Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) đã có Công văn gửi Thủ tướng Chính phủ về việc duy trì hoạt động thương mại điện tử, hỗ trợ chống dịch Covid-19 và cuộc sống người dân, doanh nghiệp...
Công văn nêu rõ, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp, TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và một số địa phương khác phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg, hoặc ở mức cao hơn với thời gian trên 15 ngày, thậm chí trên một tháng. Khi đó, việc vận hành tốt hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) sẽ góp phần quan trọng cho việc thực hiện giãn cách xã hội.
Thực tế cho thấy, việc giãn cách ở mức cao và dài ngày dẫn tới nhu cầu của người dân sẽ phức tạp hơn so với giãn cách dưới 15 ngày, đồng thời bộc lộ một số nhận thức và giải pháp quản lý hoạt động TMĐT chưa phù hợp. Tổng hợp khó khăn của các sàn TMĐT, Hiệp hội kiến nghị:
Thứ nhất, cho lưu thông danh mục hàng hóa như trong điều kiện bình thường. Ngày 27/7/2021, Bộ Công Thương có Công văn số 5582/BCT-TTTN gửi Thủ tướng Chính phủ về việc lưu thông hàng hoá khi thực hiện giãn cách theo Chỉ thị số 16/CT-TTg. Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép lưu thông như trong điều kiện bình thường các hàng hóa cần vận chuyển với điều kiện bảo đảm phòng, chống dịch Covid-19.
Thời gian giãn cách mức cao bằng, hoặc trên Chỉ thị 16/CT-TTg kéo dài, nhu cầu của cá nhân và các đơn vị, tổ chức không chỉ giới hạn ở các mặt hàng thực phẩm, thuốc men mà rất đa dạng mới đáp ứng được hoạt động sinh sống, học tập và làm việc tại nhà và trực tuyến.
Hiệp hội ủng hộ kiến nghị của Bộ Công Thương và kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận.
Thứ hai, tạo thuận lợi đối với đội ngũ giao hàng (shipper). Mặc dù hoạt động TMĐT được thực hiện trên nền tảng công nghệ tiên tiến nhưng với hàng hóa hữu hình không thể tách rời đội ngũ giao hàng. Do chưa đánh giá đầy đủ về vai trò của đội ngũ này trong thời gian qua dẫn đến tâm lý tiêu cực của nhiều người giao hàng và các doanh nghiệp quản lý họ. Nếu đông đảo người giao hàng nghỉ việc và doanh nghiệp liên quan ngừng hoạt động sẽ dẫn đến khủng hoảng trong chuỗi cung ứng cho cuộc sống của nhân dân các địa phương đang giãn cách xã hội ở mức cao.
Coi đội ngũ giao hàng có vai trò quan trọng thứ hai, sau đội ngũ y tế trực tiếp chăm sóc sức khỏe. Trong khi đa số người dân ở nhà, họ phải di chuyển liên tục và tiếp xúc với rất nhiều đối tượng, chịu sự giám sát chặt chẽ của nhiều đơn vị.
Trong khi các doanh nghiệp TMĐT và đa số người dân tôn trọng và đánh giá cao nỗ lực làm việc quên mình của đội ngũ giao hàng thì một bộ phận quản lý nhà nước và lực lượng thực thi pháp luật chưa có thái độ tôn trọng thỏa đáng người giao hàng - những người đang đảm bảo cuộc sống ổn định trong đại dịch, đặc biệt tại các khu cách ly, phong tỏa.
TP Hồ Chí Minh đã quan tâm tới việc tiêm vaccine phòng, chống Covid-19 cho đội ngũ giao hàng, nhiều người giao hàng đã được tiêm lần 1. Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo theo hướng ưu tiên ở mức cao cho đội ngũ giao hàng khi tiêm vaccine lần 1 cũng như lần 2.
Thứ ba, về địa điểm hoạt động. Các sàn TMĐT là nơi trung gian hỗ trợ người mua và người bán. Mỗi sàn có thể có hàng chục nghìn người bán và đông đảo người mua. Do sự đa dạng như vậy nên tỷ lệ người mua và người bán nằm trên cùng một quận, huyện là không cao. Hơn nữa, mỗi chuyến người giao hàng có thể có nhiều khách hàng ở những địa điểm khác nhau. Nhiều khi hai địa điểm ở hai quận liền kề lại gần hơn hai địa điểm cùng một quận. Với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, người giao hàng có thể tối ưu một hành trình qua nhiều quận, huyện.
Thực tế gần đây tỷ lệ đơn hàng bị hoàn trả tăng đột biến do người nhận bị cách ly, cũng như các biện pháp quản lý chưa phù hợp.
Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao cho UBND các địa phương, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh và Hà Nội, căn cứ tình hình thực tế để hỗ trợ người giao hàng tối ưu hóa hoạt động của mình, qua đó cũng giúp các sàn TMĐT phục vụ tốt hơn Nhân dân trong giai đoạn giãn cách xã hội.
