Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm nay (5/7) đã bắt đầu chuyến công du CHDCND Triều Tiên trong nỗ lực tìm kiếm sự nhất trí về kế hoạch phi hạt nhân hóa và xóa tan những nghi ngại còn tồn tại về việc Bình Nhưỡng sẵn sàng từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân.
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. |
Đây là chuyến công du đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ tới Triều Tiên kể từ lần tháp tùng Tổng thống Mỹ Donald Trump tham gia hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều hôm 12/6 vừa qua tại Singapore. Tuyên bố chung của hội nghị có đề cập đến nội dung phi hạt nhân hóa của Bình Nhưỡng nhưng không nói chi tiết cách thức và thời điểm cụ thể cho quá trình này và giờ đó là mục tiêu của giới chức Mỹ. Phái đoàn Mỹ do Đại sứ Mỹ tại Philippines Sung Kim dẫn đầu đã gặp các đối tác Triều Tiên tại khu biên giới liên triều Panmunjom tuần trước để thảo luận các bước hiện thực hóa tuyên bố của hội nghị thượng đỉnh.
Giới chức Mỹ, trong đó có Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton từng bày tỏ tin tưởng chương trình vũ khí Triều Tiên sẽ sớm được hủy bỏ trong vòng 1 năm “nếu họ có ý định hợp tác”. Tuy nhiên, giới quan sát chưa tin tưởng vào lộ trình này trong bối cảnh thông tin truyền thông gần đây đưa ra nhiều bằng chứng về việc Triều Tiên tiếp tục duy trì tham vọng hạt nhân.
Cụ thể, một báo cáo của NBC News dẫn lời quan chức tình báo Mỹ cho biết, Triều Tiên đã tăng sản lượng nhiên liệu vũ khí hạt nhân tại nhiều địa điểm bí mật vài tháng gần đây, trong khi vẫn tìm kiếm sự nhượng bộ trong các cuộc đàm phán với Mỹ. Trong khi đó, Washington Post cũng khẳng định rằng các quan chức tình báo Mỹ đã kết luận Triều Tiên không có ý định từ bỏ hoàn toàn kho vũ khí hạt nhân và đang tìm cách để che giấu số vũ khí đó. Viện Nghiên cứu quốc tế Middlebury tại Monterey, California đưa ra các hình ảnh vệ tinh cho thấy, Bình Nhưỡng đang mở rộng một nhà máy sản xuất tên lửa nhiên liệu rắn quy mô lớn. Bên cạnh đó, trang web giám sát hoạt động của Triều Tiên mang tên 38 North, liên kết với Trung tâm Nghiên cứu Stimson tại Washington cũng cung cấp hình ảnh vệ tinh cho thấy Bình Nhưỡng đang nâng cấp khu phức hợp hạt nhân Yongbyon.
Giữa những luồng thông tin này, chuyến thăm Triều Tiên của Ngoại trưởng Mỹ được coi là có vai trò quan trọng trong việc củng cố niềm tin của cộng đồng quốc tế về nỗ lực phi hạt nhân hóa của Bình Nhưỡng. Giám đốc cấp cao của Chương trình an ninh châu Á - Thái Bình Dương tại Trung tâm An ninh Mỹ cấp tiến Patrick Cronin dự đoán, Ngoại trưởng Mike Pompeo hướng đến một “lộ trình phi hạt nhân hóa cụ thể, hoặc ít nhất là các bước tháo dỡ phù hợp với lộ trình này”.
Nếu có tiến triển trong vấn đề này với Triều Tiên, Washington cũng sẽ để ngỏ khả năng tăng cường quan hệ khăng khít hơn nữa với Bình Nhưỡng, bao gồm một chuyến thăm tiềm năng của lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tới Đại hội đồng Liên Hợp quốc tại New York vào tháng 9 và hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai với Tổng thống Donald Trump. Vì vậy, quan hệ Mỹ - Triều có tiếp tục phát triển được hay không đều đặt hết vào cuộc gặp lần này. Bên cạnh đó, sự khẳng định chắc chắn về việc phi hạt nhân hóa của Triều Tiên cũng sẽ giúp chính quyền Tổng thống Trump "ghi điểm" ở trong nước.
