Làm rõ vai trò từng hệ giá trị
Sau phiên 2 thảo luận, trên cơ sở tiếp thu ý kiến phát biểu của các vị đại biểu, chiều 29/11, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư, Trưởng Ban Chỉ đạo Hội thảo Nguyễn Trọng Nghĩa đã phát biểu kết luận: Hội thảo thống nhất cao khẳng định tính cấp thiết phải nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người Việt Nam gắn với giữ gìn, phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới. Khẳng định việc nghiên cứu, xây dựng và triển khai thực hiện các hệ giá trị này có vai trò và ý nghĩa rất quan trọng để phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong giai đoạn tới.
Hội thảo đã tập trung làm sâu sắc hơn vai trò của từng hệ giá trị và mối quan hệ biện chứng giữa các giá trị này trong xây dựng và phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Trong đó nhấn mạnh lấy chuẩn mực xây dựng con người là trung tâm; hệ giá trị gia đình là cơ bản; hệ giá trị văn hóa là nền tảng, hệ giá trị quốc gia – dân tộc là mục tiêu cao cả, chi phối các hệ giá trị khác. Sự phân định ở đây về các hệ giá trị là tương đối vì các hệ giá trị này có mối quan hệ biện chứng, gắn bó chặt chẽ và chuyển hóa lẫn nhau để tạo nên bản sắc dân tộc Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Về nội dung của các hệ giá trị, từ nhiều bình diện khác nhau, các đại biểu tiếp tục phân tích làm rõ hơn các nội dung trong bài bài phát biểu của Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24 tháng 11 năm 2021.
Về hệ giá trị con người Việt Nam cần xây dựng gồm 8 giá trị chủ yếu là: “Yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo”. Hệ giá trị gia đình gồm 4 giá trị cốt lõi: “Ấm no, hạnh phúc, tiến bộ, văn minh”. Hệ giá trị văn hóa gồm 4 giá trị: “Dân tộc, dân chủ, nhân văn, khoa học”. Hệ giá trị quốc gia gồm 9 giá trị: “Hòa bình, thống nhất, độc lập, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc”. Nội dung của các hệ giá trị này vừa đảm bảo được tính khái quát, cô đọng, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, vừa phù hợp với yêu cầu của thực tiễn xây dựng và phát triển đất nước, vừa đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân hiện nay.
Hội nghị thống nhất ý kiến bên cạnh việc tiếp tục nghiên cứu, xác định các hệ giá trị, cần xây dựng, ban hành và triển khai để hiện thực hóa các hệ giá trị này trong đời sống thực tiễn thông qua sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, phát huy vai trò của các đoàn thể chính trị - xã hội, của toàn thể nhân dân. Cần tạo ra một cuộc vận động lớn về xây dựng và thực hành các hệ giá trị Việt Nam gắn liền với phong trào Thi đua yêu nước và Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa. Phát huy vai trò của tổ chức Đảng và hệ thống chính trị các cấp, các ngành, của đội ngũ tri thức văn nghệ sĩ, của các đơn vị hoạt động văn hóa, nghệ thuật; các cơ quan thông tin đại chúng trong việc khẳng định và lan tỏa, truyền cảm hứng, tạo ra sự thống nhất và đồng thuận xã hội trong việc nghiên cứu, xây dựng và thực hành các hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Để hệ giá trị đi vào cuộc sống
Việc nghiên cứu, xây dựng và triển khai các hệ giá trị đã trải qua một chặng đường dài trong thời kỳ đổi mới vừa qua. Đây là kết quả của công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn của Đảng, của Nhà nước, các đoàn thể chính trị - xã hội, cũng như sự trăn trở, suy nghĩ đóng góp ý kiến của đông đảo đội ngũ các nhà khoa học, đội ngũ văn nghệ sĩ, của cán bộ, đảng viên và Nhân dân.
Trong mỗi giai đoạn lịch sử, yêu cầu về nghiên cứu, xây dựng và triển khai thực hiện các giá trị đều phải giải quyết những vấn đề cấp thiết do yêu cầu của thực tiễn đặt ra. Hội thảo đã thống nhất được những vấn đề cơ bản, cốt lõi trong xây dựng các hệ giá trị và làm cơ sở cho quá trình tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và triển khai hiện thực hóa các hệ giá trị nhằm phát huy sức mạnh toàn dân tộc để phát triển đất nước nhanh và bền vững.
Từ những kết quả này, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh một số nhiệm vụ và giải pháp, gồm:
Các cấp ủy Đảng, cơ quan Nhà nước, các đoàn thể chính trị - xã hội, các cơ quan nghiên cứu lý luận, các phương tiện truyền thông đại chúng, các cơ quan, đơn vị hoạt động văn hóa, nghệ thuật… cần quán triệt sâu sắc và toàn diện hơn nữa những nội dung về xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế theo phát biểu định hướng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc và được sự đồng thuận, thống nhất rất cao trong Hội thảo hôm nay.
Trên cơ sở định hướng các hệ giá trị này, các cơ quan Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên, các ngành, các cấp từ T.Ư tới cơ sở vừa tiếp tục nghiên cứu, xây dựng, vừa tiến hành cụ thể hóa các hệ giá trị nêu trên cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh thực tế của từng lĩnh vực, từng địa phương nhằm khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, góp phần xây dựng nhân cách, con người, xây dựng gia đình, phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực hiện mục tiêu cao cả phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Kết quả Hội thảo hôm nay cần phải được triển khai đồng bộ và toàn diện, tuyên truyền và lan tỏa, tạo nên sự thống nhất cao trong các cấp ủy Đảng, cơ quan Nhà nước, các đoàn thể chính trị - xã hội, tạo nên đột phá để khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Trong quá trình triển khai thực hiện các hệ giá trị cần tập trung chỉ đạo, đưa vấn đề giáo dục giá trị vào trong hệ thống giáo dục quốc dân, từ giáo dục phổ thông tới đại học, trong các học viện. Phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của đội ngũ trí thức văn nghệ sĩ, các nhà hoạt động văn hóa – xã hội, các cơ quan thông tấn, báo chí, phát thanh và truyền hình ở Trung ương và địa phương trong việc sáng tạo, xây dựng các hệ giá trị vào trong đời sống xã hội, khẳng định những mặt tích cực, lên án, phê phán cái xấu, cái ác, cái giả, khẳng định cái đúng, cái tốt, cái đẹp, lan tỏa các tấm gương tích cực trong xã hội để xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, truyền cảm hứng tích cực cho xã hội, đặc biệt là với thanh thiếu niên, theo tinh thần “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”.
Cấp ủy và chính quyền các cấp cần lồng ghép thực hiện các hệ giá trị nêu trên trong chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương, của mỗi lĩnh vực, nhất là gắn kết việc hiện thực hóa các giá trị này với nhiệm vụ xây dựng Đảng, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, củng cố quốc phòng an ninh và đối ngoại. Phải thường xuyên tiến hành kiểm tra, sơ kết, tổng kết thực tiễn, phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong khi hiện thực hóa các hệ giá trị này.
Ban Tuyên giáo T.Ư, Hội đồng Lý luận T.Ư, Bộ VHTT&DL, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ KH&CN và cơ quan liên quan tiếp tục phối hợp để nghiên cứu, tham mưu để trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban Chấp hành T.Ư về những vấn đề nghiên cứu, xây dựng và triển khai hiện thực hóa các hệ giá trị đã được nêu lên trong hội thảo này. Đồng thời đề nghị các cơ quan và đơn vị chức năng trong hệ thống chính trị phối hợp để xây dựng cơ chế, chính sách, bố trí nguồn lực hợp lý, cần thiết để tạo nên những đột phá mới trong việc triển khai, thực hiện các hệ giá trị trong công cuộc đổi mới, xây dựng đất nước hòa bình, thống nhất, độc lập, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh và hạnh phúc.
Tại Hội thảo, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư Nguyễn Trọng Nghĩa cũng gửi lời cảm ơn và đánh giá rất cao công tác chuẩn bị công phu, nghiêm túc của Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức, cảm ơn Thành ủy TP Hồ Chí Minh, Thừa Thiên Huế, các nhà khoa học, các chuyên gia, đội ngũ văn nghệ sĩ, những người thực hành văn hóa, các nhà báo, các cơ quan báo chí, truyền thông cho thành công của Hội thảo. “Tôi cũng xin cảm ơn sự ủng hộ, cổ vũ của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân đối với Hội thảo và những vấn đề đặt ra trong công tác xây dựng, phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Kết quả của Hội thảo chỉ thành công khi nó được hiện thực hóa trong đời sống của nhân dân, đảm bảo sự thống nhất cao giữa “ý Đảng - lòng dân” - Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư Nguyễn Trọng Nghĩa cho hay.
