Sáng 14/5, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phối hợp với UBND TP Hà Nội tổ chức Hội nghị tăng cường triển khai các giải pháp hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 trên địa bàn. Tham dự Hội nghị có bà Bùi Huyền Mai - Thành ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP Hà Nội; lãnh đạo các sở, ngành Hà Nội cùng lãnh đạo các Vụ, Cục chức năng thuộc NHNN, NHNN chi nhánh Hà Nội, các tổ chức tín dụng (TCTD), đại diện lãnh đạo các Hiệp hội và DN.
Giảm lãi, cơ cấu nợ
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, ngay từ khi dịch mới bắt đầu xuất hiện, ngành ngân hàng đã chủ động khẩn trương đánh giá, nắm bắt, dự báo tình hình, triển khai các giải pháp cấp bách nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ DN và người dân.
NHNN đã ban hành Thông tư 01 và Chỉ thị 02 vào đầu tháng 3/2020 để các TCTD triển khai việc gia hạn các khoản nợ gốc và lãi đến hạn, miễn giảm lãi, phí và tiếp tục cho vay mới đối với những dự án, DN cần vốn để duy trì và phục hồi trong thời điểm cao trào chống dịch. Phát triển mạnh các dịch vụ thanh toán trực tuyến, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, tạo điều kiện thuận lợi phục vụ sinh hoạt của người dân trong giai đoạn giãn cách xã hội; miễn, giảm phí thanh toán kể cả của NHNN và TCTD nhằm hỗ trợ người dân, DN trên quy mô lớn, với số tiền khoảng 1.004 tỷ đồng. Ngày 12/5 vừa qua, NHNN tiếp tục ban hành các quyết định giảm lãi suất, trong đó giảm lãi suất điều hành các TCTD có điều kiện giảm đầu vào, tiến tới hạ lãi suất cho các DN.
Trong gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng của nhà nước, ngân hàng có gói 16.000 tỷ đồng cho vay tái cấp vốn từ NHNN, từ đó NH Chính sách xã hội có nguồn vốn cho vay đơn vị để trả lương cho người lao động bị ngừng việc với lãi suất 0%. Đặc biệt, cho vay không cần tài sản bảo đảm, chỉ cần xác nhận của UBND.
Thời gian qua, các ngân hàng đã có nhiều chương trình tín dụng ưu đãi như miễn lãi suất cho vay, gia hạn thời gian trả nợ cho các DN đang gặp khó khăn, giảm lãi suất nhưng hoạt động cho vay tại các ngân hàng thương mại vẫn đang tăng trưởng thấp. So với mức tăng 1,42% trong 4 tháng đầu năm, tăng tưởng dư nợ tín dụng toàn ngành đến trung tuần tháng 5 lại đang có dấu hiệu giảm và giảm khoảng 0,44% so với mức tăng cùng kỳ năm 2019.
Ngân hàng lo nợ xấu
Trước các phản ánh của đại diện nhiều DN ngành nghề về thực tế vẫn khó hoặc không thể tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi từ các ngân hàng, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho hay, các ngân hàng đang nỗ lực đơn giản nhất có thể các thủ tục nhằm tháo gỡ khó khăn cho khách hàng. NHNN cũng đã chỉ đạo sẽ xử lý các chi nhánh, cán bộ thiếu trách nhiệm, gây phiền hà, chậm trễ hỗ trợ người dân, DN.
Tuy vậy, "Gói 300.000 tỷ đồng thậm chí có thể lên đến 500.000- 600.000 tỷ đồng từ hệ thống ngân hàng không phải là vốn từ ngân sách nhà nước mà là nguồn tiền ngân hàng huy động tiết kiệm từ dân cư để phục vụ nhu cầu của nền kinh tế”. Vì thế, cơ chế, quy trình cho vay cũng phải thực hiện theo các quy định hiện hành, nhưng áp dụng lãi suất ưu đãi hơn mức lãi suất cho vay thông thường tùy chính sách và năng lực của từng ngân hàng.
"Các ngân hàng rất muốn cho vay, nhưng DN muốn vay phải đáp ứng các điều kiện cho vay theo quy định. Như với DN nhỏ và vừa, dù là thuộc đối tượng ưu tiên nhưng muốn vay được vốn phải có phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả cũng như phải có tài sản đảm bảo. Ngân hàng khi cho vay phải đảm bảo khả năng thu hồi được tiền cho vay cũng như phải quản lý được dòng tiền để đảm bảo vốn cho vay hiệu quả" – Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.
Theo NHNN, đến nay đã có hơn 215.000 khách hàng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ với dư nợ 130.000 tỷ đồng; trên 260.000 khách hàng được miễn giảm lãi suất với dư nợ 1,08 triệu tỷ đồng. Cho vay mới lãi suất ưu đãi với doanh số lũy kế từ 23/1 đến nay đạt 630.000 tỷ đồng cho 182.000 khách hàng, lãi suất thấp hơn phổ biến từ 0,5 – 2,5% so với trước dịch. Như vậy, con số dư nợ cho vay mới này hiện đạt gấp hơn 2 lần so với tổng quy mô các gói cho vay ưu đãi xấp xỉ 300.000 tỷ đồng mà các ngân hàng cam kết cho vay trước đó. Với số dư nợ được hỗ trợ lớn, các ngân hàng hy sinh ít nhất 10.000 tỷ đồng lợi nhuận, đồng nghĩa DN được hưởng lợi số tiền này để phục hồi sản xuất - kinh doanh.
