Quy mô nhỏ, liên kết yếu
Theo thống kê của Sở NN&PTNT Hà Nội, từ đầu năm 2019 đến nay, diện tích đưa vào nuôi trồng thủy sản toàn TP đạt khoảng 22.400ha. Sản lượng nuôi trồng thủy sản ước đạt trên 51.000 tấn, tăng khoảng 4,1% so với cùng kỳ năm 2018. Thủy sản được tiêu thụ chủ yếu là các loại cá: Trắm cỏ, chép, mè, trôi, rô phi, diêu hồng…
Hiện, TP đã bước đầu hình thành được nhiều vùng nuôi thủy sản tập trung nằm ở các huyện: Ứng Hòa, Thanh Oai, Mỹ Đức, Ba Vì, Chương Mỹ, Thanh Trì, Thường Tín. Phương thức nuôi trồng thủy sản đang dịch chuyển dần sang thâm canh, bán thâm canh, với tổng diện tích mặt nước đạt khoảng 10.100ha. Sản phẩm thủy sản của Hà Nội phần lớn được tiêu thụ dưới dạng tươi sống. Một số đơn vị đã từng bước mạnh dạn đầu tư trang thiết bị để tổ chức các khâu sơ chế, chế biến thủy sản thành các sản phẩm phổ biến như: Chả cá, cá nước ngọt đông lạnh...
Mặc dù vậy, theo Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Hà Nội Tạ Văn Sơn, nuôi trồng thủy sản trên địa bàn TP nhìn chung còn phát triển khá tự phát. Tổng số hộ có nuôi trồng thủy sản toàn TP lên tới trên 25.800 hộ nhưng quy mô sản xuất nhỏ lẻ, quy trình giản đơn. Việc áp dụng công nghệ trong nuôi trồng thủy sản còn kém đa dạng, phần nhiều mới chỉ dừng ở công đoạn xử lý môi trường nước. Đặc biệt, việc liên kết chuỗi trong sản xuất, tiêu thụ thủy sản, các sản phẩm từ thủy sản hiện còn rất hạn chế.
Cần chính sách hỗ trợ
Kết quả rà soát mới đây của Sở NN&PTNT Hà Nội cho thấy, tổng diện tích mặt nước có khả năng nuôi trồng thủy sản của TP lên tới 30.840ha. Trong đó, diện tích ao, hồ nhỏ là 6.706ha; hồ chứa nước 4.327ha; ruộng trũng 19.807ha. Ngoài ra, Hà Nội còn có nhiều con sông có khả năng phát triển mô hình nuôi trồng thủy sản lồng bè, đặc biệt là cá như sông Hồng, sông Tích, sông Bùi… Điều này cho thấy tiềm năng phát triển lĩnh vực thủy sản trên địa bàn TP vẫn còn dư địa lớn.
Nhiều ý kiến cho rằng, để nâng cao giá trị cho ngành hàng này, việc thúc đẩy sự tham gia của các tổ chức, DN trong đầu tư cơ sở hạ tầng, liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất – tiêu thụ là rất cần thiết. Nhưng thực tế cho thấy, sự tham gia của các DN hiện rất mờ nhạt. Cụ thể, trên địa bàn TP hiện mới chỉ có 2 – 3 DN hoạt động nuôi trồng thủy sản với quy mô hạn chế. Ngoài ra, 27 hợp tác xã có hoạt động phát triển lĩnh vực này nhưng tổng diện tích nuôi trồng cũng chỉ dừng ở 1.500ha.
Ông Tạ Văn Sơn cho rằng, việc bổ sung, hoàn thiện các văn bản dưới luật để cụ thể hóa những quy định và giải pháp nhằm khuyến khích liên kết sản xuất - tiêu thụ thủy sản, các sản phẩm từ thủy sản là rất cần thiết. Đơn cử như các quy định về sản xuất, yêu cầu bắt buộc giữa các tác nhân tham gia chuỗi; thông tin bắt buộc phải cung cấp đảm bảo truy xuất nguồn gốc, minh bạch thông tin đến người tiêu dùng…
Để khai thác tốt tiềm năng, thúc đẩy phát triển lĩnh vực thủy sản, mới đây, Sở NN&PTNT Hà Nội đã kiến nghị UBND TP Hà Nội tiếp tục quan tâm, rà soát, bố trí kinh phí để triển khai hỗ trợ xây dựng hạ tầng cho 11 dự án phát triển vùng nuôi trồng thủy sản đã được phê duyệt đầu tư và chủ trương đầu tư. Thực tế trong nhiều năm qua, mới chỉ có 2 dự án được TP Hà Nội hỗ trợ đầu tư triển khai tại hai huyện Ứng Hòa và Thường Tín, với tổng diện tích trên 325ha. Trong khi đó, các dự án phát triển thủy sản còn lại hiện vẫn gặp nhiều khó khăn, nhất là về nguồn vốn.
