Rút kinh nghiệm từ tình huống thực tế
V-League 2023/2024 đã áp dụng VAR nhưng chỉ áp dụng ở các sân bóng từ Hà Tĩnh trở ra phía Bắc, các sân bóng ở phía Nam chưa áp dụng hệ thống này. Kể từ đầu mùa giải, VAR đã có tác động tích cực đến những quyết định trên sân của trọng tài chính ở các trận đấu giữa Viettel FC - Thanh Hóa, Hồng Lĩnh Hà Tĩnh – SLNA và Hà Nội FC - Hải Phòng. Phải ghi nhận, VAR đã và đang thực hiện đúng vai trò là chỉ can thiệp ở những tình huống cho rằng trọng tài chính đưa ra quyết định sai hoặc bỏ qua tình huống nghiêm trọng liên quan đến bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp hay rút thẻ nhầm. Điều duy nhất khiến người hâm mộ phàn nàn là việc mất quá nhiều thời gian để trọng tài đưa ra quyết định trong các tình huống khi VAR vào cuộc kiểm tra. Trung bình mỗi tình huống kiểm tra VAR của các trọng tài chính mất khoảng 2-3 phút, thậm chí là 5 phút. Điều này khiến thời gian bù giờ ở các hiệp đấu có thể lên tới 8-10 phút.
Trước khi lượt về V-League 2023/2024 trở lại, Công ty CP bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) và ban trọng tài Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đã tập huấn rút kinh nghiệm công tác vận hành VAR ở lượt đi. Cụ thể, các vấn đề được phân tích, rút kinh nghiệm liên quan tới công tác phối hợp giữa tổ trọng tài VAR, tổ trọng tài làm nhiệm vụ, kỹ thuật viên; sự phối hợp với đội ngũ truyền hình được đưa ra thảo luận, rút kinh nghiệm vấn đề còn tồn tại. Mục đích hướng đến công tác phối hợp giữa các bộ phận trong giai đoạn tiếp theo của mùa giải được tốt hơn, phát huy tích cực hiệu quả của VAR trong công tác tổ chức giải đấu.
Bên cạnh đó, dữ liệu về những tình huống đã diễn ra trong các trận đấu tại V-League 2023/2024 để cùng phân tích dưới góc độ chuyên môn, từ đó các trọng tài VAR, đội kỹ thuật viên có thể trau dồi thêm kinh nghiệm xử lý, tích lũy thêm bài học kinh nghiệm trong quá trình làm nhiệm vụ.
Theo Trưởng ban Trọng tài VFF Đặng Thanh Hạ, việc không được phép xuất hiện tâm lý ỷ lại việc có VAR trong quá trình điều hành trận đấu: “đây là điều rất nguy hiểm, tuyệt đối không được phép xảy ra. VAR chỉ là công cụ hỗ trợ, trọng tài trên sân là người đưa ra quyết định và phải làm điều đó. Quá trình vận hành, việc phối hợp giữa kỹ thuật viên và trọng tài VAR tốt sẽ giúp VAR trơn tru, chính xác hơn, tránh tình trạng trận đấu bị ngắt quãng quá lâu”.
Những tín hiệu vui
Trải qua 13 vòng đấu của lượt đi, các trận đấu “cán đích an toàn” với 35 trận đấu được áp dụng VAR. Trong đó, VAR được đưa vào sử dụng tại giải đấu chuyên nghiệp cao nhất tại Việt Nam là một bước phát triển mạnh mẽ, có thể vẫn chưa giải quyết trọn vẹn mọi khúc mắc và vẫn còn những vấn đề gây tranh cãi. Tại các trận đấu được áp dụng VAR ở vòng 14 V-League 2023/2024 đã mang đến “tín hiệu vui”, trong đó phải ghi nhận là việc trao đổi giữa trọng tài chính và tổ VAR, xem lại tình huống VAR trên màn hình cũng diễn ra nhanh hơn hẳn so với lượt đi.
Cụ thể, ở trận cầu tâm điểm trên sân Hàng Đẫy giữa Hà Nội FC và Nam Định ghi nhận điểm tích cực của trọng tài chính Nguyễn Mạnh Hải sau khi tham khảo VAR đưa ra quyết định chính xác với tình huống vào bóng nguy hiểm của tiền đạo Tagueu bên phía Hà Nội FC. Đáng chú ý, thời điểm trao đổi với trọng tài VAR và xem lại tình huống trên màn hình của trọng tài FIFA Nguyễn Mạnh Hải chỉ mất 3 phút, thời gian rút ngắn hơn so với lượt đi. Nhìn nhận một cách khách quan, sự thay đổi của VAR ngay ở vòng đấu đầu tiên của lượt về giúp giải đấu ngày càng phát huy hiệu quả và mang đến nhiều điều tích cực cho giải đấu chuyên nghiệp và cho bóng đá Việt Nam.
Chủ tịch VFF Trần Quốc Tuấn khẳng định, 13 vòng đấu của lượt đi có công nghệ VAR đã đóng vai trò quan trọng giúp giải đấu công bằng hơn, hỗ trợ rất lớn cho trọng tài điều hành trận đấu, từ đó góp phần nâng cao chất lượng cho giải. “Để VAR phát huy tối đa vai trò, Ban trọng tài, các trọng tài VAR và kỹ thuật viên cần phải tích cực trao đổi, thống nhất hơn về quy trình, đưa ra giải pháp tối ưu để việc vận hành đạt hiệu quả cao. Các tình huống xử lý phải nhanh hơn, mà vẫn đảm bảo tính chính xác tuyệt đối. Tiến tới, có thể áp dụng VAR ở tất cả các trận đấu của giải” – ông Trần Quốc Tuấn nói.
Tại vòng 15 V-League 2023/2024, VAR được áp dụng ở trận CAHN - SLNA, diễn ra lúc 19 giờ 15 ngày 4/4 tại sân Hàng Đẫy; trận Nam Định - Bình Định, diễn ra lúc 18 giờ ngày 5/4 tại sân Thiên Trường và trận Hải Phòng - Thanh Hóa tại sân Lạch Tray diễn ra lúc 19 giờ 15 ngày 5/4. Trọng tài bắt chính các trận đấu trên lần lượt là Mai Xuân Hùng, Hoàng Thanh Bình và Nguyễn Trung Kiên.