Doanh nghiệp Việt kiều châu Âu: Cơ hội và thách thức

TS Nguyễn Đồng Hải (từ Bratislava, Slovakia)
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Hội nghị Doanh nghiệp Việt kiều châu Âu lần thứ XI dự kiến tổ chức vào ngày 13 - 14/9/2019 tại Varsava, Balan. Hội nghị nhằm đánh giá những thành quả, rút ra bài học kinh nghiệm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và sự liên kết hợp tác của các doanh nghiệp Việt Nam trong năm qua, đề ra những phương hướng trong thời gian tới.

 Hội nghị Liên hiệp Doanh nghiệp Việt kiều châu Âu lần thứ X tại Budapest 2016

Thành quả của Liên hiệp Việt kiều
Sau 10 hội nghị, doanh nghiệp Việt kiều tại châu Âu đã gặt hái được khá nhiều thành công. Trước hết là sự gắn kết của các Hội doanh nghiệp Việt Nam tại châu Âu, ban đầu là các doanh nghiệp Đông Âu đã mở rộng gắn kết với các doanh nhân Tây Âu như Pháp, Ý, Anh, Đức, Thụy Sĩ, Thụy Điển...
Từ sự quan tâm chung, đã có nhiều chuyến khảo sát đầu tư mở trung tâm thương mại của người Việt Nam tại Bungaria, Rumania, Thụy Sỹ, Phần Lan... xuất phát từ nhu cầu gọi vốn của các hội doanh nghiệp khu vực.
Hội nghị thường niên đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp gặp gỡ nhau trao đổi thông tin, đã có nhiều doanh nhân từ các nước liên kết với nhau đầu tư về Việt Nam trong nhiều lĩnh vực. Nhiều doanh nhân rất thành đạt như những doanh nhân từ Ukraina, Nga, Séc, Balan... Nhiều doanh nhân đã đứng trong danh sách các tỷ phú ở Việt Nam do nắm bắt được thời cơ đổi mới.
Doanh nghiệp Việt kiều Tây Âu tham gia vào Liên hiệp đã tạo ra luồng sinh khí mới, mở ra nhiều triển vọng hợp tác, liên kết để cùng phát triển
Những thách thức hiện nay.
Mô hình kinh doanh “chợ” và cung cách buôn bán của doanh nhân bám vào chợ đã trở nên lạc hậu. Luật pháp EU và sự cạnh tranh khốc liệt của các tập đoàn đa quốc gia từ Tây Âu ngập tràn khắp Đông Âu đã làm cho mô hình này dần phá sản, và thời gian tồn tại được đếm từng ngày nếu không chịu đổi mới.
 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp gỡ các doanh nhân tại Vienna (CH Áo) tháng 10/2018
Bên cạnh đó, sự hòa nhập của châu Âu, mở đầu là hiệp ước Shengen làm cho việc đi lại giữa các nước trở nên đơn giản. Hàng hoá luân chuyển dễ dàng, sự chênh lệch giá giữa các nước trong EU giảm dần khiến cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ của người Việt lao đao. Xu hướng các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ rời khỏi thị trường truyền thống tản mạn sang Tây Âu, trở thành những người làm thuê như người Việt ở Tây Âu đã trở thành phổ biến.
Những doanh nhân khởi xướng Liên hiệp 10 năm trước đây đã trở nên lạc hậu. Những nhân tố mới là các doanh nghiệp trẻ chưa có những định hướng phát triển rõ ràng như thế hệ đàn anh trước đây, vì vậy đã xuất hiện một khoảng trống kế tục. Một thách thức rõ ràng và khốc liệt! Đồng thời xu hướng doanh nghiệp Đông Âu sẽ hòa nhập vào Tây Âu là xu thế không thể thay đổi. Vì vậy thách thức hiện nay là quá trình chuyển hướng như thế nào? Đó là câu hỏi đặt ra tại Hội nghị lần thứ XI cần được thảo luận một cách thấu đáo.
Đổi mới là vấn đề cấp bách để tồn tại và phát triển
Duy trì Hội nghị Doanh nghiệp Việt kiều châu Âu hàng năm là điều cần thiết, nhưng cần quy tập được lãnh đạo các hội doanh nghiệp và những doanh nghiệp hàng đầu thật sự từ các nước, để có thể dẫn hướng tốt cho các hội viên bằng những đề xuất mới.
Các doanh nghiệp Việt Nam tại châu Âu cần nhìn nhận lại mình trong quan hệ với các hội doanh nghiệp người bản địa. Không thể giữ mãi quan điểm co cụm trong các doanh nghiệp người Việt với nhau. Cần hoà nhập vào hoạt động doanh nghiệp chung, mở rộng đối tác làm ăn với doanh nhân sở tại.
Cần phải liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp trong nước, hỗ trợ nhau cùng phát triển. Tại Hội nghị Doanh nghiệp ở London năm 2008 có sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp hùng hậu của Việt Nam. Nhưng tại Hội nghị X ở Budapest 2016 chỉ có sự tham gia của một số Đại sứ và Tham tán thương mại.
Trẻ hoá đội ngũ doanh nhân trong Liên hiệp là nhu cầu cấp bách hiện nay. Đội ngũ doanh nhân trẻ sẽ có cách nhìn mới, và họ sẽ tìm được những hướng đi mới phù hợp với xu thế hội nhập hiện nay. Nếu Hội nghị Doanh nhân Việt Nam lần thứ XI vẫn những gương mặt cũ của 10 năm trước với tư duy “Chợ” thì đó là điều đáng suy ngẫm! Cùng với nó là cách mạng công nghiệp 4.0 đã thay đổi diện mạo kinh doanh đòi hỏi doanh nhân muốn phát triển cần nắm bắt được nhưng cơ hội hoàn toàn mới.
Qua 10 hội nghị, nhìn lại cả một quãng thời gian thật nhiều kỷ niệm. Phải cám ơn những doanh nhân dũng cảm đã khởi đầu xây dựng lên hiệp hội và tạo ra một sân chơi cho các doanh nghiệp Việt kiều tại châu Âu, đặc biệt là các doanh nhân hàng đầu ở Balan và Séc. Hy vọng Hội nghị Diễn đàn doanh nghiệp Việt kiều châu Âu lần thứ XI sẽ là bước khởi đầu cho một thế hệ vàng các doanh nhân Việt Nam trẻ có tri thức kế tục xứng đáng thế hệ đàn anh.