Chỉ bằng cảm tính không thể đánh giá chất lượng hàng Thái Lan Kể từ khi Việt Nam chính thức mở cửa dịch vụ bán lẻ theo cam kết của WTO, trong lộ trình đến năm 2015 sẽ xóa bỏ hoàn toàn các rào cản về thuế quan đối với khối các nước Cộng đồng kinh tế Asean, Thái Lan mỗi năm đã tổ chức 4 kỳ hội chợ có quy mô trên các tỉnh, thành phố lớn của Việt Nam, trong đó có Hà Nội. Phóng viên Báo Kinh tế & Đô thị đã đến tham quan nhiều kỳ hội chợ hàng Việt Nam và Thái Lan. Qua 2 kỳ Hội chợ hàng tiêu dùng Thái Lan tại Hà Nội năm 2015 và hiện tại đang diễn ra kỳ Hội chợ hàng tiêu dùng Thái Lan 2016, cho thấy: Cả 2 kỳ Hội chợ hàng tiêu dùng Thái Lan thì người Việt Nam đã đến đây mua hàng rất đông, từ đồ gia dụng, đồ điện, may mặc thời trang, mỹ phẩm, hóa phẩm, thuốc chữa bệnh …
Sự khác biệt giữa Hội chợ hàng tiêu dùng Việt Nam và Thái Lan đó là: Tại kỳ Hội chợ hàng tiêu dùng hàng Việt luôn có sự hỗ trợ tuyên truyền của các cơ quan chức năng, báo chí trước và trong hội chợ. Tại hội chợ, đơn vị tổ chức liên tục phát đi những thông điệp về hội chợ, những sản phẩm hàng hóa tham gia. Ngược lại, Hội chợ Bán lẻ hàng tiêu dùng Thái Lan năm 2016 không có các cơ quan, báo chí tuyên truyền trước hội chợ. Ngay tại Hội chợ cũng không có hệ thống loa truyền thanh tuyên truyền về hội chợ, hay sản phẩm tham gia.
Điều bất ngờ ở đây là những kỳ hội chợ hàng Thái luôn thu hút đông khách mua sắm, còn hội chợ hàng Việt lại thiếu đi sự nhộn nhịp ấy. Nhiều người được hỏi tại Hội chợ hàng Thái Lan năm 2016 đều cho rằng: Hàng Thái có chất lượng tốt, giá cả hợp lý. Nhưng khi hỏi, chất lượng tốt như thế nào và đã có cơ quan nào đánh giá chất lượng hàng Thái Lan hơn hàng Việt Nam thì không ai có câu trả lời.
Cũng nghe nhiều người nói hàng Thái Lan hơn hàng Việt Nam, nhất là nước xả vải, tại Hội chợ hàng tiêu dùng Thái Lan Năm 2015, phóng viên cũng đã mua một can nước xả vải made in ThaiLan. Cũng vẫn cách giặt như mọi lần, đó là đổ vào hộp giặt của máy giặt để có cách so sánh đúng nhất. Sau đó đều hỏi mọi người trong nhà về mùi thơm lưu lại trên quần áo thì đều nhận được câu trả lời: Nước xả vải của Thái Lan không thơm bằng các hãng nổi tiếng của Việt Nam như: Downy, Comfort.
Thực tế cho thấy, nước xả vải của Thái Lan loãng chứ không đậm đặc như hàng Việt Nam. Do đó, khi đổ cùng một dung lượng như nhau thì hương thơm lưu lại trên quần áo sẽ không thể thơm bằng hàng của Việt Nam. Như vậy, đến nay chưa có cơ quan nào và cũng không ai khẳng định được hàng Thái Lan tốt hơn hàng Việt Nam. Hầu hết chỉ do truyền miệng và do cảm tính của nhiều người suy đoán rằng hàng Thái Lan tốt hơn hàng Việt Nam. Người Việt mua sắm theo tâm lý đám đông Tại buổi khai mạc Hội chợ Bán lẻ hàng tiêu dùng Thái Lan năm 2016, ông Nguyễn Phúc Nam, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường Châu Á - Thái Bình Dương (Bộ Công Thương) cho biết: Từ nhu cầu thực tế của người dân trong việc chọn lựa thực phẩm, đồ uống sạch, đảm bảo xuất xứ, cho đến các mặt hàng như thiết bị điện tử, đồ gia dụng, đồ dùng trang trí gia đình, mỹ phẩm chăm sóc sắc đẹp, quần áo đều có tại Hội chợ Bán lẻ Hàng Thái Lan. Tất cả các mặt hàng này đều có xuất xứ từ Thái Lan, được trực tiếp người Thái mang sang hoặc thông qua các công ty nhập khẩu, đại lý, nhà phân phối tại Việt Nam.
Cũng phải khẳng định rằng, tất cả các hội chợ của Việt Nam tổ chức ở mọi địa phương từ thành phố, đến nông thôn đều được các cơ quan chức năng chỉ đạo, kiểm soát chất lượng hàng hóa. Những doanh nghiệp đến được với hội chợ đều có thương hiệu, và đương nhiên hàng hóa đều có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Sau khi khảo sát thị trường hàng hóa Việt Nam và tại Hội chợ Bán lẻ hàng tiêu dùng Thái Lan năm 2016, cho thấy người Việt Nam đang mua sắm theo tâm lý đám đông chứ không hẳn về chất lượng, giá cả hàng hóa.
Phóng viên đã làm một phép tính so sánh ở mặt hàng quần áo thổ cẩm lạnh. Đây là mặt hàng đang được ưu chuộc trong mùa hè năm nay. Chiếc quần ngắn màu thổ cẩm lạnh của Thái Lan đang bán tại hội chợ là 100.000 đồng/chiếc. Quần dài 200.000 đồng/chiếc. Khi được hỏi đắt hay rẻ, nhiều người nói rẻ và mát lắm. Nhưng phóng viên đã đi một loạt các cửa hàng bán hàng thổ cẩm của Việt Nam tại khu vực phố cổ và một số phố khác như: Đội cấn, Hoàng Hoa Thám, Bà Triệu … Cũng với chất liệu như vậy, thì mỗi chiếc quần hàng made in Việt Nam chỉ có từ 40.000 – 50.000 đồng/chiếc. Quần dài là 70.000 – 80.000 đồng/chiếc.
Được hỏi, một chủ cửa hàng tại phố Hàng Ngang, quận Hoàn Kiếm cho biết: Hàng hóa tại đây đều do các cơ sở sản xuất của Việt Nam sản xuất, vừa bán buôn và bán lẻ. Sản phẩm sản xuất đều có nguồn gốc xuất xứ. Việc liên kết giữa nhà sản xuất và cửa hàng cung cấp tại chỗ nên giá bán hàng ở mức thấp hơn hàng nhập khẩu là vậy. Không chỉ có vậy, ở hầu hết các cửa hàng bán đồ thổ cẩm lạnh của Việt Nam còn đa dạng màu sắc hoa văn, kiểu dáng từ quần ngắn, dài, bộ đồ, đầm ngắn, đầm maxi, đầm dạ hội… Như vậy, cùng chất liệu, chủng loại, màu sắc đa dạng hơn để người tiêu dùng lựa chọn, song xét về giá của một sản phẩm cùng loại hàng Thái Lan đang cao hơn từ 2 lần trở lên so với hàng Việt Nam. Cũng tại hội chợ này, phóng viên đã có cuộc trao đổi ngắn với một nhân viên bán hàng dầu thảo dược. Khi phóng viên hỏi tờ phơi giới thiệu về sản phẩm, thành phần trong dầu, nhân viên nói không có.
Phóng viên hỏi: Dầu có những thành phần gì, em? Nhân viên trả lời: Có gừng và một số thảo dược khác đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Chị mua chai to được tặng một lăn tay chữa bệnh. Vậy hàng này đặt địa chỉ giao dịch tại đâu em, nếu hết muốn mua nữa thì mua ở đâu? Chưa có địa chỉ tại Việt Nam chị ạ, em có card visit nếu hết hội chợ chị cần cứ gọi điện sẽ có người đem đến. Không có cửa hàng thì hàng để đâu mà bán? Chưa có cửa hàng mà có kho hàng, nếu khách đặt mua hoặc có dịp lại đưa hàng ra bán chị à.
Như vậy, không có cửa hàng mà vẫn bán hàng thì sao có thể kiểm soát được chất lượng, giá cả hàng hóa trước khi đến tay người tiêu dùng. Đó là chưa kể thất thoát thuế mà người dân vẫn phải mua với giá cao. Nếu người dân cứ tiếp diễn mua sắm theo xu hướng đám đông, không tự phân tích, so sánh về giá cả, chất lượng với hàng nội địa, chính là cơ hội để hàng Thái ngày càng mở rộng thị phần hàng tiêu dùng trong nước./.
 Gian hàng bát Thái Lan tại Hội chợ Bán lẻ hàng tiêu dùng Thái Lan năm 2016 luôn đông khách. |
 Gốm sứ Bát Tràng là sản phẩm chất lượng cao bán tại Hội chợ làng nghề Việt Nam 2015 vắng vẻ khách hàng, ngược hẳn so với hàng Thái Lan. |
 Nước xả vải Thái Lan đông khách mua. |
 Giày, dép Thái Lan cũng đông khách. |
 Mỹ phẩm Thái Lan đông khách mua. |
 Hàng thổ cẩm lạnh Thái Lan.
|
 Hàng thổ cẩm lạnh made in Việt Nam cùng chủng loại, chất liệu chỉ có 40.000 - 50.000 đồng/chiếc bán tại các cửa hàng ở phố cổ Hà Nội. |
 Các dãy hàng hóa Thái lan bán tại hội chợ luôn đông khách. |
 |
