Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, chiều 24/11, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ. Dự án Luật TTATGT đường bộ được xây dựng trên cơ sở tách Luật Giao thông đường bộ hiện hành thành Luật Đường bộ và Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Dự án được được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 6, dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 7.
Trừ điểm giấy phép lái xe là một biện pháp quản lý Nhà nước
Góp ý vào dự án Luật, đại biểu Trần Thị Thu Phước (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum) cho rằng, tình trạng vi phạm trật tự an toàn giao thông là vấn đề rất nghiêm trọng, do vậy đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu quy định tính điểm giấy phép lái xe, trừ điểm giấy phép lái xe.
Đại biểu Trần Thị Thu Phước nhấn mạnh, giấy phép lái xe là một trong những giấy tờ rất quan trọng, không chỉ là phương tiện để Nhà nước, xã hội công nhận về khả năng của một người có đủ năng lực điều kiện thực hiện hành vi điều khiển loại phương tiện giao thông nhất định để tham gia giao thông hay không, mà còn là một công cụ phục vụ đắc lực cho công tác quản lý Nhà nước của các cơ quan chức năng trong lĩnh vực bảo đảm TTATGT.
Tuy nhiên, thời gian qua tình trạng vi phạm TTATGT vẫn diễn biến rất phức tạp, nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng gây thiệt hại to lớn về người và tài sản liên tiếp xảy ra, gây lo lắng, bức xúc trong quần chúng Nhân dân. Tình trạng này một phần nguyên nhân chính đó là do ý thức của người điều khiển giao thông chưa cao; về mặt pháp lý đối với hành vi vi phạm hành chính chỉ mang tính chất nhất thời chưa đủ sức răn đe các trường hợp vi phạm.
Trước thực trạng này, đại biểu kiến nghị với Quốc hội và ban soạn thảo bổ sung quy định về tính điểm giấy phép lái xe; xem xét sử dụng việc trừ điểm giấy phép lái xe là một biện pháp quản lý Nhà nước. Đại biểu cho rằng, đây là biện pháp đánh trực tiếp vào ý thức của người điều khiển phương tiện đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng tùy vào hành vi vi phạm mà lái xe sẽ bị trừ số điểm nhất định. Vi phạm nhiều lần thì lái xe sẽ bị trừ nhiều lần, trừ đến khi bị tước giấy phép lái xe và buộc phải học lại. Từ đó người điều khiển phương tiện buộc phải tự ý thức về số điểm trên giấy phép của mình, hạn chế tối đa khả năng vi phạm để bị trừ điểm.
Gắn thiết bị giám sát hành trình với xe máy là khó khả thi
Phát biểu ý kiến về dự thảo Luật, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu ý kiến, về quy định giám sát hành trình đối với phương tiện kinh doanh vận tải phải đảm bảo điều kiện có thiết bị giám sát hành trình là cần thiết. Bởi, dữ liệu giám sát hành trình được chuyển về Trung tâm giám sát của cơ quan chức năng sẽ phục vụ công tác bảo đảm an toàn trật tự giao thông (ngăn chặn, xử lý kịp thời hoặc đình chỉ ngay các hành vi nguy hiểm đến tính mạng của hành khách, người tham gia giao thông; phục vụ kiểm soát, đánh giá việc chấp hành pháp luật của doanh nghiệp và lái xe).
Tuy nhiên, theo đại biểu Phúc, đối tượng áp dụng còn khá rộng từ xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đều phải có thiết bị giám sát hành trình, thiết bị thu thập dữ liệu hình ảnh của người lái xe... Quy định như vậy có thể hiểu là tất cả các loại xe bao gồm cả xe cá nhân, không loại trừ xe thuộc các trường hợp có quy định riêng của Đảng, Nhà nước đều phải gắn giám sát hành trình. Do đó, đại biểu đề nghị cần phải cân nhắc tính phù hợp và thống nhất.
Cùng quan tâm đến nội dung này, đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Phước) bày tỏ thống nhất với quy định được nêu tại Điểm C, Khoản 1, Điều 33 về cơ sở dữ liệu thu được từ thiết bị giám sát hành trình sẽ được Trung tâm chỉ huy giao thông do Cảnh sát giao thông quản lý, vận hành, khai thác.
Tuy vậy, đại biểu cho biết tính đến tháng 6/2023, cả nước có trên 6 triệu ô tô và 73 triệu mô tô, xe máy đang lưu hành. Nếu như dự thảo Luật được thông qua thì sẽ có đến hàng chục triệu xe máy phải gắn thiết bị giám sát hành trình là khó bảo đảm tính khả thi.
Đại biểu Điểu Huỳnh Sang cho biết nhiều quốc gia trên thế giới, người dân không lắp đặt camera hành trình để chứng minh sự trong sạch mà thay vào đó cơ quan chức năng phải chứng minh chủ phương tiện có vi phạm thì mới được xử phạt. Mặt khác, việc bắt buộc lắp thiết bị giám sát hành trình có thể vi phạm quyền riêng tư của công dân, liên quan đến tiêu chuẩn chất lượng của thiết bị, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Quy định bắt buộc khó khả thi bởi số lượng xe máy là quá lớn trong khi thu nhập người dân còn thấp, đời sống người dân còn khó khăn…
Từ những phân tích trên, đại biểu Điểu Huỳnh Sang cho rằng quy định này chưa phù hợp với thực tế trong khi phạm vi tác động rộng. Do đó đại biểu đề nghị Ban soạn thảo chỉ quy định gắn thiết bị giám sát hành trình đối với xe kinh doanh vận tải như hiện hành và quy định cụ thể hơn về Trung tâm tích hợp phân tích dữ liệu.
