Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hôm 21/3 khẳng định Nhà Trắng không nhận thấy Trung Quốc có khả năng trở thành một trung gian hòa giải "vô tư" cho Nga và Ukraine.
Đây là lời chỉ trích trực tiếp nhất của Washington trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm đóng vai trò trung gian giải quyết cuộc xung đột Nga-UKraine, theo Hãng tin AFP.
“Tôi không nghĩ Trung Quốc vô tư theo bất kỳ hình thức nào. Mỹ không thấy dấu hiệu cho thấy cuộc xung đột ở Ukraine có thể kết thúc trong tương lai gần và cũng không muốn các bên ngừng chiến sự trong điều kiện hiện tại,” AFP dẫn lời ông Kirby.
Ông lưu ý rằng Trung Quốc đến nay vẫn không chỉ trích chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine và tiếp tục mua dầu từ nước này, bất chấp việc phương Tây áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt lên ngành năng lượng Nga để khiến Điện Kremlin mất đi nguồn lực tài chính duy trì cuộc chiến.
Ngoài ra, người phát ngôn cho rằng Trung Quốc cũng "tiếp tục lặp lại những thông điệp tuyên truyền" của Nga rằng Mỹ cùng các nước phương Tây khác phải chịu trách nhiệm về cuộc khủng hoảng Ukraine vì đã hỗ trợ mạnh mẽ cho Kiev trong những năm qua, khiến Moscow cảm thấy bị đe dọa và phải tiến hành chiến dịch.
Ông Kirby cũng bác bỏ tuyên bố của Nga rằng các nước phương Tây đang rút khỏi các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ thừa nhận trong vài năm qua, Trung Quốc và Nga đang phát triển mối quan hệ ngày càng thân thiết hơn song Washington không gọi mối quan hệ này là một liên minh mà ví nó như "cuộc hôn nhân mang tính vụ lợi".
Ông Kirby đồng thời cáo buộc Nga và Trung Quốc "muốn thay đổi quy tắc" về một trật tự quốc tế dựa trên luật pháp, tuy nhiên, Washington vẫn muốn duy trì các kênh liên lạc với Bắc Kinh.
"Mỹ không muốn lệnh ngừng bắn được áp dụng ở Ukraine vì điều đó sẽ cho phép Nga vẫn ở lại trên các phần lãnh thổ đã kiểm soát và cho Nga thời gian tái tập hợp lực lượng," ông nói tiếp.
Quan chức chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng nói rằng nếu Trung Quốc muốn đóng vai trò mang tính xây dựng trong cuộc xung đột ở Ukraine, thì Chủ tịch Tập Cận Bình nên hối thúc Nga chấm dứt cuộc chiến tại đây.
Những phát ngôn mới nhất của ông Kirby được đưa ra trong bối cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm cấp nhà nước Nga từ ngày 20-22/3 theo lời mời của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đánh dấu chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Tập sau khi tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba hồi đầu tháng.
Ông Tập và ông Putin đã có ngày hội đàm thứ hai hôm 21/3, nhưng không có dấu hiệu đạt được bước đột phá ngoại giao về chiến sự Ukraine.
Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết 12 điểm về cuộc xung đột ở Ukraine do Trung Quốc đưa ra trước đó được định hướng theo các nguyên tắc trong Hiến chương Liên Hợp Quốc. Ông khẳng định, Bắc Kinh giữ vị thế khách quan trong cuộc xung đột. Tổng thống Putin nói ông sẵn sàng đàm phán về vấn đề Ukraine và đánh giá tích cực lập trường khách quan của Bắc Kinh.
Nga và Trung Quốc hiện chưa bình luận về nhận định của Mỹ.