Mới đây, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Nghị quyết này 52 đã chỉ rõ phải xây dựng cơ chế quản lý phù hợp với môi trường kinh doanh số, tạo thuận lợi cho đổi mới sáng tạo; sớm ban hành khung thể chế thử nghiệm có kiểm soát đối với các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới hình thành từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư...
Tại tọa đàm, đại diện các cơ quan quản lý, các chuyên gia và DN đã thảo luận về sự cần thiết, kinh nghiệm quốc tế và các khuyến nghị về việc xây dựng một cơ chế Sandbox (khung thể chế thí điểm) phù hợp với Việt Nam.
Theo ông Đào Đình Khả - Vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), khung thể chế thử nghiệm có kiểm soát là một công cụ quan trọng cần được nghiên cứu bởi tất cả các ngành, lĩnh vực để sẵn sàng triển khai nhằm hỗ trợ các mô hình đổi mới, sáng tạo mới cần thiết cho quá trình chuyển đổi số. Mô hình này giúp cho sự sáng tạo với tự tin, sự đổi mới với đầy đủ cơ sở thực tiễn.
Với riêng lĩnh vực tài chính, ngân hàng - lĩnh vực đang nở rộ hệ sinh thái Fintech với ngày càng nhiều các công ty tài chính, công nghệ tham gia vào lĩnh vực thanh toán, ông Ngô Văn Đức - Phó trưởng phòng, Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước cho biết: Cơ chế Sandbox đối với hệ thống tài chính ngân hàng đang phát triển rất nhanh.
Đến nay có 30 tổ chức không phải ngân hàng đã được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, 24 ngân hàng triển khai thanh toán của QR Code, hơn 50.000 điểm chấp nhận thanh toán QR code, 76 tổ chức triển khai dịch vụ thanh toán của Internet và 44 tổ chức triển khai dịch vụ thanh toán điện thoại di động. Song điều này cũng tồn tại một khoảng trống pháp lý trong lĩnh vực Fintech tại Việt Nam.
“Khoảng trống này là thể chế quản lý hoạt động Fintech chưa được đề cập tại bất kỳ văn bản pháp lý nào; chưa có quy định về đơn vị chuyên trách hỗ trợ, xử lý liên quan đến hoạt động Fintech; các hoạt động của Fintech chưa được quy định và điều chỉnh bởi các văn bản pháp chế hiện hành”- ông Đức cho hay.
Do đó, để thuận lợi cho DN, ông Nguyễn Xuân Việt Bình - đại diện Công ty CP Công nghệ và Dịch vụ Moca ủng hộ việc ban hành cơ chế Sandbox trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech). Nhưng bên cạnh các quy định then chốt, Moca đề xuất cơ chế Sandbox sẽ có các quy định phân biệt giữa cách làm mới và ý tưởng hoàn toàn mới.
Theo đó, đối với những cách làm mới khi thực thi các yêu cầu sẵn có, như eKYC, Sandbox sẽ chỉ tập trung đánh giá kiểm chứng về hiệu quả, độ tin cậy của phương pháp. Thời gian thử nghiệm có thể ngắn và có thể cho phép áp dụng ngay sau thời gian thử nghiệm. Còn đối với những ý tưởng hoàn toàn mới như cho vay ngang hàng thì thời gian thử nghiệm cần dài hơn.
Theo ông Bình, chỉ trong nửa đầu 2019, tổng giá trị giao dịch qua ví Moca trên ứng dụng Grab tăng đến 150%; số người dùng tương tác hằng tháng (MAU) tăng hơn 70%, đều là người dùng thường xuyên, trung thành của Moca (quality users) với tần suất sử dụng ví rất cao.
Tính đến tháng 9/2019, tỷ lệ giao dịch không dùng tiền mặt qua Moca trên ứng dụng Grab đã chiếm đến 42%. Số lượng người dùng Moca đã tăng 6 lần so với cùng kỳ năm 2018. Bên cạnh đó, số lượng ngân hàng liên kết trực tiếp với Moca trong năm 2019 cũng tăng gần gấp 2 lần so với năm 2018, giúp Moca có khả năng tiếp cận với 90% người dùng có sở hữu thẻ ATM tại Việt Nam.
