Tết Quý Mão 2023 là kỳ nghỉ Tết Nguyên đán đầu tiên toàn xã hội trở lại với bình thường mới sau nhiều năm liền bị xáo trộn vì đại dịch Covid-19. Nhu cầu đi lại của người dân như một chiếc lò xo bị nén lâu ngày được bung ra. Điều này lý giải vì sao hầu hết các loại hình vận tải hành khách trong dịp Tết đều rơi vào tình trạng quá tải.
Vận tải hồi sinh mạnh mẽ
Đầu tiên phải kể tới là hàng không. Lần đầu tiên sau nhiều năm, hai sân bay lớn nhất nước là Nội Bài và Tân Sơn Nhất cùng “rủ nhau” lập kỷ lục. Theo Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, trong ngày 27/1 (tức mùng 6 tháng Giêng), sân bay phục vụ 916 lượt cất/hạ cánh. Ước tính khách qua sân bay đạt 149.177 người. Trong đó, khách đi hơn 58.000, khách đến gần 91.000. Phân bổ lượng khách quốc nội đạt hơn 110.000 người (chiều đi hơn 39.000, chiều đến hơn 71.000), quốc tế đạt hơn 38.000 người. Tần suất chuyến bay và lượng khách vào mùng 6 tháng Giêng đã vượt hơn mức đỉnh ngày hôm trước, mức tăng thêm lần lượt là 100 chuyến bay, 5.000 - 6.000 lượt khách.
Theo dự báo của ngành hàng không, cao điểm phục vụ Tết Quý Mão diễn ra trong 1 tháng (từ ngày 6/1 - 5/2, tức từ 15 tháng Chạp Nhâm Dần đến 15 tháng Giêng Quý Mão), sân bay Tân Sơn Nhất dự kiến đón hơn 3,8 triệu hành khách với gần 27.000 lượt chuyến bay, tăng gần 10% so với cùng kỳ năm 2019 khi dịch bệnh chưa bùng phát.
Trong khi đó, sân bay Nội Bài cũng không hề kém cạnh với khoảng 545 lượt chuyến bay (169 chuyến bay quốc tế và 376 chuyến bay quốc nội) trong ngày 27/1. Sản lượng hành khách ước tính khoảng 86 ngàn lượt hành khách, trong đó khách quốc nội đạt 65 ngàn lượt khách nội địa; khách quốc tế đạt 21 ngàn lượt khách.
Đường sắt và đường bộ cũng là những lĩnh vực vận tải có lượng khách tăng mạnh trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm nay. Hơn 176.000 vé tàu Tết được ngành đường sắt tung ra thị trường để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân trong kỳ nghỉ Tết Quý Mão 2023 đã nhanh chóng bị mua sạch. Ngành đường sắt sau đó đã phải liên tục tăng cường tàu chạy để đáp ứng nhiều hơn nhu cầu người dân.
Còn trên đường bộ, hình ảnh những chuyến xe khách "trống trơn” lừ đừ rời bến trong 2 kỳ nghỉ Tết Nguyên đán trước đó đã không còn. Thay vào đấy là những chuyến xe chật kín người. Nhà xe vui mừng, hành khách đi xe cũng vui mừng khi họ cảm nhận một cách rõ rệt nhịp sống bình thường đã thật sự trở lại sau chuỗi thời gian dài bất ổn vì dịch bệnh.
Tai nạn và ùn tắc giao thông tăng
Nhu cầu vận tải tăng mạnh trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm nay cũng báo hiệu tình hình giao thông có nhiều xáo trộn. Thực tế ghi nhận qua 7 ngày nghỉ Tết vừa qua đã chứng minh điều này. Tai nạn giao thông (TNGT) và ùn tắc giao thông cùng “rủ nhau” tăng theo những cách khác nhau.
Thống kê của Ủy ban ATGT Quốc gia cho thấy, 7 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão, cả nước xảy ra 152 vụ TNGT, làm chết 89 người và 111 người bị thương. So với cùng kỳ 7 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, giảm 12 vụ (tương đương 7,3%), giảm 3 người chết (tương đương 3,3%) và tăng 8 người bị thương (tương đương 8%). Sự gia tăng số người bị thương vì TNGT hoàn toàn phù hợp với số liệu thương tích liên quan tới TNGT của ngành y tế khi ca nhập viện liên quan đến TNGT tết Quý Mão tăng 13,5% so với kỳ nghỉ Tết Nhâm Dần.
Trong 7 ngày nghỉ tết Nguyên đán Quý Mão 2023, CSGT các đơn vị, địa phương đã kiểm tra, xử lý 21.990 trường hợp vi phạm; phạt tiền 50 tỷ 428 triệu đồng; tạm giữ 639 xe ô tô, 9.910 xe mô tô; 50 phương tiện khác; tước 4.950 GPLX các loại. Trong đó, vi phạm về nồng độ cồn đã xử lý 7.726 trường hợp, vi phạm về ma túy 17 trường hợp. Cụ thể, đường bộ phát hiện xử lý 21.967 trường hợp vi phạm; phạt tiền 50 tỷ 412 triệu đồng; tạm giữ 639 xe ô tô, 9.910 xe mô tô; tước 4.950 GPLX các loại. Đường thủy phát hiện, xử lý 19 trường hợp vi phạm, phạt tiền 85,5 triệu đồng. Đường sắt phát hiện, xử lý 4 trường hợp vi phạm, phạt tiền 8 triệu đồng.
Cùng với TNGT, ùn tắc giao thông trong kỳ nghỉ Tết Quý Mão năm nay cũng có những diễn biến phức tạp và khó lường hơn. Nhu cầu đi lại tăng cao của người dân trong dịp Tết đã trực tiếp tạo ra sức ép lớn lên hạ tầng giao thông trên cả nước. Dù rằng trong những năm gần đây, hệ thống hạ tầng giao thông nước ta liên tục được cải thiện với những công trình lớn, những tuyến đường, cây cầu lớn được hoàn thành và đưa vào khai thác. Thế nhưng, thực tế cho thấy sự phát triển của hạ tầng giao thông chưa bao giờ là “đối thủ” so với sự gia tăng lưu lượng phương tiện giao thông cũng như nhu cầu đi lại của người dân trong dịp Tết.
Phân tích dữ liệu của Ủy ban ATGT Quốc gia cho thấy, tình hình ùn tắc giao thông trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão chủ yếu tập chung tại các tuyến đường cửa ngõ Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Nhất là vào những ngày cao điểm (ngày 29, 30 Tết và ngày mùng 4, mùng 5 Tết) khi người dân về quê và quay trở lại thành phố sinh sống làm việc sau Tết.
Các điểm ùn tắc nghiêm trọng được chỉ ra gồm các tuyến Quốc lộ (QL) như QL1 qua Đồng Nai, qua Ninh Bình, Thanh Hóa; QL51 hướng đi Đà Lạt, Bà Rịa - Vũng Tàu và các tuyến cao tốc như cao tốc Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây; Pháp Vân - cầu Giẽ hay những tuyến đường cửa ngõ những đô thị lớn như đường Vành đai 3 ở Hà Nội; cửa ngõ đi về miền Đông, miền Tây (các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre...) ở TP Hồ Chí Minh hay những bến xe, nhà ga tại 2 TP lớn nhất cả nước đều là những nơi ùn tắc giao thông diễn biến phức tạp. Đặc biệt, các trạm thu phí cũng trở thành điểm nóng ùn tắc dù tất cả đã triển khai thu phí không dừng.
Theo đánh giá của Ủy ban ATGT Quốc gia, nguyên nhân chính gây ra ùn tắc giao thông trong kỳ nghỉ Tết vừa qua do lưu lượng giao thông tăng cao vượt xa năng lực đáp ứng của hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông.
Cho dù TNGT và ùn tắc giao thông cùng có gia tăng nhưng một tín hiệu vui là đã không có vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng nào xảy ra trong suốt kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023. Đặc biệt là số vụ tai nạn liên quan đến vi phạm nồng độ cồn đã giảm một cách rõ rệt. Điều này đã giúp cho số ca tử vong do TNGT trong Tết năm nay đã giảm 3,7%. Có được điều này là nhờ công tác kiểm soát vi phạm nồng độ cồn của lực lượng chức năng trong kỳ nghỉ Tết năm nay đã phát huy được hiệu quả lớn với 7.726 trường hợp vi phạm nồng độ cồn bị phát hiện và xử lý.
