Sau Tết Nguyên đán là thời điểm nông dân ở Lý Sơn bắt đầu thu hoạch tỏi vụ Đông Xuân. Thế nhưng năm nay, xứ sở được mệnh danh là “vương quốc tỏi” trầm lắng hẳn.
Hơn 30 năm gắn bó với ruộng tỏi, chưa bao giờ bà Ngô Thị Kiểm (thôn Tây An Hải, huyện Lý Sơn) chứng kiến cảnh tỏi mất mùa như bây giờ. Buồn bã nhổ từng bụi tỏi èo uột, có cây còn chẳng thấy củ đâu, bà Kiểm thở dài: “Đầu tư 45 triệu đồng để sản xuất 3 sào tỏi với nhiều hy vọng, nhưng sau 4 tháng vất vả, kết quả thu được là những luống tỏi bung, nhỏ và thối củ”.
Không riêng gì bà Kiểm, nhiều nông dân ở huyện đảo Lý Sơn cũng đang trải qua cảnh lao đao bởi tỏi mất mùa trầm trọng.
Theo người dân Lý Sơn, đầu vụ cây tỏi sinh trưởng phát triển khá tốt. Tuy nhiên, trước Tết Nguyên đán, đúng giai đoạn tạo củ thì thời tiết diễn biến thất thường, mưa, gió, nhiệt độ xuống thấp kéo dài đã tạo nên mầm bệnh gây hại. Nhiều ruộng tỏi bị bung củ, tỏi nhỏ và thối thân.
Mấy năm trước, trung bình mỗi sào thu hoạch từ 500 - 700 kg tỏi thì vụ này, mỗi sào ít thì được chục kg, nhiều thì trăm kg nhưng tỏi khá nhỏ. Mất mùa tỏi, nông dân Lý Sơn chồng chất nỗi lo về thu nhập và nguồn giống cho vụ sau.
Bà Nguyễn Thị Hậu (thôn Đông An Vĩnh, Lý Sơn) chán nản: “Năm ngoái mất mùa nhưng còn kiếm giống trồng lại được, còn năm nay bà con không còn tỏi để giống để trồng. Có đám thu hoạch được vài cân tỏi nhỏ, đem xuống chợ bán, giá có mười đến mười lăm nghìn đồng/kg mà chẳng ai mua”.
Được biết, đây là vụ tỏi thứ 2 nông dân Lý Sơn mất mùa trầm trọng. Trước đó, vụ tỏi Đông Xuân 2021 – 2022, toàn huyện chỉ thu được 1.225 tấn, tương đương khoảng 30% so với các năm trước. Còn vụ tỏi Đông Xuân 2022- 2023 này, theo nhiều nông dân, năng suất, sản lượng giảm đến 90%.
Là cây trồng chủ lực với diện tích canh tác 320ha, tỏi ở Lý Sơn được ví như "vàng trắng" nhưng những năm gần đây, tỏi liên tục mất mùa khiến nông dân gặp muôn vàn khó khăn.
Ông Đặng Tấn Thành- Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết: “Thời tiết không ủng hộ, thêm vào đó, việc canh tác truyền thống của người dân cũng gặp nhiều khó khăn khi xuất hiện sâu bệnh tấn công. Huyện đã báo cáo Chi cục bảo vệ thực vật để có giải pháp hỗ trợ cho nông dân trong những mùa vụ sắp tới”.
Chính quyền huyện đảo cũng khuyến cáo nông dân chú trọng sản xuất tỏi theo hướng an toàn, nâng cao giá trị, chất lượng, không chú trọng số lượng để tránh mất mùa đại trà.
