Tuy nhiên, lĩnh vực đất đai luôn "nóng" và còn nhiều hạn chế. Việc cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai rất cần thiết và đang là đòi hỏi bức xúc hiện nay.
Cán bộ nhũng nhiễu, gây phiền hà
Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Mạnh Hiển cho biết, sau khi Luật Đất đai 2003 được ban hành, cơ quan dịch vụ công trong lĩnh vực đất đai đã được củng cố và hoàn thiện. Thủ tục hành chính dần được cải cách theo hướng đơn giản hóa, rút ngắn thời gian thực hiện, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Trong cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính được công bố trong năm 2011, có 74 thủ tục liên quan đến đất đai. Các thủ tục hành chính về đất đai đã được quy định theo nguyên tắc "một cửa", hồ sơ đơn giản hơn, thời gian thực hiện các thủ tục được rút ngắn hơn.
Tuy nhiên, việc cải cách hành chính của ngành chưa đạt được kết quả như mong đợi của người dân và doanh nghiệp, trong đó còn tình trạng giải quyết thủ tục hành chính quá hạn hoặc không đúng hạn. Quy trình thực hiện, thành phần hồ sơ còn phức tạp, một số quy định còn tạo kẽ hở trong thực hiện thủ tục hành chính; việc niêm yết công khai thủ tục hành chính tại một số nơi chưa đảm bảo đúng quy định… Đặc biệt, các thủ tục hành chính về đất đai vẫn còn phức tạp, kéo dài. Những nguyên nhân đều đã được lãnh
đạo Bộ TN&MT chỉ ra, do tính chất phức tạp của đất đai và điều kiện thực hiện của từng địa phương khác nhau nên việc quy định thống nhất thời gian thực hiện cho từng thủ tục chưa phù hợp. Một số thủ tục rườm rà, hồ sơ phức tạp, thời gian thực hiện còn dài như thủ tục thu hồi đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, thủ tục cấp sổ đỏ. Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ thực hiện thủ tục hành chính về đất đai còn thiếu và yếu. Ở nhiều địa phương vẫn còn tình trạng cán bộ có thái độ phục vụ chưa tốt, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.
Đột phá về thủ tục
Để đẩy nhanh cải cách các thủ tục hành chính về đất đai theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ TN&MT đã rà soát, nghiên cứu nhằm vừa đảm bảo mục tiêu đơn giản hóa, giảm thủ tục, phiền hà, chi phí, vừa hỗ trợ cho việc quản lý đất đai hiệu quả và tiết kiệm. Ngay sau khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành, Bộ đã trình Chính phủ ban hành các Nghị định hướng dẫn và ban hành 11 Thông tư theo thẩm quyền để đưa Luật Đất đai sớm đi vào cuộc sống, đáp ứng kịp thời các vấn đề bức thiết mà thực tế đòi hỏi. Trong những đổi mới mạnh mẽ và tích cực của Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành, những nội dung đổi mới mang tính đột phá của thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai đã tạo được nhiều đột phá cả về thời gian, trình tự, hồ sơ...
Theo quy định của Luật Đất đai 2013 và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành Luật, ngành TN&MT đã thực hiện tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thông qua bộ phận một cửa, đồng thời trả kết quả không quá 3 ngày kể từ khi tiếp nhận hồ sơ. Số thủ tục đối với nơi đã thành lập Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp chỉ còn 41 thủ tục, bãi bỏ 4 thủ tục. Thời gian thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai giảm nhiều so với trước đây như: Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất phải xin phép đã giảm 40% thủ tục so với Luật Đất đai 2003. Thủ tục hành chính so với trước đây giảm từ 2 - 25 ngày. Đơn cử, thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu giảm hơn, thời gian thực hiện cũng giảm từ 5 - 25 ngày so với trước đây. Thậm chí, tại Hà Nội, thời gian cấp sổ đỏ đã tạo được đột phá, giảm 1/3 thời gian theo Luật Đất đai hiện hành quy định, đặc biệt trong việc cấp sổ đỏ nhà dự án.
Giao dịch tại bộ phận một cửa của Văn phòng Đăng ký Đất đai Hà Nội. Ảnh: Thái San
|
| Liên quan đến việc chậm trễ, tham nhũng, tiêu cực trong cấp sổ đỏ cho người dân tại các dự án chung cư, tại buổi chất vấn và trả lời chất vấn ngày 29/9 trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang cho biết: Với Hà Nội, tình hình cấp sổ đỏ tại các chung cư đúng là khá phức tạp. Đơn cử, việc cấp sổ đỏ tại các chung cư, nếu chủ đầu tư đã làm xong việc của mình, vậy phần còn lại thì trách nhiệm thế nào? Bộ đã cử nhiều đoàn công tác xuống để hướng dẫn pháp luật, phối hợp tìm giải pháp, tình hình đã có nhiều chuyển biến. Một điểm quan trọng nữa, về thủ tục cấp sổ đỏ, chấp hành chỉ đạo của Thủ tướng về việc đơn giản hóa hơn thủ tục này, trong Bộ thủ tục hành chính về đất đai mà Bộ TN&MT đã công bố cuối tháng 8, thủ tục đã được rút gọn rất nhiều. Tuy nhiên, quan trọng là sự thực hiện của các văn phòng đăng ký đất đai tại các địa phương như thế nào lại là vấn đề khác. Do đó, cần có sự tham gia của công tác thanh tra, kiểm tra của các cơ quan T.Ư. (Nguyễn Minh) |
