Oasis Centre ở quận Waterloo, trung tâm thủ đô London của Vương quốc Anh, nằm trong một tòa nhà 4 tầng ấm áp, hấp dẫn với những chiếc ghế sang trọng và rất nhiều chậu cây xanh. Đây là nơi trú ẩn tạm thời cho nhiều gia đình và người dân địa phương thoát khỏi cái giá lạnh khắc nghiệt của mùa Đông, giữa cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt ở Anh.
Theo CNN, hàng nghìn “ngân hàng ấm áp” như Oasis Centre đã mở cửa trên khắp nước Anh vào mùa Đông này, khi ngân sách hộ gia đình bị siết chặt hơn nữa do hóa đơn năng lượng tăng vọt và lạm phát đạt mức cao nhất trong 40 năm. Các trung tâm được tài trợ bởi sự đóng góp từ các cá nhân và doanh nghiệp địa phương, cũng như thu nhập từ các quỹ từ thiện.
“Rất nhiều người đang gặp khó khăn” - Charlotte, một nhân viên cộng đồng tại Oasis Centre nói với CNN. Bà mẹ bốn cho biết thêm: “Chúng tôi thậm chí còn chưa thực sự đạt đến đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng sinh hoạt. Không ai đáng phải chọn lựa giữa thức ăn hay việc bật lò sưởi”.
Theo dữ liệu từ Chính phủ Anh, chi phí sinh hoạt đã tăng mạnh kể từ đầu năm 2021. Từ tháng 10/ 2021 đến tháng 10/2022, giá điện và khí đốt trong nước lần lượt tăng 129% và 66%. Hóa đơn năng lượng trung bình hàng năm đã tăng 96% từ mùa thu năm ngoái lên 2.500 bảng Anh (khoảng 3.000 USD), ngay cả khi Chính phủ London đã can thiệp để hạn chế chi phí đơn giá của hóa đơn tiền điện và ga ở mức đó cho đến tháng 4/2023.
Giá năng lượng đã tăng vọt trên khắp châu Âu kể từ mùa thu năm 2021, một phần do cuộc chiến của Nga ở Ukraine. Nhưng giá năng lượng của Vương quốc Anh tăng mạnh hơn so với các nền kinh tế tương đương như Pháp và Italia - các nhà phân tích từng cảnh báo trên CNN Business vào mùa Hè năm nay.
Tháng 11 vừa qua, Thủ tướng Vương quốc Anh Rishi Sunak và Bộ trưởng Tài chính Jeremy Hunt đã tuyên bố tăng thuế và giảm chi tiêu công trong nỗ lực đưa đất nước thoát khỏi suy thoái kinh tế - được dự báo sẽ kéo dài hơn một năm và thu hẹp nền kinh tế chỉ hơn 2%. Theo Văn phòng Thống kê Quốc gia, Anh là nền kinh tế G7 duy nhất vẫn còn sụt giảm hơn so với chính mình trước khi xảy ra đại dịch Covid-19.
Chính phủ Vương quốc Anh cũng đã công bố Chương trình hỗ trợ hóa đơn năng lượng trị giá 400 bảng Anh cho mỗi hộ gia đình đủ điều kiện, được cho sẽ trợ cấp một phần hóa đơn năng lượng trong nước từ mùa Đông năm 2022 sang đến năm 2023, cũng như cung cấp hỗ trợ tài chính bổ sung để giúp người hưu trí chi trả chi phí sưởi ấm trong mùa Đông này theo Đề án thanh toán nhiên liệu mùa Đông.
Thống kê đến tháng 12, hơn một triệu hộ gia đình có công tơ trả trước ở Anh đã đổi phiếu hỗ trợ năng lượng hàng tháng của họ - được bao gồm trong Chương trình hỗ trợ hóa đơn năng lượng của Chính phủ London.
Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu hàng đầu về dịch tễ học và bất bình đẳng y tế Michael Marmot, các chính sách “thắt lưng buộc bụng” và sự hỗ trợ ít ỏi của chính phủ trong nhiều năm qua - thông qua việc cắt giảm chi tiêu cho phúc lợi xã hội và cơ sở hạ tầng, cũng như các lỗ hổng quy định nơi thị trường năng lượng của Anh đã khiến hàng triệu người rơi vào cảnh nghèo đói.
“Nghèo đói đã gia tăng trong hàng chục năm qua và ngày càng trở nên tồi tệ hơn” - Marmot, hiện là giám đốc Viện Y tế Công bằng, Đại học College London, bình luận - “Chúng ta đang trông tệ nhất trong các nước G7, khi là nước duy nhất chưa thể phục hồi lại như trước đại dịch. Đây là sự quản lý yếu kém trên quy mô khổng lồ”.
CNN dẫn lời ông Simon Francis - điều phối viên Liên minh Đói nghèo Nhiên liệu - cho biết, ước tính có khoảng 3,69 triệu hộ gia đình ở Anh rơi vào tình trạng nghèo nhiên liệu vào tháng 12/2020 so với 6,99 triệu hộ gia đình vào tháng 12 năm nay. Theo nghiên cứu của Đại học York ở miền Bắc nước Anh, con số này sẽ tăng đều, với hơn 3/4 hộ gia đình ở Vương quốc Anh - 53 triệu người - được dự báo sẽ rơi vào tình trạng thiếu nhiên liệu vào năm mới.
The Guardian trước đó đưa tin, Tổ chức nhân quyền Save the Children đã phân bố 2.344 khoản tài trợ trực tiếp cho các gia đình có thu nhập thấp ở Anh trong năm qua. Người đứng đầu Save the Children cũng kêu gọi Chính phủ London hỗ trợ nhiều hơn cho các gia đình, vì tổ chức này dự đoán hàng triệu người sẽ gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng vào tháng Giêng.
