Sâm Ngọc Linh (sâm Việt Nam, sâm K5) là một loại sâm quý đặc hữu của Việt Nam, được được dược sĩ Đào Kim Long phát hiện vào năm 1973 tại vùng rừng nguyên sinh Ngọc Linh, thuộc địa phận 2 tỉnh Quảng Nam và Kon Tum.
Bà Kalpana Bourai - Đại diện Liên minh Kỷ lục Thế giới trao bằng xác lập kỷ lục “Củ sâm Ngọc Linh lớn nhất thế giới” cho TS Phùng Tuấn Giang |
Người sở hữu cây sâm Ngọc Linh lớn nhất Việt Nam hiện nay là TS Phùng Tuấn Giang (nhà thuốc Thọ Xuân Đường). Cây sâm 156 tuổi, chiều dài 80cm, to ngang 35cm và nặng 2,25kg. Ngày 7/5 vừa qua, Tổ chức kỷ lục Guiness thế giới xác lập kỷ lục "Củ sâm Ngọc Linh lớn nhất thế giới" cho củ sâm nói trên. Trước đó, sâm Ngọc Linh cũng từng được Tổ chức kỷ lục châu Ấ xác lập nằm trong top 8 quà tặng châu Á. "Chuyện to nhất, lớn nhất không phải là điều quan trọng, cái chính đây là tôn vinh vị thuốc rất quý của người Việt và giới thiệu nó ra thế giới", TS Phùng Tuấn Giang chia sẻ. Theo TS Giang cho biết, sâm Ngọc Linh được đánh giá là loài sâm tốt nhất thế giới hiện nay với những đặc tính vượt trội hơn hẳn sâm Hàn Quốc và sâm Mỹ... Về mặt hóa học, thân và rễ củ sâm Ngọc Linh có tới 52 saponin, trong đó có 26 saponin thường thấy ở nhân Sâm Triều Tiên, Sâm Mỹ, Sâm Nhật và 26 saponin mới phát hiện. Trong lá và cọng lá đã phân lập được 19 saponin damma - ran, trong đó có 8 saponin có cấu trúc mới. Ngoài thành phần chính là saponin, trong sâm Ngọc Linh đã xác định 17 acid amin, 20 chất khoáng vi lượng và 0,1% hàm lượng tinh dầu. Những nghiên cứu dược lý thực nghiệm của Sâm Ngọc Linh đã được các nhà khoa học chứng minh có tác dụng chống stress vật lý, chống trầm cảm, ngăn ngừa oxy hóa, lão hóa và bảo vệ tế bào gan...
Củ sâm Ngọc Linh to nhất giữa nhiều bình sâm vài chục năm tuổi |
Đặc biệt MR2 chiếm 50% hàm lượng saponin toàn phần trong sâm Ngọc Linh có tác dụng tiêu tế bào lạ, tái tạo tế bào lành, hạn chế khối u phát triển, phòng chống các loại mầm mống gây ung thư, giảm đau và an thần cho bệnh nhân ung thư, tăng sức khỏe kỳ diệu cho những bệnh nhân suy kiệt. Trong giai đoạn chiến tranh, người Xê Đăng sống tại núi Ngọc Linh gọi đây là cây thuốc dấu chữa bách bệnh. Nhiều chiến sĩ bị thương thiếu thuốc, đau ốm, sốt rét đã được dân làng dùng sâm Ngọc Linh để cứu chữa, nhờ đó khỏi bệnh. Tuy nhiên hàng thập niên trở lại đây, sâm Ngọc Linh đã bị săn lùng tuyệt diệt. Từ năm 1997, chính quyền địa phương mới bắt đầu vào cuộc bảo tồn loài sâm quý này bằng việc ươm trồng tại trại dược liệu.