Trong vụ việc này đòi hỏi tính thượng tôn pháp luật cần phải được đề cao và phải có những biện pháp triệt để nhằm đảm bảo các quy định của pháp luật phải được tuân thủ.
Nguyên nhân dẫn đến vụ việc xảy ra ở xã Đồng Tâm là do cơ quan Nhà nước thu hồi đất sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng. Việc thu hồi đất là đúng quy định của Hiến pháp, pháp luật. Khi Nhà nước thu hồi đất bao giờ cũng tính đến quyền, lợi ích hợp pháp của người dân có đất bị thu hồi cũng như những tác động, ảnh hưởng về kinh tế, xã hội trên địa bàn. Trong khi, một số người dân Đồng Tâm có hành vi gây khó khăn, chống đối vì cho rằng, đây là phần đất nông nghiệp của xã chứ không phải đất quốc phòng.
Vụ việc phát sinh trong quá trình phát triển, một phần do có sự buông lỏng quản lý của chính quyền địa phương, do không ít người còn thiếu hiểu biết về pháp luật nên hành xử vi phạm pháp luật, và còn do thực hiện cơ chế, chính sách đất đai trên địa bàn nảy sinh những mâu thuẫn chưa được giải quyết thấu đáo, kịp thời. Để có thể giải quyết thấu tình, đạt lý và triệt để tình hình, các cấp chính quyền, người dân phải cùng nỗ lực, đồng thời đòi hỏi cùng phải tuân thủ nghiêm những quy định của pháp luật. Ai sai đến đâu xử lý đến đó, không phân biệt là cán bộ, công chức hay người dân, trên tinh thần thượng tôn pháp luật.
Những ồn ào trong vụ việc này dần lắng dịu khi Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung khẳng định tại trụ sở huyện Mỹ Đức tối 20/4, sẽ thanh tra toàn diện, giải quyết thấu đáo, công bằng đất đai ở Đồng Tâm; đồng thời, mong muốn được đối thoại trực tiếp với bà con trong thời gian sớm nhất. Đây là tín hiệu tích cực từ người đứng đầu chính quyền TP Hà Nội.
Mặc dù các cơ quan chức năng của Hà Nội đã trực tiếp về huyện Mỹ Đức đối thoại; đồng thời, áp dụng nhiều biện pháp, nhưng đến ngày hôm nay, tình hình mất trật tự an ninh trên địa bàn xã Đồng Tâm vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Việc một số người dân Đồng Tâm đổ gạch đá, chướng ngại vật, phong tỏa đường vào trong xã và bắt giữ các cán bộ, chiến sĩ, những người đang thi hành công vụ là việc làm vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự; ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống bà con và việc học tập của con em trong xã. Bất cứ ai có hành vi vi phạm pháp luật, manh động, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, xã hội và của công dân sẽ bị xử lý theo pháp luật. Chính bản thân người dân Đồng Tâm trong thời gian này không tránh khỏi mệt mỏi, căng thẳng, cuộc sống bị đảo lộn.
Cả nước đang cùng hướng về Đồng Tâm với những băn khoăn, chia sẻ, làm sao để giải quyết ổn thỏa tình hình an ninh trật tự, không gây xáo trộn, hoang mang tư tưởng, chia rẽ nội bộ Nhân dân. Đây còn là cơ hội cho những đối tượng xấu ở nơi khác về Đồng Tâm quấy nhiễu, kích động, lôi kéo bà con, cung cấp những thông tin không chính xác để làm sai lệch bản chất vấn đề. Thậm chí, nhiều cá nhân đưa thông tin lên mạng xã hội với những bằng chứng ngụy tạo, suy diễn sai lệch, vu cáo chính quyền khiến tình hình càng phức tạp. Đó chính là động cơ thâm độc, ý đồ đen tối mà những phần tử xấu nhân danh “yêu nước”, tự xưng “đấu tranh cho dân chủ” nhắm đến. Một số đối tượng cơ hội chính trị, manh động làm càn, kích động với mưu đồ xấu cần được tách bạch với những người dân nào còn thiếu hiểu biết, bị lôi kéo, kích động.
Diễn biến tình hình càng phức tạp, bà con bị lôi kéo, kích động càng dễ có những hành vi lệch chuẩn, vi phạm pháp luật. Những người dân Đồng Tâm chân chính phải tỉnh táo, công tâm và bảo vệ lẽ phải. Chính sự phân tâm và hoang mang của người dân mới là cơ hội cho những đối tượng xấu hoành hành. Người dân Đồng Tâm phải cùng nhau nhận thức đầy đủ để tôn trọng và tuân thủ pháp luật theo đúng tinh thần khẩu hiệu bà con đặt ở cánh đồng Sênh “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”, tỉnh táo không bị các cá nhân lôi kéo, kích động.
Cả hệ thống chính trị của Hà Nội đã và đang tiếp tục triển khai các biện pháp cần thiết để sớm ổn định tình hình an ninh trật tự. Những nỗ lực đó cần nhận được sự hợp tác thiện chí của chính người dân địa phương, mà trước mắt là từ sự nhận thức đúng vấn đề và phải tuân thủ quy định của pháp luật, đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, để Đồng Tâm trở lại cuộc sống bình yên.
