Tỷ lệ trẻ sử dụng internet tăng
Tuy chưa có con số thống kê chính thức về số lượng trẻ em truy cập internet, nhưng theo ghi nhận của Bộ TT&TT, số lượng trẻ em sử dụng internet đang ngày càng tăng nhanh, cơ cấu độ tuổi trẻ em tiếp cận internet ngày càng giảm.
Thống kê của tổ chức thế giới cho thấy, trẻ từ 3 - 4 tuổi đã tiếp cận với internet, những năm gần đây, độ tuổi 3 - 4 tiếp cận internet tăng gấp 2 lần và tiến bằng so với độ tuổi từ 5 - 10 tuổi.
Thời gian truy cập internet ngày càng tăng, trung bình một người dành 6,5 giờ/ngày; trong đó, 2 giờ 30 phút truy cập mạng xã hội. 90% trẻ em cũng truy cập mạng xã hội và các ứng dụng có video. Các kênh truyền thông có lợi nhuận cao nhất là kênh thông tin dành cho thanh thiếu niên và trẻ em.
Thời gian qua, việc truyền thông chính sách, pháp luật, xây dựng cảnh báo các nguy cơ cần ngăn ngừa xâm hại trẻ em trên không gian mạng được quan tâm. Điển hình như Bộ TT&TT đã ban hành thông tư quy định về tỷ lệ nội dung, thời điểm, thời lượng dành cho trẻ em và cảnh báo nội dung không phù hợp với trẻ em trên báo nói, báo hình, báo in, báo điện tử và xuất bản phẩm.
Trước thực tế nhiều DN đang mở rộng kinh doanh nhưng lại chưa có biện pháp bảo vệ trẻ em hoặc lúng túng trong việc ngăn chặn thông tin không có lợi với trẻ em, Bộ cũng đã thực hiện các biện pháp phòng, chống, gỡ bỏ thông tin độc hại, không có lợi với trẻ em trên mạng…
Đại diện Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cho rằng, không thể phủ nhận vai trò của công nghệ số đối với đời sống của trẻ em. Nó mang lại cơ hội học tập và giáo dục cho trẻ em, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa; cho phép trẻ em tìm hiểu thông tin, kiến thức, giải trí mà chúng quan tâm chỉ bằng máy tính, điện thoại thông minh; công nghệ số cũng mang đến cơ hội kinh tế bằng cách cung cấp cho những người trẻ tuổi cơ hội đào tạo và dịch vụ phù hợp với công việc, tạo ra các loại công việc mới... Nhưng trước xu hướng phát triển thông tin là tất yếu, với nguồn thông tin phức tạp, đa dạng hơn, việc quản lý các kênh thông tin cho trẻ em vẫn đang là thách thức.
Đặc biệt, công nghệ thông tin phát triển cộng với bất cập trong quản lý trang mạng xã hội đang khiến tình trạng xâm hại tình dục trẻ em qua mạng có chiều hướng gia tăng, điều đáng nói là trên thực tế, rất ít trường hợp xâm hại tình dục trẻ em như thế này bị đưa ra xử lý.
Sớm hoàn thiện chính sách
Cần những chính sách đặc biệt để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, đó là vấn đề được đặt ra. Trong đó, các ý kiến cho rằng, trẻ em là nạn nhân dễ bị lừa nhất trên môi trường mạng và để lại hậu quả rất nghiêm trọng. Do vậy, Chính phủ, Bộ TT&TT cần có những phương pháp và chính sách như có thể cho ra đời các sản phẩm truyền thông riêng cho gia đình và trẻ em để cảnh báo nguy cơ sẽ là nạn nhân của mạng xã hội nhất là trẻ em. Tạo điều kiện cho các tổ chức xã hội có các mô hình truyền thông riêng cho trẻ em như phiên tòa giả định hay truyền thông tại cộng đồng cho các gia đình và trẻ em.
Đặc biệt, biện pháp căn cơ phải là tuyên truyền để giúp trẻ em có những kỹ năng tốt nhất, để trở thành công dân của thế giới công nghệ số, truy cập và sử dụng mạng an toàn. Bên cạnh đó DN cần tăng cường rà soát, cung cấp phần mềm cho phụ huynh để kiểm soát việc sử dụng internet với trẻ em; nghiên cứu giải pháp khi đăng ký tài khoản trên mạng phải có sự đồng ý của cha mẹ; có biện pháp cấm DN lấy thông tin của trẻ em.
