Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Sinh con thuận tự nhiên: Đừng đánh đổi mạng sống

Nhật Nguyên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Những thông tin về việc áp dụng phương pháp tự sinh con tại nhà, không cắt dây rốn, không tiêm vaccine theo tiêu chí “thuận tự nhiên” đã làm dậy sóng mạng xã hội suốt mấy ngày qua. Dù thông tin trường hợp 2 mẹ con sản phụ tử vong do áp dụng phương pháp này chưa được xác minh, nhưng các chuyên gia y tế cảnh báo, đây là phương pháp vô cùng nguy hiểm.

 Siêu âm cho thai phụ tại Bệnh viện Phụ sản T.Ư. Ảnh: Vân Thu

Từ chuyện sinh con không cần cắt rốn
Hội thai sản thuận tự nhiên - Betibuti trên cộng đồng mạng đã thu hút hàng chục nghìn thành viên tham gia. Sau khi bị nhiều người tấn công, từ nhóm công khai, hội này đã để chế độ nhóm kín. Hội tuyên truyền, chia sẻ kinh nghiệm về thai sản, sinh con, nuôi con thuận tự nhiên.
Theo đó, các sản phụ khi sinh con không nên đến bệnh viện (BV), mà nên tự sinh con ở nhà, tự đỡ đẻ. Sau khi sinh, không tiêm vaccine. Điều đáng lưu ý, đứa trẻ sinh ra không được cắt rốn để em bé tiếp nhận được dưỡng chất tốt nhất từ nhau thai. Sau 6 - 10 ngày, cuống rốn và nhau thai sẽ tự khô đi.

Học tập cách sinh này, một bà mẹ ở Hưng Yên mới đây đã chia sẻ trên trang cá nhân của mình về quá trình thai sản thuận tự nhiên “mẹ tròn con vuông” thu hút nhiều sự chú ý của dư luận. Theo chia sẻ của bà mẹ này, chị ăn chay trong suốt thai kỳ. Đến khi chuyển dạ, chị tự sinh con ở nhà, tự đỡ đẻ, không tiêm phòng cho con và da kề da với bé trong suốt 4 giờ sau sinh. Sau khi chào đời 30 phút, em bé đã tự biết tìm đến ti mẹ. Đặc biệt, thay vì cắt dây rốn cho bé, chị đã áp dụng phương pháp “liên sinh”, không cắt dây rốn ngay mà để nhau thai gắn với cơ thể em bé cho đến khi dây rốn tự rụng.
Những chia sẻ này đã nhận được nhiều bình luận của cộng đồng mạng, bên cạnh những người khen người mẹ dũng cảm thì đa số ý kiến đều cho rằng, người phụ nữ này quá mạo hiểm. Nhiều chuyên gia y tế cũng lên tiếng, không đồng tình với cách sinh phản khoa học này bởi nguy hiểm đến tính mạng cả mẹ và bé.

Đến nghi vấn tử vong

Câu chuyện về 2 mẹ con sản phụ và thai nhi tử vong do tự sinh con tại nhà được tài khoản Minh Phương chia sẻ trên mạng xã hội ngày 14/3 và lan truyền với tốc độc chóng mặt. Theo Minh Phương, đây là trường hợp người bạn của cô, đã theo học lớp thai sản thuận tự nhiên hết 15 triệu đồng và áp dụng sinh con tại nhà. Tuy nhiên, trong quá trình tự sinh con, người mẹ bị kiệt sức, con bị ngạt không được sơ cấp cứu kịp thời, nên đã tử vong cả mẹ và con.

Trước thông tin này, sáng 15/3, Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em (Bộ Y tế) và BV Từ Dũ (TP Hồ Chí Minh) đã tổ chức họp báo. Ông Nguyễn Đức Vinh - Vụ trưởng Sức khỏe bà mẹ và trẻ em cho biết, các cơ quan chức năng đã đến địa phương ở quận 2 (TP Hồ Chí Minh) tìm kiếm trường hợp 2 mẹ con sản phụ nêu trên, nhưng chưa xác định được địa chỉ cụ thể.
Đến thời điểm hiện tại, cơ quan chức năng chưa phát hiện trường hợp nào tử vong bà mẹ hay tử vong cả mẹ và con do sinh tại nhà. “Chúng tôi vẫn đang chỉ đạo Sở Y tế, BV Từ Dũ tiếp tục kiểm tra không chỉ ở địa bàn này mà còn kiểm tra trên toàn bộ TP và các tỉnh, thành lân cận” - ông Vinh nói. Cũng theo ông Vinh, Bộ Y tế sẽ đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc xác minh làm rõ các đối tượng tung tin đồn việc cổ vũ sinh con tự nhiên tại nhà. “Bộ Y tế mong cơ quan báo chí đưa thông tin chính thống, người dân sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm, không nên cổ súy việc sinh con tại nhà, rất nguy hiểm cho mẹ và bé" - ông Vinh cho hay.
 Tiêm vaccine cho trẻ tại Trung tâm Y tế quận Hoàng Mai. Ảnh: Ngọc Mai
Cũng tại buổi họp báo, bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi - Phó Giám đốc BV Từ Dũ cảnh báo những nguy hiểm của việc sinh con thuận tự nhiên đang lan truyền trên cộng đồng mạng trong những ngày qua. Bác sĩ Nhi cho rằng, trào lưu sinh con thuận tự nhiên gọi là “liên sinh”, được một số bà mẹ sinh con tại nhà áp dụng, cho rằng sự tiếp xúc kéo dài với bánh nhau giúp em bé dễ thích nghi với môi trường mới bên ngoài tử cung, giảm stress, nhận được tất cả các chất dinh dưỡng từ bánh nhau.
Trào lưu này xuất hiện ở Mỹ và Australia từ năm 1974 và trỗi dậy mạnh mẽ vào năm 2008 từ một số bà mẹ ở Anh, dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ trong giới y học.

Có thể câu chuyện 2 mẹ con sản phụ tử vong trên không chính xác, song các chuyên gia y tế khẳng định, nguy cơ tử vong khi tự sinh con tại nhà hoàn toàn có thể xảy ra. PGS.TS Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội cho rằng, “quá trình sinh con luôn ẩn chứa rất nhiều nguy cơ không thể lường trước. Có những lúc thai nhi đang bình yên, người mẹ khỏe mạnh, bỗng vỡ ối, sa rau thai chèn vào thai gây suy thai, lúc đó cần phải khẩn cấp đưa lên bàn mổ. Hoặc đang đẻ, rau thai bong ra, máu chảy ồ ạt. Nếu bác sĩ không xử lý nhanh, sản phụ có thể tử vong ngay lập tức".

Vấn đề phản khoa học

Đề cập đến vấn đề thai sản thuận tự nhiên này, PGS.TS Nguyễn Duy Ánh khẳng định, đây là cách sinh con phản khoa học. Đặc biệt, việc không tiêm phòng uốn ván trong thời gian thai kỳ càng nguy hiểm, bởi nguy cơ nhiễm uốn ván sơ sinh rất cao. Đối với việc sinh con xong để nguyên sợi dây rốn gắn liền với bánh nhau trong nhiều ngày liền rất nguy hiểm, nguy cơ nhiễm trùng cao. Trong khi vẫn có kết nối với bé bằng dây rốn, dễ khiến bé bị nhiễm khuẩn huyết, khó cứu chữa.

Các bác sĩ khuyến cáo, trong quá trình mang thai, sản phụ nên đi khám thai sản định kỳ. Cụ thể, các mốc khám thai quan trọng ở các thời điểm sau: 6 – 8 tuần; 11 – 14 tuần; 22 – 23 tuần; 31 – 32 tuần; 35 – 36 tuần. Trong quá trình khám thai, bác sĩ sẽ chỉ định các thời điểm sản phụ cần tiêm vaccine phòng ngừa các bệnh cần thiết và xét nghiệm máu hoặc nước ối (nếu cần). Khi có dấu hiệu chuyển dạ, nên đến các cơ sở y tế để được theo dõi và xử lý kịp thời.

Bộ Y tế khuyến cáo không nên tự sinh đẻ tại nhà

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, mặc dù sinh đẻ là quá trình sinh lý bình thường, tuy nhiên người phụ nữ cần phải đến các trung tâm y tế để được theo dõi, quản lý và chăm sóc thai nghén, đỡ đẻ và thực hiện các công tác hậu sinh theo đúng quy trình chuyên môn. Việc sinh đẻ tại nhà không có cán bộ y tế hỗ trợ, có thể dẫn đến những tai biến trầm trọng, đe dọa trực tiếp đến cả sức khỏe, tính mạng của mẹ và bé.

Đồng thời, Bộ Y tế cũng đề nghị các Sở Y tế tỉnh, TP cần thông tin, quán triệt đến các đơn vị trực thuộc có liên quan đến chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em cần phải tăng cường công tác quản lý thai nghén, đỡ đẻ, chăm sóc sau sinh. Cần đẩy mạnh công tác giáo dục, truyền thông, tuyên truyền vận động người dân tại địa phương đi khám thai và sinh đẻ tại cơ sở y tế. Đặc biệt, tránh những hành vi có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của sản phụ và em bé.

Không tiêm vaccine dễ mắc bệnh truyền nhiễm

Trước thông tin về sinh con thuận tự nhiên, một số bà mẹ đã từ chối tiêm chủng cho con. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Duy Ánh, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đều cần được bảo vệ sức khỏe bằng việc tiêm phòng do hệ thống miễn dịch, sức đề kháng của trẻ còn rất yếu, nên dễ bị mắc bệnh. Nếu không được tiêm phòng, nguy cơ bị mắc nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Trong đó, mũi tiêm đầu tiên cho trẻ là vaccine viêm gan B, tiêm ngay sau khi trẻ ra đời khoảng 24 giờ, tiêm mũi thứ hai sau khi trẻ đã được 1 – 2 tháng và mũi thứ 3 khi trẻ đã được 6 – 12 tháng tuổi.