Tạo sự công bằng giữa doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân

Tại hội thảo, TS Phạm Minh Điển - Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế tổng hợp (Ban Kinh tế T.Ư) thông tin, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành, lãnh đạo tổ chức thực hiện nhiều chủ trương, chính sách, biện pháp quan trọng về phát triển kinh tế, trong đó chú trọng vấn đề cơ cấu lại, đổi mới, nâng cao hiệu quả DNNN, khuyến khích, tạo điều kiện để KTTN phát triển. Đặc biệt, tại Hội nghị lần thứ Năm Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa XII (diễn ra tại Hà Nội từ ngày 5 – 11/5/2017), Ban Chấp hành T.Ư đã thống nhất ban hành 3 Nghị quyết quan trọng về kinh tế: "Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa"; "Tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước"; "Phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa".

TS Phạm Minh Điển cho biết thêm, qua các kỳ Đại hội, Đảng đã có nhiều nghị quyết, kết luận bổ sung và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Từ chỗ cả nước có hơn 12.000 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, đến năm 2001 giảm xuống còn 5.655 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, đến tháng 10/2016 chỉ còn 718 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước. Đến nay, DNNN vẫn chưa thực hiện được vai trò là lực lượng nòng cốt của kinh tế nhà nước, chưa thực hiện được nhiệm vụ dẫn dắt, tạo động lực phát triển đối với nền kinh tế. “Nhìn chung, hiệu quả kinh doanh và đóng góp của phần lớn DNNN còn thấp, chưa tương xứng với nguồn lực Nhà nước đầu tư, thậm chí còn làm ăn thua lỗ, thất thoát, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực…” – vị này chỉ ra.

Đối với KTTN, mấy thập kỷ qua, tăng nhanh về số lượng và từng bước nâng cao chất lượng, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế, giữ vững ổn định chính trị, xã hội của đất nước. Đến nay, có khoảng 60 vạn doanh nghiệp tư nhân và mấy triệu hộ kinh doanh cá thể phi nông nghiệp đã có đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế, đang còn ẩn dấu nhiều tiềm năng lớn. Giai đoạn 2006 -2015, kinh tế tư nhân đóng góp hơn 40% GDP; 30% tổng giá trị công nghiệp; khoảng 80% tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ; 35% tổng vốn đầu tư pháp triển; thu hút 51% lực lượng lao động của cả nước và tạo ra khoảng 1,2 triệu việc làm cho người lao động mỗi năm.

Tuy nhiên, PGS. TS Hồ Sỹ Hùng - Cục trưởng Cục phát triển doanh nghiệp (Bộ KH&ĐT) cho rằng, điểm nổi trội của KTTN trong nhiều năm qua chủ yếu là giải quyết việc làm, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Song đóng góp về GDP, vốn đầu tư toàn xã hội, tỷ suất lợi nhuận… khu vực KTTN nhiều năm qua tương đối thấp, chưa có sự chuyển biến. Ông Hùng chỉ ra nguyên nhân do quy mô DN chủ yếu là nhỏ và vừa, không có sự cải thiện qua nhiều năm, đầu tư vào công nghệ thấp nên tài sản cố định bình quân khoảng 7 - 8 tỷ đồng/DN. Bên cạnh đó, còn rào cản hạn chế là sự bất cập giữa các luật đầu tư, bảo vệ môi trường, đất đai…, cũng như chưa hiệu quả trong liên thông giải quyết thủ tục hành chính, nhiều cơ quan cùng quản lý một vấn đề…

Đa số các đại biểu, chuyên gia, nhà quản lý đều cho rằng, định hướng chính sách nên xóa bỏ mọi định kiến, rào cản; cải cách mạnh các thủ tục hành chính… nhằm tạo ra sự đối xử công bằng giữa DNNN và KTTN. Muốn vậy, sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả tái cơ cấu DNNN chú trọng thực chất và hiệu quả; khuyến khích phát triển doanh nghiệp tư nhân, các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong việc phát triển kinh doanh và hội nhập kinh tế quốc tế đúng theo tinh thần tinh thần kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Trung ương V, Khóa XII.