Sau vụ khủng bố 2/12: Quyết tâm mới, chiến lược cũ

Ông Obama trấn an tinh thần của người dân Mỹ bằng cách hạ quyết tâm mới không chỉ chống khủng bố mà còn cả tiêu diệt tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Ông Obama khiến những đồng minh của Mỹ không khỏi bối rối bởi không đưa ra ý tưởng chiến lược mới trong cuộc chiến chống IS và đồng thời còn xem xét lại chính sách miễn thị thực nhập cảnh vào Mỹ đối với công dân của 36 đồng minh và đối tác trên thế giới mà Mỹ đã áp dụng từ lâu nay. Vì thế, IS có lý do để vừa lo ngại lại vừa không lo ngại: Lo ngại vì Mỹ càng thêm không khoan nhượng trong cuộc chiến tranh đang diễn ra, lại vừa không lo ngại vì Mỹ vẫn theo đuổi chiến lược cũ.

Qua thông điệp mới của ông Obama có thể thấy không chỉ vị Tổng thống này mà còn cả nước Mỹ hiện ở trong tình thế rất khó xử. Mỹ tăng cường siết chặt an ninh nội địa và gia tăng chiến tranh chống khủng bố quốc tế và IS ở Iraq và Syria nhưng hoạt động khủng bố nội sinh từ trong lòng nước Mỹ và do người đã sinh sống nhiều năm ở nước Mỹ vẫn xảy ra. Hay nói cách khác, ông Obama và nước Mỹ hiện chưa biết phải xử lý vấn đề khủng bố tận gốc rễ của nó như thế nào.

Cái khó xử nữa là áp dụng chiến lược nào mới thích hợp và hiệu quả trong cuộc chiến chống IS ở Iraq và Syria. Xưa nay, quan điểm của ông Obama là không để cho binh lính Mỹ giao tranh trực tiếp với IS ở Iraq và Syria, không đánh nhau trên bộ mà chỉ ném bom hay không kích bằng tên lửa. Cách tiến hành chiến tranh kiểu này của Mỹ và đồng minh trong liên quân đa quốc gia mà Mỹ đã thành lập cho đến nay tuy gây thiệt hại lớn cho IS ở Iraq và Syria nhưng rõ ràng chưa tiêu diệt được IS, và nếu cứ tiếp tục cũng không thể tiêu diệt được IS. Kể cả sau vụ khủng bố mới rồi ở Mỹ, ông Obama vẫn duy trì chiến lược này trong khi kết quả thăm dò dư luận ở Mỹ cho thấy đã có tới 53% dân Mỹ ủng hộ việc đưa quân đội Mỹ đến Iraq và Syria để trực tiếp đánh nhau với IS cũng như cho rằng phải như thế mới tiêu diệt được IS.

Nước Mỹ hiện đang bị phân hóa nội bộ bởi hai điều khó xử nói trên. Thông điệp mới của ông Obama phản ánh tình trạng đó chứ chưa chỉ ra được định hướng giúp nước Mỹ khắc phục nó. Xem ra ông Obama hiện không có chủ ý thay đổi quan điểm được duy trì trong 7 năm cầm quyền đến nay, không thật sự tin rằng có thay đổi quan điểm ấy thì cũng ít khả năng thành công trong năm cầm quyền cuối cùng của mình. Hiện chưa biết ai sẽ kế nhiệm ông Obama nhưng dẫu là ai đi nữa thì người ấy cũng sẽ kế thừa cuộc chiến tranh của Mỹ ở khu vực này từ ông Obama như ông đã kế thừa nó từ người tiền nhiệm.