Đổ xô phục dựng
Phải nói rằng, công đoạn khủng hoảng nhất của sân khấu Việt là khâu tìm kịch bản. Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam Nguyễn Thế Vinh chia sẻ: "Tôi mất nửa năm trăn trở tìm kịch bản dựng vở diễn xứng tầm ngày kỷ niệm truyền thống 60 năm của Nhà hát. Nhưng đến dịp, tôi vẫn lỡ hẹn vì không thể tìm được kịch bản hay". Để tìm được kịch bản cho vở diễn đầu tiên, sau rất nhiều biến động tại Nhà hát Kịch Việt Nam, ông Vinh lặn lội đi tìm suốt một thời gian, rồi lại chật vật thay đổi kịch bản gốc mới "ra" được vở "Tai biến" tạm ưng ý.
NSND Lê Tiến Thọ - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam cũng thừa nhận: "Hàng năm, Hội đều tổ chức các cuộc thi sáng tác kịch bản sân khấu, động viên các hội viên tham gia vào lớp huấn luyện, trại sáng tác. Song, chưa có kịch bản nào thành hình và để lại tiếng vang thật sự. Vấn đề tìm kịch bản hay cho sân khấu vẫn là nỗi trăn trở của những người làm sân khấu ngày nay".
Một cảnh trong vở kịch “Lũ quét”.
Chính vì vậy, gần như các đơn vị nghệ thuật truyền thống như chèo, tuồng, cải lương... đều chọn phương án trước mắt là phục dựng những vở diễn "vang bóng một thời". Và có lẽ chưa bao giờ, sân khấu Việt lại nở rộ các cuộc phục dựng như giai đoạn hiện nay. Nói như NSƯT Anh Tú, người chịu trách nhiệm nghệ thuật của Nhà hát Kịch Việt Nam, bên cạnh tìm kịch bản mới, Nhà hát sẽ tái dựng những vở diễn từng vang bóng, còn phù hợp với thời nay.
Ngày 27/6 vừa qua, Nhà hát Kịch Việt Nam đã khởi công phục dựng vở "Hồn Trương Ba, da hàng thịt". Đồng thời, Nhà hát Tuổi trẻ cũng tái dựng "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" theo thể loại hình thể. Ngoài ra, vào ngày 30/6, Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang sẽ tái diễn vở "Chiếc áo thiên nga" của tác giả Lê Duy Hạnh, do NSƯT Hoa Hạ đạo diễn, với sự tham gia trình diễn của các NSƯT: Hùng Minh, Thoại Mỹ, Quế Trân; nghệ sĩ Vũ Luân, Lê Tứ, Tú Sương, Công Minh, Hữu Huệ. Vở diễn từng được Nhà hát này dàn dựng năm 2008 với kinh phí 2,7 tỷ đồng. Nhà hát Kịch quân đội, Kịch công an nhân dân, Nhà hát Chèo Hà Nội... cũng lục tìm những kịch bản từng nổi tiếng để phục dựng. Các đơn vị xem đây là biện pháp trước mắt trong giai đoạn "đói" kịch bản hiện tại.
“Chợ” kịch bản điện tử
Trước khó khăn về khâu kịch bản, đạo diễn cải lương Triệu Trung Kiên đã khởi xướng ý tưởng lập website chokich.vn. Dự kiến, "chợ" kịch bản điện tử dành cho các tác giả sân khấu sẽ ra mắt vào tháng 7 tới. Các tác giả cũng như các đơn vị sân khấu đang rất chờ đợi và kỳ vọng khi chợ được triển khai sẽ đáp ứng nhu cầu "cung" và "cầu" của cả hai phía. Đạo diễn Triệu Trung Kiên chia sẻ: "Hiện nay, các đơn vị nghệ thuật đều kêu thiếu kịch bản. Trong khi đó, các tác giả lại than phiền là kịch bản viết ra nhiều nhưng không có chỗ dùng. Rõ ràng, nhu cầu tiếp cận nguồn kịch bản của các đơn vị và nhu cầu giới thiệu quảng bá kịch bản của các tác giả đều rất cao, song đều chưa gặp nhau".
Hiện nay, chokich.vn đã mời được gần 50 tác giả thuộc Câu lạc bộ tác giả phía Bắc của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đồng ý tham gia. Sau đó, chokich.vn sẽ tìm đến các tác giả miền Nam và miền Trung, khuyến khích cả các tác giả không chuyên. Theo đó, các tác giả sẽ gửi tác phẩm cả cũ và mới về Ban quản trị để đăng tải trên website - chào hàng. Các đơn vị nghệ thuật sẽ vào website để tìm kiếm kịch bản phù hợp với yêu cầu sử dụng - mua hàng. Hình thức đăng tải nội dung kịch bản sẽ dưới dạng trích đoạn để đảm bảo tính bảo mật bản quyền.
Sự ra đời của chuyên trang này đem lại lợi ích cho cả hai phía, các tác giả kịch bản có cơ hội giới thiệu, quảng bá tác phẩm, các đơn vị nghệ thuật có thêm nhiều cơ hội lựa chọn kịch bản để dàn dựng trong bối cảnh khan hiếm kịch bản hay hiện nay.