Nhiều đổi mới quan trọng
So với luật hiện hành, Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều đổi mới liên quan đến công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đồng thời, Luật thu hẹp hơn các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, làm rõ các công trình thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, HĐND cấp tỉnh để tránh lạm dụng trong quá trình thực hiện.
Người dân được tham gia trực tiếp trong việc đo đạc, kiểm đếm đất đai. Ảnh: Đức San
|
Luật mới đã bổ sung quy định về các trường hợp Nhà nước trưng dụng đất, thẩm quyền, thời hạn, hiệu lực, hình thức của việc trưng dụng đất.Luật sửa đổi thẩm quyền thu hồi đất để cải cách hành chính khi thực hiện các dự án theo hướng UBND cấp tỉnh quyết định thu hồi đất đối với trường hợp khu đất thu hồi có cả tổ chức và hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất. Quy định cụ thể trong Luật trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Trong đó, tăng cường sự tham gia trực tiếp của người dân trong việc đo đạc, kiểm đếm tài sản, đất đai. Đồng thời, xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; nâng cao trách nhiệm đối thoại và giải trình của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi người dân chưa đồng thuận.
Đảm bảo sinh kế cho người bị thu hồi đất
| Luật Đất đai (sửa đổi) quy định các trường hợp Nhà nước thu hồi đất: Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai; Thu hồi đất do chấm dứt sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện và do có nguy cơ đe dọa tính mạng con người. |
Trong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều đổi mới thông qua các quy định: Giá đất bồi thường được áp dụng giá đất cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất; điều kiện được bồi thường về đất, bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại, bồi thường tài sản gắn liền với đất; bồi thường khi thu hồi đối với từng loại đất và từng đối tượng cụ thể. Luật sửa đổi đã quan tâm hơn đến đảm bảo sinh kế cho người có đất bị thu hồi thông qua quy định các khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất. Cụ thể, hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất; hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tạo việc làm; hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở, phải di chuyển chỗ ở và một số khoản hỗ trợ khác.
Luật cũng quy định trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc lập các khu tái định cư, cơ sở hạ tầng đồng bộ bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng; phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng, miền, và người dân có quyền tham gia vào quá trình lập và thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đồng thời, bổ sung quy định xử lý đối với trường hợp chậm chi trả bồi thường do lỗi của cơ quan Nhà nước và do lỗi của người có đất thu hồi gây ra để đảm bảo trách nhiệm trong quá trình thực thi công vụ cũng như tăng cường ý thức chấp hành pháp luật của người dân có đất thu hồi.
| "Để xử lý tình trạng chậm đưa đất vào sử dụng, ngoài việc bổ sung quy định cụ thể điều kiện được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư nhằm sàng lọc nhà đầu tư kém năng lực, Luật mới còn bổ sung chế tài xử lý về tài chính. Trong đó, đối với các dự án chậm đưa đất vào sử dụng, chủ đầu tư được tiếp tục chậm sử dụng đất thêm 24 tháng, tuy nhiên, phải nộp thêm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong thời gian đó. Sau 24 tháng được chậm tiến độ, nếu đất vẫn chưa đưa vào sử dụng, Nhà nước sẽ thu hồi và không bồi thường." - Ông Lê Thanh Khuyến Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN&MT) |
