Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Tìm lời giải cho “bài toán khó”

Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Ngày 7/11, Quốc hội dành trọn cả ngày để thảo luận về công tác đấu tranh phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm; công tác của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao; thi hành án; phòng, chống tham nhũng. Trong đó, hai nội dung được các đại biểu (ĐB) Quốc hội đặc biệt quan tâm, hiến kế là làm thế nào để đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm và chống tham nhũng.

Kinhtedothi - Ngày 7/11, Quốc hội dành trọn cả ngày để thảo luận về công tác đấu tranh phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm; công tác của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao; thi hành án; phòng, chống tham nhũng. Trong đó, hai nội dung được các đại biểu (ĐB) Quốc hội đặc biệt quan tâm, hiến kế là làm thế nào để đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm và chống tham nhũng.

 
Đại biểu Nguyễn Đình Quyền (đoàn Hà Nội) phát biểu tại Hội trường. Ảnh:  TTXVN
Đại biểu Nguyễn Đình Quyền (đoàn Hà Nội) phát biểu tại Hội trường. Ảnh: TTXVN
Làm rõ nguyên nhân gia tăng tội phạm

Mặc dù đánh giá cao sự nỗ lực của các lực lượng, nhưng nhiều ĐB Quốc hội vẫn bày tỏ lo lắng khi tình hình vi phạm pháp luật, tội phạm trong năm 2013 diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Nhất là tình trạng tội phạm có xu hướng trẻ hóa, tội phạm thanh thiếu niên gia tăng, tội phạm công nghệ cao, tội phạm an ninh mạng, gian lận thương mại, ngân hàng tài chính và tội phạm xuyên quốc gia có ảnh hưởng rất lớn đến an ninh và hội nhập quốc tế.

ĐB Chu Sơn Hà và Nguyễn Đình Quyền (đoàn Hà Nội) cho rằng, cần phải đánh giá lại hiệu quả của các chương trình phòng, chống tội phạm. "Chúng ta chống tội phạm khá tốt, nhưng khâu phòng ngừa còn thấp, đổ hết cho lực lượng công an là không được, phải khắc phục những yếu kém ngay từ khâu quản lý" - ĐB Nguyễn Đình Quyền nêu ý kiến. Theo các ĐB, cần làm rõ diễn biến tội phạm phức tạp năm sau so với năm trước như thế nào, phức tạp khác trước ở điểm nào, những loại tội phạm nào gia tăng. Chẳng hạn, những tội phạm gây nhức nhối như tín dụng đen hiện nay phức tạp do thiếu sự quản lý cơ quan chuyên trách trực tiếp nên nhiều vụ xảy ra gây bức xúc nhưng không truy tố, xử lý được. Những loại tội phạm nguy hiểm, coi thường tính mạng con người gia tăng cũng do các nguyên nhân xã hội, rồi hoạt động quản lý ở cơ sở còn yếu.

 
Chiều 7/11, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã họp phiên toàn thể thẩm tra Tờ trình của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng thêm số Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ Khóa XIII. Qua thảo luận, Ủy ban Pháp luật nhất trí với Tờ trình của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng thêm số Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ Khóa XIII từ 4 như hiện nay lên 5.
Đề nghị phải bổ sung thêm các nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng, tính phức tạp của các loại tội phạm, ĐB Lưu Thị Huyền (đoàn Ninh Bình) cho rằng, cần chăm lo cho lực lượng đấu tranh phòng chống tội phạm, có chính sách động viên kịp thời về vật chất và tinh thần cho lực lượng công an, đặc biệt với những người trực tiếp trên mặt trận chống tội phạm nguy hiểm. Cùng với đó, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu, nhất là khi nhân dân cung cấp tin báo tội phạm nhưng không xử lý hiệu quả. Đồng thời có chính sách bảo vệ, khen thưởng với người tố giác, tiếp tục nghiên cứu và nhân rộng mô hình tự quản về ANTT.

Khoanh vùng tham nhũng để xử lý

Liên quan đến công tác phòng, chống tham nhũng, ĐB Lê Như Tiến (đoàn Quảng Trị) bức xúc: Tham nhũng chưa thực sự bị ngăn chặn và đẩy lùi dù có cơ quan chuyên trách được tổ chức đồng bộ từ T.Ư đến địa phương. Nói một cách hình ảnh, chúng ta đã bày binh bố trận rầm rộ, chiến lược, chiến thuật bài bản, dàn quân toàn tuyến, khí thế hừng hực, quân lực và hỏa lực hùng hậu song giặc nội xâm tham nhũng chưa bị sát thương là bao nhiêu. Quyết tâm chính trị đã có chứng tỏ hiệu quả phòng, chống tham nhũng đang nằm ở khâu triển khai thực hiện. Theo ĐB Lê Như Tiến, việc kê khai tài sản còn hình thức. Vì kê khai tài sản chỉ để trong hồ sơ của một số người có trách nhiệm, không công khai để cho cử tri, nhân dân, nơi cư trú, nơi công tác biết là chưa thể hiện được hiệu quả. ĐB kiến nghị, bên cạnh các cơ quan điều tra hiện có cần thành lập Cục Điều tra tội phạm tham nhũng với cơ chế đặc biệt được trao "thượng phương bảo kiếm" có quyền điều tra độc lập. Chỉ bằng cách đấy mới có thể trả lời được câu hỏi lớn của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng là "Liệu có tham nhũng, tiêu cực, bao che trong chính cơ quan bảo vệ pháp luật và trong chính cơ quan phòng chống tham nhũng hay không?".

Đề cập đến vấn đề này, ĐB Bùi Thị An (đoàn Hà Nội) đặt câu hỏi vì sao cả xã hội rất quan tâm, muốn bài trừ, nhưng tham nhũng vẫn không giảm? ĐB Bùi Thị An cho rằng, bên cạnh việc rà soát lại hệ thống pháp luật, "bịt tất cả các kẽ hở không để cho tham nhũng đục khoét" thì cũng cần có thêm cơ chế giám sát với sự tham gia của cộng đồng dân cư mới có thể đạt hiệu quả cao. 

ĐB Nguyễn Văn Hiến (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng khẳng định, tình trạng cán bộ tha hóa, biến chất, bảo kê cho xã hội đen đang tồn tại khiến dư luận bất bình và mong muốn phải bị trừng trị trước pháp luật. Nhiều vụ án tham nhũng dân đã biết, song bị kéo dài, chậm được được xử lý. "Đề nghị kiểm toán, thanh tra các công trình, dự án vốn đầu tư Nhà nước. Rất nhiều tiền của dân bị chiếm đoạt như làm nhà vệ sinh cho học sinh, những con đường tiền tỷ, con tàu ngàn tỷ không biết nâng giá như thế nào. Ngân sách T.Ư chi cho các tỉnh Ninh Thuận, Hậu Giang, Bắc Kạn… chỉ bằng một phần của con tàu sắt vụn. Nếu kiên quyết chống tham nhũng và chống có hiệu quả sẽ không phải nâng trần bội chi, không phải phát hành trái phiếu để nuôi tham nhũng" - ĐB Nguyễn Văn Hiến thẳng thắn đề nghị.

Nhấn mạnh tới việc "phòng bệnh hơn chữa bệnh" trong công tác phòng chống "quốc nạn" này, ĐB Nguyễn Thị Khá (đoàn Trà Vinh) đề nghị tập trung vào các vụ án tham nhũng để xử nghiêm minh, làm từ gốc chứ không từ ngọn. Việc thu hồi thất thoát từ tham nhũng cũng phải làm triệt để, bởi đó là tiền thuế do dân đóng góp. ĐB Nguyễn Bá Thuyền (đoàn Lâm Đồng) kiến nghị khoanh vùng đối tượng để phòng, chống hiệu quả. Ông viện dẫn, có người khi làm Chủ tịch UBND nói rằng, thường ngày ông sử dụng 3 điện thoại bởi rất nhiều người gọi đến, công việc có, nhờ vả cũng nhiều. Thế nhưng, khi sang làm tuyên giáo, chỉ dùng một máy cũng thấy ít người gọi, vì không có mấy việc họ phải nhờ cả. "Cho nên, những đối tượng nào có nguy cơ tham nhũng mới phải khoanh vùng để phòng ngừa chứ không mở rộng quá, kiểm soát không nổi" - ĐB Nguyễn Bá Thuyền phân tích.

 
Để oan sai, trách nhiệm từng tập thể, cá nhân đều xử lý nghiêm

Bên lề phiên thảo luận về kết quả công tác của các cơ quan tư pháp T.Ư năm 2013, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình đã trao đổi với báo chí liên quan đến việc Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao không kháng nghị giám đốc thẩm mà lại kháng nghị tái thẩm đối với ông Nguyễn Thanh Chấn, trong vụ án "giết người" ở Việt Yên, tỉnh Bắc Giang.

Ông Nguyễn Hòa Bình cho biết, đề nghị tái thẩm hay giám đốc thẩm, những vi phạm nếu có ở các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn bị xử lý theo pháp luật, chứ không phải tái thẩm là tránh được. "Làm sai ở giai đoạn nào, khi vụ án có kết quả cuối cùng, trách nhiệm của tập thể, cá nhân tham gia quá trình tố tụng đều được xử lý nghiêm" - ông Bình khẳng định.