Theo quan niệm, vào ngày này người dân sẽ làm lễ cúng tết Đoan ngọ với mong muốn tiêu diệt các loài sâu bọ gây hại cho cây trồng, mong cho mùa màng bội thu.
Cúng Tết Đoan Ngọ thường được thực hiện vào giữa trưa, khoảng từ 11 giờ đến 13 giờ của ngày 5/5 Âm lịch. Đây là thời điểm dương khí cao nhất, được cho là thời điểm mà dược tính trong cây cỏ lên cao nhất. Dân gian cho rằng vào giờ Ngọ của ngày Đoan Dương, trời ban cho con dân người Việt hái bất cứ loại cây lá gì cũng có thể dùng làm thuốc, miễn là được sử dụng đúng bệnh.
Những điều nên làm trong ngày tết Đoan Ngọ:=
Theo quan niệm cổ truyền, có thể diệt sâu bọ bằng cách ăn thức ăn, hoa quả, rượu nếp vào ngày 5/5. Người miền Bắc thường diệt sâu bọ ngay khi thức dậy vào sáng sớm và diệt sâu bọ bằng thức ăn, nhất là bằng rượu nếp, bánh tro, hoa quả…
Với trẻ em: sáng sớm ngủ dậy khi trẻ còn ở trên giường, cho trẻ ăn hoa quả, một chút xíu rượu nếp, trứng luộc, sau đó mới đi đánh răng rửa mặt, rửa chân tay.
Với người lớn: sáng ngủ dậy phải súc miệng 3 lần cho sạch sâu bọ, tiếp đó ăn một quả trứng vịt luộc, uống một ít rượu (hoặc ăn một bát rượu nếp) cho sâu bọ say, tiếp đó ăn trái cây cho sâu bọ chết.