Vừa qua, tại Hội nghị tiếp xúc cử tri là cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động Thủ đô lấy ý kiến Dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi, Luật BHXH sửa đổi, Luật Nhà ở sửa đổi do Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội tổ chức, nhiều ý kiến góp ý về nội dung độ tuổi nghỉ hưu, thời gian đóng BHXH của người lao động...
Chia tuổi nghỉ hưu theo nhóm trực tiếp và gián tiếp
Góp ý vào Dự thảo Luật BHXH sửa đổi, Chủ tịch Công đoàn Công ty Cổ phần Giầy Thượng Đình Nguyễn Bích Thủy cho rằng, đối với ngành da giầy do lao động trực tiếp nên đến tầm 50 tuổi là sức khỏe, thị lực của người lao động suy giảm nhiều, ảnh hưởng đến công việc (năng suất lao động giảm, độ tỉ mỉ, tinh nhậy, kỹ thuật, thẩm mỹ của sản phẩm kém...). Nếu độ tuổi nghỉ hưu quy định như hiện nay người lao động sẽ không đáp ứng được yêu cầu - nhất là lao động nữ. Vì vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét giảm độ tuổi nghỉ hưu đối với người lao động.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Công đoàn Công ty Cổ phần Giầy Thượng Đình cho biết, có nhiều lao động đi làm từ rất sớm (từ 18 tuổi) sẽ có số năm đóng BHXH thừa so với quy định (quá 30 năm đối với nữ và 35 năm đối với nam tính đến tuổi nghỉ hưu quy định) nhưng chưa đủ tuổi về hưu. Đề nghị dự thảo luật xem xét cho chuyển số năm thừa đóng BHXH bù vào số tuổi còn thiếu theo quy định tuổi về hưu.
Cùng chung đề xuất này, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Toyota Boshoku Hà Nội Nguyễn Văn Hòa đề nghị: Độ tuổi được nghỉ làm việc hưởng lương hưu của người lao động nên xem xét áp dụng cụ thể cho nhiều đối tượng người lao động khác nhau. Nên giữ nguyên độ tuổi được nghỉ hưởng lương hưu đối với nam 60 tuổi và nữ là 55 tuổi đối tượng là người lao động làm công việc trực tiếp.
"Trong thời gian làm việc những người lao động làm công việc trực tiếp đã suy giảm rất nhiều về sức khỏe nên ngoài tuổi 60 đối với nam và 55 đối với nữ sẽ không đủ sức khỏe thể đáp ứng được yêu cầu công việc, cũng như hoàn thành công việc được giao. Chỉ nên áp dụng 62 tuổi đối với nam, 60 đối với nữ dành cho đối tượng người lao động làm công việc gián tiếp; 65 - 67 tuổi đối với người có học hàm Giáo sư, Tiến sỹ, cán bộ lãnh đạo cao cấp”- ông Nguyễn Văn Hòa đề xuất.
Còn theo Chủ tịch công đoàn Công ty May LD Plummy Hà Thị Phương Anh, dự thảo Luật chia độ tuổi nghỉ hưu theo 2 nhóm lao động ở khối hành chính văn phòng và nhóm trực tiếp sản xuất. Lý do bởi công nhân ngành dệt may tuổi ngoài 50 thì mắt mờ, chân tay chậm nên không thể đạt được năng suất cao.
Tạo điều kiện cho người tham gia BHXH muộn hưởng lương hưu
Đồng tình với việc nên giảm điều kiện số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm được hưởng lương hưu, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Toyota Boshoku Hà Nội Nguyễn Văn Hoà lý giải, điều này sẽ tạo được cơ hội cho những người tham gia BHXH muộn khi đã ngoài 40 tuổi mới tham gia BHXH hoặc những người tham gia BHXH không liên tục, khi đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không tích lũy đủ 20 năm đóng BHXH cũng được hưởng lương hưu hàng tháng.
Để bảo đảm công bằng trong cách tính lương hưu giữa người lao động ở khu vực ngoài nhà nước với người lao động trong đơn vị nhà nước, ông Nguyễn Văn Hoà cho rằng, cần xem xét, điều chỉnh cách tính lương hưu đối với người lao động khối doanh nghiệp ngoài nhà nước theo lộ trình tương tự như người lao động làm trong các đơn vị nhà nước. Hiện nay lương hưu của người lao động khu vực nhà nước lại được tính bình quân lương của các mốc thời gian 5 ,6 ,8, 10... năm liền kề trước khi nghỉ hưu; còn người lao động động khối doanh nghiệp ngoài nhà nước lại được tính theo trung bình cả quá trình công tác là có sự chênh lệch về chế độ.
Nguyên Chủ tịch Công đoàn Công ty Cổ phần sản xuất bao bì và hàng xuất khẩu Hoàng Mai Phạm Hùng Minh đề nghị, BHXH tính lương khi nghỉ hưu của công nhân viên chức lao động khối doanh nghiệp tư nhân như khối lao động nhà nước và hành chính sự nghiệp, tính lương bình quân 5-10 năm cuối là để đảm bảo công bằng và không có sự phân biệt.
Góp ý vào Dự thảo luật BHXH sửa đổi, đại diện Liên đoàn lao động huyện Hoài Đức ủng hộ nội dung dự thảo luật đã đề cập việc giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu hằng tháng từ 20 năm xuống 15 năm và cho rằng đây là một trong những chính sách đặc biệt quan trọng và có giá trị trong lần sửa đổi này, nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia muộn hoặc quá trình tham gia không liên tục có thời gian đóng BHXH ngắn được hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, theo đại diện liên đoàn lao động huyện Hoài Đức, đối với các công nhân lao động ở các doanh nghiệp (đặc biệt ở các doanh nghiệp ở nông thôn, những vùng còn khó khăn) việc đóng BHXH đủ 15 năm cũng gặp nhiều khó khăn. Do đó, đề xuất Quốc hội xem xét giảm thời gian đóng BHXH xuống 10 năm hoặc thấp hơn nữa vẫn được hưởng lương hưu theo nguyên tắc đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít. Cơ chế này không chỉ nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia muộn hoặc quá trình tham gia không liên tục có thời gian đóng BHXH ngắn được hưởng lương hưu, từ đó khuyến khích người lao động tham gia BHXH ở mọi lứa tuổi. Ngoài ra, cơ chế này còn hạn chế được tình trạng người đã hết tuổi lao động phải nhận BHXH một lần do chưa đủ số năm đóng BHXH bắt buộc.
