KTĐT - Hạn hán ở Ấn Độ và các trận bão ở Philíppines tàn phá mùa màng sẽ khiến cho giá gạo có thể sẽ tăng cao trong thời gian tới.
Ông Sarunyu Jeansinkul thuộc hãng xuất khẩu gạo lớn nhất Thái Lan dự đoán giá gạo có thể tăng gấp đôi, lên 1.000 USD/tấn do hiện tượng El Nino hanh khô ảnh hưởng đến sản lượng tại nhiều vùng sản xuát lúa gạo chính ở châu Á và do Philíppines, Ấn Độ dự định tăng nhập khẩu gạo.
Jeremy Zwinger, Chủ tịch hãng tư vấn "The Rice Trader" ở California cũng nhận định rằng nguồn cung cấp gạo toàn cầu có thể bị thắt chặt hơn năm ngoái khi tình trạng thiếu lương thực gây ra các vụ bạo động từ Haiti đến Ai Cập.
Trong khi đó, Mamadou Ciss, một nhà môi giới gạo, Giám đốc chấp hành của công ty đầu tư Hermes ở Singapore thì cho tằng: Tình hình cung-cầu gạo sẽ cực kỳ căng thẳng khi Ấn Độ bước vào thị trường. Giá gạo xuất khẩu của Thái có thể sẽ tăng 20% lên 650 USD - 750 USD/ tẩn trong 5 tháng tới. Theo cuộc điều tra 10 nhà xuất, nhập khẩu gạo và những phân tích ở Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ, Singapore và Pakistan, giá gạo trên thị trường ước tính ở mức cao nhất có thể chạm mốc 2.000 USD/tấn vào giữa năm 2010; mức trung bình là 700 USD/tấn trong năm tới so với mức gía 542 USD/tấn của ngày 16/11.
Ấn Độ có thể trở thành nhà nhập khẩu ròng lần đầu tiên trong 2 thập kỷ nay. Theo Tổ chức Nông, Lương Liên hợp quốc (FAO), do lượng mưa kém nhất kể từ năm 1972 sẽ làm cho sản lượng gạo của Ấn Độ giảm 15%, xuống còn 84 triệu tấn. Trong khi đó, Philíppines cũng đang tăng cường nhập khẩu gạo để đảm bảo nguồn cung trong năm tới, sau 2 trận bão phá hủy mùa mạng gây thiệt hại hàng triệu tấn lúa gạo. Cơ quan lương thực quốc gia Philíppines do nhà nước quản lý dự định mua 1,45 triệu tấn gạo vào tháng 12/2009, kể cả 1,2 triệu tấn nước này dự đinh mua vào tháng tới.
Trong khi đó, đồng USD vẫn tiếp tục xu hướng giảm giá so với đồng Euro và các đồng tiền khác, bất chấp các tuyên bố của những người có trách nhiệm trong việc giữ giá cho USD. Jean-Claude Trichet, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), luôn nhắc đi nhắc lại quan điểm của ông muốn giữ cho đồng USD không bị mất giá so với đồng Euro. Bộ trưởng Ngân khố Mỹ Tim Geithner, trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Châu Á Thái Bình Dương (APEC) diễn ra ngày 11 và 12/11 tại Singapore, cũng đã khẳng định lại rằng "giữ đồng USD mạnh là điều rất quan trọng đối với Mỹ". Bộ trưởng Tài chính Philippines, Margarito Teves, cho biết các ngân hàng trung ương châu Á "sẵn sàng hành động nếu thấy việc tiếp tục can thiệp là cần thiết để hạn chế sự tăng giá của các loại tiền địa phương đối với tiền USD".
Trên thực tế, đồng USD, vốn đã giảm 15,6 % so với đồng Euro kể từ tháng 2/2009, dường như đang tiếp tục lao dốc. Tuần từ 9-13/10, "đồng bạc xanh" này đã giảm gần đến mức thấp nhất kể từ 15 tháng nay (1,5050 USD/1 Euro) sau đó nhích lên một chút và dừng lại ở mức 1,4903 USD/1 Euro vào cuối tuần.
Có nhiều lý do giải thích xu hướng này. Trước hết là vì các ngân hàng trung ương vẫn muốn giữ lãi suất thấp. Điều này khuyến khích các nhà đầu tư dùng USD để tái đầu tư vào các trung tâm tài chính khác bằng cách bán USD của họ và mua tiền tệ của những nơi họ sẽ đầu tư.
Các chuyên gia kinh tế thuộc ngân hàng Deutsche Bank (Đức), tháng nào cũng nghiên cứu diễn biến tỷ giá hối đoái giữa đồng USD và euro, nhận thấy rằng đồng euro thường tăng giá so với đồng USD vào cuối năm. Trung bình, đồng Euro có xu hướng tăng 2,5% trong tháng Chạp và giảm xuống vào tháng Giêng (trung bình giảm 2%). Khi nghiên cứu dòng vốn đầu tư, các chuyên gia Deutsche Bank nhận thấy rằng các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng thanh lý đầu tư của họ bằng USD vào cuối năm (chuyển vốn về nước, nộp thuế, chia lợi nhuận...). Điều này khiến đồng tiền Mỹ phải chịu áp lực lớn dẫn đến xu hướng giảm giá vào cuối năm.
Ở Pháp, các chuyên gia kinh tế ngân hàng BNP-Paribas dự báo đồng Euro có thể sẽ lên đến 1,5155 USD, trước khi đạt ngưỡng 1,5285 USD. Ngân hàng Natixis cũng cho rằng tỉ giá sẽ lên đến 1,525 USD/1euro trong một thời gian ngắn.
Chủ tịch Ngân hàng Thế giới, Robert Zoellick cho rằng nếu không khôi phục lại được sự tăng trưởng của nền kinh tế quốc dân, Mỹ sẽ không thể làm được gì nhiều để chống lại sự giảm giá của đồng USD.
Nhưng liệu Mỹ có muốn tăng cường sức mạnh của đồng USD và đồng tiền này sẽ giảm đến mức nào thì nền kinh tế hàng đầu thế giới mới khởi sắc là câu hỏi mà nhiều nhà quan sát đang đặt ra. Giải đáp thắc mắc này, ông Patrick Artus, Giám đốc nghiên cứu kinh tế của ngân hàng Natixis, cho rằng "nếu Mỹ muốn thay thế xuất khẩu bằng tiêu dùng trong nước, do tính đến năng lực xuất khẩu yếu của Mỹ và xu hướng nhập khẩu cao của nước này, người Mỹ cần phải làm giảm giá đồng tiền của họ một cách mạnh mẽ và liên tục. Để nước Mỹ đạt được 1 điểm tăng trưởng mỗi năm, theo ước tính của các chuyên gia kinh tế, đồng USD hàng năm phải giảm 18%". Tuy nhiên, ông Arthur cũng lưu ý rằng chiến lược này sẽ gặp rất nhiều trở ngại. Đặc biệt, sự ràng buộc giữa đồng USD với đồng NDT (và các loại tiền tệ của các nước xuất khẩu dầu lửa - OPEC), cùng với nỗ lực mua USD vào của các ngân hàng trung ương sẽ hạn chế khả năng mất giá của "đồng bạc xanh", vốn được coi là nhân tố bảo đảm sự ổn định của nền kinh tế thế giới.
Hai xu hướng trái ngược nhau giữa giá gạo và giá USD cho thấy sự ổn định kinh tế và an ninh lương thực toàn cầu đang tồn tại nhiều bất cập xuất phát từ những định hướng sai lầm trong quá khứ, mà cuộc khủng hoảng tái chính gây suy thoái kinh tế thế giới thời gian qua chỉ là một ví dụ./..
