Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc điều chuyển trên sẽ không phù hợp do 2 cấp học có sự khác biệt.
Giáo viên trung học xuống dạy mầm non
Tại một số tỉnh, TP như Nghệ An, Đà Nẵng đã giải quyết bài toán dôi dư GV ở cấp trung học bằng cách điều chuyển xuống dạy mầm non sau quá trình bồi dưỡng, đào tạo lại và thí điểm. Lãnh đạo Sở GD&ĐT Nghệ An cho biết, năm 2016, tỉnh đã thí điểm ở 3 huyện và năm 2017 sẽ triển khai đại trà trên toàn tỉnh...
Tuy nhiên, nguyên Phó phòng Phụ trách mầm non của Phòng Giáo dục Tân Phú (TP Hồ Chí Minh) Chung Bích Phượng lại cho rằng, việc điều chuyển GV trung học xuống dạy mầm non sẽ không thành công do GV 2 cấp học này khác nhau về đặc thù công việc, môi trường làm việc và nhận thức. Nhiều ý kiến từ GV cũng lo ngại GV phổ thông nghiệp vụ rất khác biệt với GV mầm non, sao lại điều chuyển được? Hơn nữa, nếu quy định như vậy là tạo điều kiện cho những đối tượng thực dụng, thiếu đạo đức có cơ hội trù dập GV.
Được biết, những địa phương có lượng dôi dư GV cấp trung học cơ sở (THCS) lớn gồm: Thái Bình: 1.224, Phú Thọ: 1.191, Thanh Hóa: 2.188, Nghệ An: 1.742, Quảng Nam : 1.096. Trong khi đó, các tỉnh còn thiếu GV mầm non gồm: Sơn La: 1.040, Bắc Giang: 1.921, Thái Bình: 1.500, Thanh Hóa: 1.405, Nghệ An: 3.328, TP Hồ Chí Minh: 1.195. Ở bậc tiểu học, một số tỉnh thiếu nhiều như TP Hà Nội: 2.696, Sơn La: 1.133, Gia Lai: 1.196. Tính tổng thể, tổng số GV công lập dôi dư cả nước là 26.750 GV (tiểu học: 3.194, THCS: 21.005, THPT: 2.551). Trong khi đó, lượng GV công lập còn thiếu trên cả nước là 45.058 GV (mầm non: 32.641, tiểu học: 7.824, THCS: 2.799, THPT: 1.794).
Trước vấn đề này, mới đây, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã phải yêu cầu các địa phương rà soát, chuẩn hóa đội ngũ GV trung học được điều chuyển dạy mầm non và tiểu học. Nguyên nhân do một số địa phương đã điều chuyển GV THCS, THPT dạy tiểu học và mầm non khi chưa được đào tạo, bồi dưỡng đạt tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp GV mầm non, tiểu học theo quy định, làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.
Thiếu quyền chủ động
Bà Phạm Thị Hằng - Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa chỉ ra rất nhiều bất cập liên quan đến việc tuyển dụng, sử dụng và bổ nhiệm đội ngũ của ngành. Theo bà Hằng, thực tế là ngành giáo dục hiện nay không có quyền gì về đội ngũ và tài chính: “Con người thì do ngành nội vụ nắm, về tiền thì ngành tài chính nắm và phân bổ, còn ngành GD&ĐT lại phải chịu trách nhiệm về chất lượng, do vậy rất khó khăn cho các sở GD&ĐT”. Suốt từ năm 2007 đến nay, Thanh Hóa giao quyền quản lý đội ngũ từ mầm non đến THCS cho Chủ tịch UBND huyện; giao chỉ tiêu biên chế, thanh tra kiểm tra về đội ngũ là Sở Nội vụ; phân bổ tài chính là Sở Tài chính. “Chính vì ngành giáo dục không có quyền quyết định về nhân sự khiến việc khắc phục tình trạng thừa, thiếu GV của địa phương gặp nhiều khó khăn” - bà Hằng khẳng định.
Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT) nêu thực tế tình trạng dôi dư, thiếu GV xảy ra ở nhiều địa phương và có ở tất cả các cấp học. Nguyên nhân của việc dôi dư nhiều GV ở cấp THCS được Bộ đánh giá là do thiếu dự báo, quy hoạch tổng thể nhu cầu đội ngũ GV. Ngoài ra, còn do một số địa phương thực hiện quy hoạch lại mạng lưới trường lớp (sáp nhập các trường, lớp) dẫn đến dôi dư GV, cán bộ quản lý, nhân viên...
Nguyên nhân thiếu dự báo, quy hoạch tổng thể nhu cầu đội ngũ GV được Bộ GD&ĐT lý giải, tại các địa phương, tình trạng phát triển nhanh các khu công nghiệp quy mô lớn và tình trạng di dân cơ học từ nông thôn ra thành thị hoặc các khu công nghiệp cộng với giảm tỷ lệ sinh trong giai đoạn những năm trước 2000 dẫn đến số học sinh THCS và THPT suy giảm, việc nới lỏng sinh con thứ 3 giai đoạn sau năm 2000 và những năm gần đây dẫn đến gia tăng tỷ lệ học sinh tiểu học và trẻ mầm non khiến ở bậc học này thiếu nhiều GV.
Các địa phương cần tránh tình trạng chưa chuẩn bị điều kiện tối thiểu cho GV theo đúng yêu cầu của từng bậc học, cấp học. Không thể vì thiếu quá, bí quá mà chúng ta vội vàng đưa GV đang dạy ở cấp trung học xuống dạy mầm non chỉ sau vài tháng tập huấn. Làm như vậy rất nguy hiểm. Về tuyển mới GV, thời gian tới sẽ phải căn cứ, bám sát vào chuẩn GV sắp được Bộ ban hành thay thế chuẩn GV hiện nay. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ |
