Các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa, cảm thấy sự lạc quan dâng trào từ các cuộc thăm dò và trước việc đa số người Mỹ không hài lòng đối với nền kinh tế.
Tuy nhiên, kể từ khi cuộc bầu cử bắt đầu hôm 8/11 đến nay, kết quả sơ bộ đã vẽ nên một bức tranh khác cho Quốc hội Mỹ tương lai. Các nhà dự báo vẫn đang dự đoán Hạ viện sẽ thuộc kiểm soát của Đảng Cộng hòa, nhưng phần lớn dự đoán này không còn chắc chắn như trước. Trong khi tiềm lực của lưỡng đảng tại Thượng viện cũng đang rất cân bằng.
Theo số liệu cập nhật từ hãng tin CNN cập nhật ngày 9/11, tại Thượng viện 100 ghế, đảng Cộng hòa đang chiếm ưu thế với 49 ghế, trong khi đảng Dân chủ kiểm soát 48 ghế.
Kết quả ban đầu cho đến nay vẫn khẳng định đường đua giành quyền kiểm soát lưỡng viện từ lưỡng Đảng vẫn đang rất sít sao. Các kịch bản sau cuộc bầu cử dự kiến tác động không nhỏ với nền kinh tế Mỹ.
Chỉ cần Đảng Cộng hòa chiếm đa số một trong hai lưỡng viện, điều này cũng sẽ ngăn cản Tổng thống Biden và các đảng viên Dân chủ thông qua đạo luật sâu rộng theo đường lối riêng. Sự bế tắc của lưỡng đảng đối với nguồn tài trợ của chính phủ và mức trần nợ có thể là phổ biến, nhưng những đột phá lớn về mặt lập pháp sẽ rất hiếm.
Kể cả trong trường hợp Đảng Cộng hòa (GOP) tiếp quản Thượng viện cũng sẽ buộc ông Biden tiếp tục tìm sự ủng hộ của Đảng Cộng hòa cho các ứng cử viên chính quyền tiếp theo của ông.
Dưới đây là năm cách thức giữa kỳ 2022 có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Giảm chi tiêu liên bang
Đảng Cộng hòa tập trung chủ yếu vào các quan ngại về lạm phát cao và khả năng Mỹ rơi vào suy thoái vào năm tới. Các nhà lập pháp GOP cam kết sẽ kiềm chế chi tiêu liên bang, vốn mà họ cho là nguyên nhân gây ra lạm phát cao, nếu có cơ hội điều hành Hạ viện hoặc Thượng viện.
Khả năng kiểm soát một trong hai viện sẽ giúp đảng Cộng hòa có quyền chặn bất kỳ hóa đơn chi tiêu nào mà họ cho là quá hào phóng và buộc đảng Dân chủ phải cắt giảm để giành được sự ủng hộ của họ.
Mặt khác, các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa cũng có thể gặp khó khăn trong việc trình lên các hóa đơn chi tiêu nếu các nhà lập pháp bảo thủ phản đối các thỏa thuận lưỡng đảng cuối cùng.
“Với sự phân chia sắp tới (sau cuộc bầu cử), việc thông qua các dự luật chi tiêu của chính phủ và tăng trần nợ sẽ còn khó khăn hơn so với dự kiến trước đây," Brian Gardner, giám đốc chiến lược chính sách của Washington tại ngân hàng đầu tư Stifel cho biết.
Nguy cơ vỡ nợ trần cao hơn
Một số nhà lập pháp Đảng Cộng hòa và thậm chí cả bản thân cựu Tổng thống Trump đã kêu gọi các nhà lãnh đạo GOP sử dụng mức trần nợ liên bang làm đòn bẩy trong các cuộc đàm phán chi tiêu liên bang. Mặc dù các nhà lãnh đạo GOP đã tuyên bố đảm bảo Mỹ không vỡ nợ, nhưng họ có thể gặp khó khăn trong việc thuyết phục những người theo phe bảo thủ cứng rắn thực hiện một thỏa thuận bất chấp những tác động nghiêm trọng của việc vi phạm trần nợ.
Mỹ đã phải hứng chịu những đợt hạ cấp tín dụng và thị trường tài chính bất ổn sau những đợt suy thoái vào năm 2011 và 2013, và nước này đang phải đối mặt với những rủi ro thậm chí còn cao hơn của một cuộc khủng hoảng tài chính khi nền kinh tế đối mặt với sóng gió.
Giảm khả năng tung các gói kích thích trong thời kỳ suy thoái
Đảng Cộng hòa sẽ có rất ít động lực để giúp củng cố nền kinh tế nếu Mỹ rơi vào suy thoái theo quan điểm của ông Biden, ngay cả khi họ nắm quyền kiểm soát Hạ viện hoặc Thượng viện.
Các nhà lập pháp GOP dự kiến sẽ rất "dè sẻn" trong các quyết định cứu trợ kinh tế sau khi đổ lỗi cho biện pháp kích thích do ông Biden triển khai vào tháng 3 là do lạm phát cao đã giúp họ giành được đa số.
Đảng Cộng hòa cũng có thể thấy dễ dàng hơn để đánh bại ông Biden và đảng Dân chủ nếu họ có thể đổ lỗi cho họ trong trường hợp kinh tế Mỹ suy thoái.
