Đủ chiêu trò trốn phạt nguội

Che biển số hoặc sử dụng biển số giả để tránh phạt nguội là thủ đoạn được không ít tài xế, chủ phương tiện sử dụng để trốn phạt nguội trong thời gian qua. Mới nhất, trong bản báo cáo về kết quả kiểm soát tải trọng xe trong tháng 4/2021 mà Tổng cục Đường bộ Việt Nam vừa công bố, một thông tin rất đáng quan tâm, đó là việc xuất hiện tình trạng xe tải khi đi qua bộ cân tự động tại Km78+830 Quốc lộ 5, TP Hải Phòng đã che biển số hoặc gắn biển số giả. Mặc dù tỷ lệ phương tiện bị phát hiện sử dụng thủ đoạn này chưa cao (chỉ chiếm khoảng 0,1%) nhưng không thể xem đây là hiện tượng cá biệt của một vài trường hợp riêng lẻ.

Trước đó, vào cuối năm 2020, thượng tá Nguyễn Mạnh Thắng - Đội trưởng Đội tuần tra kiểm soát cao tốc Nội Bài - Lào Cai (Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an) đã lên tiếng cảnh báo về tình trạng tài xế ô tô lưu thông trên cao tốc dùng các thủ thuật che biển số xe để tránh phạt nguội.

Tình trạng trên bắt đầu xảy ra phổ biến từ tháng 7/2020 và liên tục tái diễn trong suốt thời gian sau đó. Điều đáng nói, đây cũng là thời điểm hệ thống camera gồm 110 chiếc trên tuyến cao tốc chính thức đi vào hoạt động nhằm phục vụ cho việc phạt nguội. Theo thượng tá Nguyễn Mạnh Thắng, vật liệu chính được các tài xế sử dụng để che biển số phổ biến nhất là băng dính, bìa cát tông hoặc sơn.

Trên thực tế, từ nhiều năm trước, thủ đoạn này được các tài xế xe ôm công nghệ sử dụng rất phổ biến, trong đó cách thức quen thuộc nhất là dùng khẩu trang y tế bịt biển số xe. Thời gian gần đây, tại một số khu vực nội thành Hà Nội có trang bị camera giám sát để phạt nguội, nhiều tài xế taxi, xe công nghệ cũng sử dụng thủ đoạn che biển số. Hành vi này ngoài việc đối phó với lực lượng chức năng, còn nhằm tránh sự phát hiện lực lượng giám sát của những đơn vị đối tác cung ứng công nghệ.

Đừng để thành vấn nạn như “xe dù, bến cóc”

Trở lại với trạm cân tự động trên Quốc lộ 5, sau một thời gian thí điểm mang lại hiệu quả cao trong việc hạn chế xe quá tải, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã quyết định sử dụng kết quả phân tích được từ hệ thống cân tự động này để xử phạt nguội xe quá tải từ ngày 15/8/2020. Đồng thời, mô hình cân tự động này đang được Tổng cục Đường bộ Việt Nam hoàn thiện đề án để nhân rộng ra nhiều địa phương khác trên cả nước mà mục tiêu trước mắt là một số tuyến quan trọng như cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, cầu Thăng Long.

Tuy nhiên, khi mô hình này chưa kịp nhân rộng thì thủ đoạn bịt biển số và sử dụng biển số giả đã lập tức xuất hiện. Các chuyên gia cho rằng, nếu không có giải pháp xử lý triệt để, thủ đoạn này có thể trở thành vấn nạn nan giải, không kém gì vấn nạn “xe dù, bến cóc” và đe dọa trực tiếp đến hiệu quả xử lý vi phạm giao thông bằng hình thức phạt nguội.

Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, luật sư Bùi Đình Ứng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, hiện chế tài xử phạt đối với hành vi che biển số còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe. “Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, mức xử phạt cao nhất đối với hành vi này cũng chỉ đến 1 triệu đồng. Rõ ràng đây là mức xử phạt quá nhẹ so với hình phạt dành cho hành vi chở quá tải hoặc các vi phạm khác trên cao tốc mà camera có thể ghi lại được” - luật sư Bùi Đình Ứng nói.

Phân thích sâu hơn về vấn đề này, luật sư Bùi Đình Ứng nhận định, việc thủ đoạn che biển số ngày càng được “nhân rộng” cho thấy sự chênh lệch về chế tài xử phạt giữa hành vi này so với những hành vi vi phạm khác mà các tài xế, chủ xe sẽ phải chịu. Do đó, nhiều tài xế sẵn sàng vi phạm để... được hưởng mức xử phạt nhẹ hơn.

“Đã đến lúc cần nâng chế tài xử phạt đối với hành vi che biển số, định danh hành vi này là cố tình không chấp hành các quy định về trật tự, an toàn giao thông chứ không đơn thuần là lỗi được xác định như hiện nay” - luật sư Bùi Đình Ứng khẳng định.