Tôm hùm bông khó vào thị trường Trung Quốc
Ngày 25/11, tại TP Nha Trang đã diễn ra hội nghị “Thực trạng cung ứng con giống, thức ăn, vật tư nuôi biển; truy xuất nguồn gốc sản phẩm và giải pháp phát triển bền vững nuôi biển Việt Nam”.
Hội nghị cũng tập trung bàn các giải pháp gỡ khó cho tôm hùm nuôi, nhất là mặt hàng tôm hùm bông đang bị “ách tắc” xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc trong thời gian gần đây.
Theo Sở NN&PTNT Khánh Hòa, thời gian qua tôm hùm (tôm hùm xanh và tôm hùm bông) chủ yếu được xuất sang thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, từ tháng 8/2023 đến nay, tình hình xuất khẩu tôm hùm bông sang Trung Quốc bị "ách tắc".
Do đó, việc tiêu thụ tôm hùm bông trên vịnh Vân Phong với 12.296 ô lồng, sản lượng 468 tấn gặp nhiều khó khăn, không có thương lái thu mua, làm giá tôm hùm bông giảm nhiều. Trong khi đó, tôm hùm xanh trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa vẫn được thương lái thu mua ổn định.
Ông Võ Văn Thái - Giám đốc HTX Nuôi trồng thủy sản - Du lịch Vân Phong với 32 xã viên cho biết, HTX đang tồn đọng gần 100 tấn tôm hùm bông thịt chưa thể xuất khẩu do chưa đáp ứng được giấy tờ, điều này tạo khó khăn cho xã viên trong thanh toán tiền đầu tư.
Cần thích ứng khi Trung Quốc thay đổi chính sách nhập khẩu
Ông Lê Bá Anh, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ NN&PTNT) thông tin, tôm hùm bông nằm trong nhóm II, Danh mục loài thủy sản nguy cấp, quý hiếm của Việt Nam (theo phụ lục II, Nghị định 26/2019/NĐ-CP).
Từ ngày 1/2/2021, Trung Quốc quy định tôm hùm bông nằm trong danh sách nguy cấp nhóm II. Tháng 5/2023, Trung Quốc sửa Luật về bảo vệ động vật hoang dã, trong đó cấm đánh bắt động vật trong danh sách nguy cấp đã ban hành 2021.
Đối với tôm hùm bông tự nhiên, cấm đánh bắt, sử dụng, giao dịch buôn bán. Tổng cục Hải Quan Trung Quốc chỉ đạo hệ thống Hải quan các cửa khẩu kiểm soát chặt tôm hùm bông khai thác tự nhiên nhập khẩu.
Theo ông Lê Bá Anh, để tôm hùm có thể đi vào thị trường Trung Quốc cần đảm bảo các yêu cầu như hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) của quốc gia được Tổng cục Hải quan Trung Quốc đánh giá, công nhận tương đương.
Bên cạnh đó, các cơ sở nuôi được cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản/thú y địa phương kiểm tra, chứng nhận điều kiện ATTP, điều kiện vệ sinh thú y, được cấp mã số, lấy mẫu giám sát bệnh trong quá trình nuôi. Các lô hàng xuất khẩu được cấp chứng thư; danh mục chứng thư hằng ngày gửi Hải quan Trung Quốc (Nam Ninh) để đối chiếu. Theo đó, ngoài những quy định về nhãn mác, tên hàng hóa, tên khoa học phải cung cấp thêm thông tin về phương thức sản xuất (đánh bắt hoặc nuôi); khu vực sản xuất, địa chỉ cụ thể vùng nuôi.
Tại Hội nghị Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến chỉ đạo, trong thời gian chờ phía Trung Quốc cung cấp thông tin, biểu mẫu đăng ký mới, Cục Thủy sản phối hợp các địa phương tổ chức hướng dẫn, chỉ đạo các tổ chức, cá nhân tham gia chuỗi giá trị tôm hùm thực hiện nghiêm quy định của Luật Thủy sản năm 2017.
Sau khi phía Trung Quốc cung cấp đủ thông tin và biểu mẫu đăng ký mới, tổ chức thực hiện rà soát, thẩm tra và hoàn thiện danh sách các cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc đáp ứng các quy định của Việt Nam và Trung Quốc chuyển Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường để gửi cho phía Trung Quốc. Đồng thời, vận động, tuyên truyền hội viên và tổ chức thực hiện nghiêm quy định của Luật Thủy sản trong nuôi biển, nuôi tôm hùm.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng cho biết, với những nhiệm vụ và các giải pháp đề ra nhằm góp phần phát triển nuôi biển, nuôi tôm hùm theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.
Bộ NN&PTNT cam kết luôn đồng hành cùng các địa phương, tổ chức, cá nhân Hội/Hiệp hội và cùng các đơn vị liên quan để thúc đẩy nhanh các nhiệm vụ, đưa nuôi biển là khâu đột phá trong thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, thực hiện được các mục tiêu trong Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030.
