Bỏ đặc cách nên không ngớt lùm xùm
Lý do “trượt” danh hiệu của 3 nghệ sĩ NSƯT Minh Vương, NSƯT Thanh Tuấn, Giang Châu là vì không đủ số huy chương theo quy định. Tuy nhiên, theo Luật vẫn còn cửa mở đối với các trường hợp thiếu huy chương là đạt 90% phiếu bầu của Hội đồng các cấp. Lần xét tặng năm 2018 ở Hội đồng cấp Nhà nước, chỉ có NSUT Trần Ngọc Hạnh là trường hợp thiếu huy chương và đủ phiếu bầu, còn 3 nghệ sĩ cải lương của TP Hồ Chí Minh không đạt. Điều này khiến những người yêu cải lương bức xúc. Bày tỏ sự tiếc nuối trước kết quả của Hội đồng, Quyền Cục trưởng Cục NTBD Nguyễn Quang Vinh chia sẻ: “Các nghệ sĩ ấy đã nổi tiếng trước cả khi tôi vào nghề. Cá nhân tôi luôn ủng hộ việc tôn vinh các nghệ sĩ”. Lãnh đạo Cục NTBD cũng cho rằng dù Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước làm không sai, nhưng cần có những quy định phù hợp, linh hoạt hơn với hoàn cảnh thực tế, đặc biệt là đối với các môn nghệ thuật truyền thống.Hiện nay, theo quy định xét tặng mới không còn 2 từ “đặc cách”, chính vì vậy, qua mỗi mùa xét tặng danh hiệu lại xảy ra không ít lùm xùm. Trường hợp xét tặng Giải thưởng Nhà nước, Giải thưởng Hồ Chí Minh trong lĩnh vực văn học nghệ thuật gần đây nhất khiến dư luận lên tiếng vì những trường hợp như nhà thơ Thu Bồn, Xuân Quỳnh… có đóng góp lớn cho văn học nghệ thuật nước nhà, nhưng vì không có giải thưởng nên hồ sơ bị loại khỏi danh sách xét tặng là một bài học lớn về việc làm văn bản chưa gần với thực tiễn. Những bức xúc của gia đình nghệ sĩ và công chúng khiến Chính phủ phải vào cuộc tháo gỡ. Rút kinh nghiệm từ những lần trước, lần này Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện yêu cầu cần có những đề xuất để tránh thiệt thòi cho nghệ sĩ.Không lo tạo tiền lệ xét lạiBộ trưởng Bộ VHTT&DL vừa chỉ đạo Vụ Thi đua khen thưởng (Bộ VHTT&DL) mời Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước họp để báo cáo về những ý kiến phản hồi liên quan tới các trường hợp xét tặng cụ thể. Trên cơ sở đó nghiên cứu và xem xét nghiêm túc để có đề xuất phù hợp. Nhưng nếu xét lại dễ tạo tiền lệ xấu khi cứ “trượt là thắc mắc, khiếu kiện”, lãnh đạo ngành văn hóa khẳng định: “Câu chuyện thắc mắc, phản hồi luôn xảy ra và chúng ta không nên sợ chuyện đó. Khi đưa danh sách lên web để xin ý kiến của Nhân dân, cũng đồng nghĩa với việc sẽ tiếp thu nhiều phản hồi khác nhau, người thì cho là xứng đáng, người thì lại bảo là chưa… Trên cơ sở tổng hợp những đóng góp chúng tôi sẽ xem xét những ý kiến này có đúng hay không”.Theo quan điểm của lãnh đạo Bộ VHTT&DL quy định của Nhà nước là thế, nhưng đây là vấn đề liên quan tới con người, liên quan tới nghệ sĩ vì thế cần phải giải quyết vướng mắc sao cho vừa đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, nhưng cũng linh hoạt nhìn nhận những điều cứng nhắc, chưa phù hợp với cuộc sống thì đề xuất sửa đổi. Bộ sẽ nghiêm túc tiếp nhận ý kiến, đóng góp, kiến nghị của Nhân dân, nghệ sĩ… trên cơ sở đó đề xuất phương án phù hợp với quy định của pháp luật và phù hợp với thực tiễn. NSND Nguyễn Quang Vinh cũng đồng tình, khi đã có quy định thì phải làm theo quy định nhưng quy định không đầy đủ so với xu hướng thực tế thì phải điều chỉnh. Đối với các trường hợp đặc biệt, sẽ tùy theo tình hình thực tế để trình cấp trên xem xét. Đây là điều cần sửa cho phù hợp thực tế đời sống, và cũng để văn bản, quy định không trở nên cứng nhắc.
