Điều đáng nói là Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chưa cập nhật các quy định dành cho thuốc lá điện tử. Bởi vì thời điểm Luật ra đời loại hình này xâm nhập vào Việt Nam chưa rõ rệt. Chính vì vậy, trong khi các loại hình thuốc lá khác có giải pháp hạn chế thì thuốc lá điện tử tung hoành xuất hiện, kinh doanh siêu lợi nhuận.
Gõ các từ khóa thuốc lá điện tử, vape, pod trên thanh tìm kiếm của các nền tảng mạng xã hội sẽ thấy hiện tượng quảng cáo tràn lan. Các fanpage quảng cáo thuốc lá điện tử có lượng người theo dõi rất lớn. Các trang mạng này giới thiệu thuốc lá điện tử không gây hại, sành điệu, hợp thời… đánh trúng tâm lý thích thể hiện của tuổi mới lớn và nhanh chóng xâm nhập trường học.
Thuốc lá điện tử len lỏi vào giới trẻ với tốc độ chóng mặt. Việt Nam vẫn nằm trong số 15 quốc gia sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới. Tỷ lệ nam giới trưởng thành đang sử dụng thuốc lá điện tử là 5,6% và ở nữ giới trưởng thành là 1%. Sau 5 năm, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở Việt Nam đã tăng 36,5 lần đối với cả hai giới. Đặc biệt, tỷ lệ sử dụng thuốc lá thế hệ mới, trong đó có thuốc lá điện tử, ở các TP có xu hướng tăng, nhất là đối tượng học sinh, sinh viên. Theo nghiên cứu của Hội Y tế công cộng Việt Nam năm 2020, tỷ lệ thanh thiếu niên 15-24 tuổi ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang sử dụng thuốc lá điện tử khá cao, 7,3%.
Theo các chuyên gia, hầu hết thuốc lá điện tử hiện nay có chứa nicotine - chất gây nghiện cao, độc hại; gây bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, ngộ độc và gây ung thư. Bên cạnh đó, nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ... Một số chất ma túy cũng có thể được cho vào thuốc lá điện tử để tăng cảm giác của người dùng có thể gây hậu quả khôn lường.
Thế nên, khi các giáo viên, phụ huynh và học sinh Trường Tiểu học Lại Yên (Hoài Đức, Hà Nội) thông tin về việc một số trẻ em bị người lạ dụ dỗ hút thuốc lá điện tử, hút và rủ thêm người hút sẽ được tặng luôn điếu thuốc lá điện tử và thêm 50.000 đồng, một số phòng GD&ĐT của các quận, huyện trên địa bàn TP Hà Nội đã phát thông tin cảnh báo cho phụ huynh và học sinh, nhằm nhận biết các chiêu trò tinh vi của các đối tượng. Các đơn vị quản lý yêu cầu các trường học lan tỏa thông tin, tích cực tuyên truyền, nhắc nhở phụ huynh phối hợp trong quản lý học sinh, tăng cường an ninh khu vực cổng trường.
Bài học về việc 8 học sinh lớp 3 ở Hà Nội được đưa vào viện với triệu chứng buồn nôn vì thử hút thuốc lá điện tử xảy ra hồi tháng 12/2022 vẫn là lời cảnh tỉnh đầy giá trị với các phụ huynh. Tuy nhiên, ngoài việc tăng cường công tác tuyên truyền cho phụ huynh thì cũng rất cần Bộ Y tế và Bộ GD&ĐT bắt tay, phối hợp xây dựng những chương trình tuyên truyền cho học sinh về sự nguy hại của thuốc lá điện tử. Đồng hành, cộng đồng trách nhiệm từ phụ huynh với nhà trường, từ các cơ quan liên ngành chính là cách bảo vệ thế hệ trẻ hôm nay.
Lan Ngọc
