Trong một bài đăng trước thềm cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tại Davos, Thụy Sĩ, giám đốc IMF Kristalina Georgieva đã kêu gọi các chính phủ thiết lập mạng lưới an toàn xã hội, và đưa ra các chương trình đào tạo lại để giảm thiểu tác động từ AI.
"Trong hầu hết các kịch bản, AI có thể sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng nói chung - một xu hướng đáng lo ngại mà các nhà hoạch định chính sách phải chủ động giải quyết để ngăn chặn công nghệ gây thêm căng thẳng xã hội" - bà Georgieva viết.
Georgieva lưu ý trong bài viết của mình rằng khi AI tiếp tục được nhiều cá nhân và doanh nghiệp điều chỉnh, công nghệ này được kỳ vọng sẽ vừa giúp ích nhưng cũng gây tổn hại cho lực lượng lao động.
Nhắc lại những cảnh báo trước đây của các chuyên gia, bà cho biết tác động dự kiến sẽ được cảm nhận sâu sắc hơn ở những nền kinh tế tiên tiến so với các thị trường mới nổi, một phần vì người lao động trí thức văn phòng tại đó được đánh giá là đối mặt với nhiều rủi ro hơn so với lao động chân tay.
"Ví dụ, ở các nền kinh tế phát triển hơn, có tới 60% việc làm có thể bị ảnh hưởng bởi AI, khoảng một nửa trong số đó được hưởng lợi từ cách AI thúc đẩy năng suất cao hơn" - theo giám đốc IMF - "Đối với nửa còn lại, các ứng dụng AI có thể thực hiện những nhiệm vụ chính hiện do con người thực hiện, điều này có thể làm giảm nhu cầu lao động, dẫn đến lương thấp hơn và giảm tuyển dụng".
“Trong trường hợp xấu nhất, một số công việc trong số đó có thể biến mất" - bà Georgieva cảnh báo.
Tại các thị trường mới nổi và quốc gia có thu nhập thấp hơn, dự kiến mức độ việc làm bị ảnh hưởng bởi AI lần lượt sẽ là 40% và 26%. "Các thị trường mới nổi" được đề cập ở đây là những quốc gia như Ấn Độ và Brazil có tốc độ tăng trưởng kinh tế bền vững, trong khi các nước thu nhập thấp là các quốc gia với nền kinh tế đang phát triển nhưng thu nhập bình quân đầu người không cao như Burundi hay Sierra Leone.
Georgieva lưu ý: "Nhiều quốc gia trong số này không có cơ sở hạ tầng hoặc lực lượng lao động lành nghề để khai thác lợi ích của AI, làm tăng nguy cơ rằng theo thời gian, công nghệ này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng".
Bà cũng cảnh báo rằng việc sử dụng AI có thể làm tăng nguy cơ bất ổn xã hội, đặc biệt nếu những người lao động trẻ hơn, ít kinh nghiệm hơn trong việc nắm bắt công nghệ này như một cách giúp tăng sản lượng của họ, trong khi những người lao động cấp cao hơn phải cố gắng để bắt kịp.
AI đã trở thành chủ đề nóng tại WEF năm ngoái, khi ChatGPT gây bão trên toàn thế giới. Công cụ chatbot, được hỗ trợ bởi AI tổng hợp, đã khơi dậy các cuộc tranh luận về viễn cảnh nó có thể thay đổi cách mọi người làm việc trên khắp thế giới nhờ khả năng viết tiểu luận, bài phát biểu, thơ văn và hơn thế nữa.
Kể từ đó, việc nâng cấp công nghệ đã mở rộng việc sử dụng các hệ thống và chatbot AI, khiến chúng trở nên phổ biến hơn và thúc đẩy đầu tư lớn. Một số công ty công nghệ đã trực tiếp chỉ ra AI là lý do họ đang xem xét lại trình độ nhân sự.
Theo ước tính vào tháng 3/2023 bởi các nhà kinh tế Goldman Sachs, mặc dù nơi làm việc có thể thay đổi, nhưng việc áp dụng rộng rãi AI cuối cùng có thể giúp tăng năng suất lao động và thúc đẩy GDP toàn cầu tăng 7% mỗi năm trong khoảng thời gian 10 năm.
