Theo nhiều chuyên gia, đây là việc làm cần thiết, nhưng chưa đủ để lập lại trật tự trên các tuyến đường cao tốc.
Thí điểm trong 2 tháng
Dự án thí điểm hệ thống giám sát, xử lý vi phạm, bảo đảm trật ATGT theo mô hình xã hội hóa bằng camera trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai được Bộ GTVT phê duyệt ngày 1/10/2015. Theo đó, trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai lắp đặt 58 camera giám sát, trong đó 42 camera lắp đặt tại 22 vị trí có chức năng tự động ghi lại hình ảnh vi phạm; 16 camera lắp đặt tại 6 trạm thu phí để kiểm soát xe ra vào cao tốc, tự động cảnh báo phương tiện vi phạm, hết hạn đăng kiểm...
Theo Thiếu tướng Nguyễn Hữu Dánh - Phó Cục trưởng Cục CSGT, sau khi camera tự động ghi lại hình ảnh xe vi phạm trên cao tốc, cán bộ trung tâm điều hành sẽ thông báo cho lực lượng tuần tra, kiểm soát trên đường để dừng phương tiện xử lý.
Cũng theo Thiếu tướng Nguyễn Hữu Dánh, các trường hợp chưa xử lý tại chỗ, CSGT sẽ được gửi văn bản thông báo theo hình thức “xử phạt nguội”. Đối với xe chưa sang tên đổi chủ, xe cho thuê... CSGT sẽ gửi phiếu báo vi phạm về địa chỉ của chủ xe. Ngoài phạt lỗi vi phạm trên đường, chủ xe còn bị phạt chưa sang tên đổi chủ. Đặc biệt, các camera giám sát sẽ sử dụng công nghệ xử lý hình ảnh phục vụ nhận dạng biển số tự động với độ chính xác tuyệt đối và ảnh chụp biển số xe có chất lượng tốt, kể cả các phương tiện đang di chuyển.
Theo Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường, đây là giải pháp tích cực, được nhiều nước áp dụng, Việt Nam cũng từng bước thực hiện biện pháp này. Bước đầu các cơ quan chức năng sẽ tổ chức thí điểm xử phạt trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai trong 2 tháng, sau đó sẽ rút kinh nghiệm để nhân rộng hình thức xử lý qua camera trên các tuyến cao tốc khác.
Cần một quy chuẩn riêng
Đánh giá về việc triển khai thí điểm phạt nguội trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai, nhiều chuyên gia giao thông vận tải cho rằng, đây là một việc làm cần thiết để đảm bảo trật tự ATGT. Tuy nhiên, nếu chỉ trông chờ vào biện pháp này là chưa đủ, các lực lượng chức năng cần xem xét điều chỉnh các quy định có liên quan đến đường cao tốc.
Cụ thể, theo ông Vũ Đỗ Anh Dũng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam, hiện Việt Nam đã có trên 700km đường cao tốc, dự kiến đến năm 2020 sẽ có thêm 2.000km. Tuy nhiên, "chúng ta đang áp dụng chung các quy định giao thông đường bộ đối với đặc thù đường cao tốc là chưa phù hợp, không đảm bảo an toàn, kỹ thuật cũng như thông lệ quốc tế. Điều này dẫn đến hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước thấp, phát sinh vướng mắc trong áp dụng khi có xung đột với các luật chuyên ngành khác" - ông Dũng cho hay.
Cũng liên quan đến vấn đề này, ông Trần Hữu Minh - Phó Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho rằng, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng bổ sung chi tiết về các tình huống phổ biến mà lái xe gặp phải, như phương tiện nào được tham gia, phương tiện nào cấm. Bên cạnh đó, các nội dung như các kỹ năng về nhập làn trên cao tốc, khi gần đến nút giao, xe gặp sự cố, bảo đảm phương tiện an toàn trước khi vào cao tốc, dừng xe trên cao tốc... cũng cần được quy định cụ thể. Bên cạnh đó, một số chuyên gia cũng cho rằng, cần phải bổ sung những quy định cụ thể về trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan quản lý, vận hành đường cao tốc để cho các cơ quan này vận hành đường một cách an toàn.
