Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: tấm gương kiểu mẫu về đạo đức, sự khiêm nhường

Trần Hà (thực hiện)
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi- “Ở Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội tụ một cách dung dị và sinh động hình ảnh, nhân cách của người Việt Nam: tự tin mà khiêm nhường, cứng cỏi mà hiền hòa, quyết liệt mà bao dung”- PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc (nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng) nói khi chia sẻ với Báo Kinh tế&Đô thị.

Thể hiện rõ hình ảnh người cộng sản tiêu biểu

Ông từng có nhiều dịp làm việc với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, những ấn tượng nào về Tổng Bí thư khiến ông không thể quên?

- Tôi từng là thành viên trong Hội đồng lý luận T.Ư, có thời gian làm việc cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (khi đó đồng chí Nguyễn Phú Trọng là Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, từ tháng 11/2001 đến tháng 8/2006). Với cá nhân tôi, trong quá trình làm việc và cả sau này có rất nhiều ấn tượng với đồng chí. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là nhà lãnh đạo liêm chính, trí tuệ, mẫu mực, được Nhân dân yêu mến và kính trọng. Ở Tổng Bí thư hội tụ một cách dung dị và sinh động hình ảnh, nhân cách của người Việt Nam: tự tin mà khiêm nhường, cứng cỏi mà hiền hòa, quyết liệt mà bao dung.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đại biểu dự Lễ kỷ niệm 60 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp mặt đội ngũ trí thức, ngày 24/3/2023. Ảnh: TTXVN
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đại biểu dự Lễ kỷ niệm 60 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp mặt đội ngũ trí thức, ngày 24/3/2023. Ảnh: TTXVN

Nhớ lại thời kỳ làm việc ở Hội đồng Lý luận T.Ư, có mấy điểm tôi luôn nhớ mãi. Ấn tượng lớn nhất của tôi là Tổng Bí thư rất tâm huyết với công việc chung của Đảng, của đất nước. Lúc đó đồng chí vừa làm Bí thư Thành ủy Hà Nội, vừa là Chủ tịch Hội đồng lý luận T.Ư phụ trách công tác tư tưởng, lý luận của Đảng. Tôi nhớ, đồng chí luôn trao đổi với anh em là làm gì cũng phải toàn tâm toàn ý, đừng hời hợt, làm cho xong chuyện mà phải đi đến tận cùng của chân lý. Trong khoa học lý luận phẩm chất đó là hết sức quan trọng. Qua những phát biểu chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Phú Trọng tại các hội nghị của Hội đồng lý luận T.Ư, tôi cảm nhận được sự lan tỏa, truyền cảm về công tác chuyên môn, công tác lý luận.

"Là cán bộ làm công tác nghiên cứu, được làm việc với nhà lãnh đạo luôn tâm huyết với công việc chung của Đảng, của đất nước như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khiến chúng tôi càng say sưa hơn với việc phát triển lý luận trong thời kỳ đổi mới của đất nước"- PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc (nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh).
"Là cán bộ làm công tác nghiên cứu, được làm việc với nhà lãnh đạo luôn tâm huyết với công việc chung của Đảng, của đất nước như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khiến chúng tôi càng say sưa hơn với việc phát triển lý luận trong thời kỳ đổi mới của đất nước"- PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc (nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh).

Tiếp nữa tôi ấn tượng với tầm tư duy lý luận gắn với thực tiễn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Đồng chí là người có lý luận mang tầm chiến lược nhưng khi phát biểu về những vấn đề vĩ mô, luôn gắn với thực tiễn cuộc sống; cắt nghĩa lý luận, soi chiếu với thực tiễn để xử lý, giải quyết các vấn đề cuộc sống đặt ra, không dừng lại ở lý luận chung chung, giáo điều, nhất là khi đó đất nước ta đang thực hiện đổi mới, phát triển mạnh mẽ.

Sau này khi đồng chí Nguyễn Phú Trọng là Chủ tịch Quốc hội, là Tổng Bí thư, qua những lần gặp gỡ, trò chuyện, tôi càng nhận thấy điều đó rõ hơn.

Có thể nói, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa một chính khách, một nhà lãnh đạo với một nhà lý luận, một nhà khoa học. Đồng chí quyết đoán trong lãnh đạo nhưng đồng thời lại biết lắng nghe các cộng sự, lắng nghe cấp dưới, lắng nghe tiếng nói của Nhân dân. Đây cũng là phẩm chất cao quý của người lãnh đạo. Đức tính khiêm tốn, giản dị hòa đồng với mọi người đã thể hiện rõ hình ảnh người cộng sản tiêu biểu, tấm gương kiểu mẫu về đạo đức Hồ Chí Minh.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tuy không làm việc trực tiếp với Bác Hồ, nhưng tinh thần học và làm theo gương Bác rất rõ. Khi nhắc đến người học trò xuất sắc của Bác Hồ, thể hiện ở các khía cạnh: xác định mục tiêu, con đường đấu tranh cách mạng mà đồng chí đó kiên định, trong đó, kiên định quan điểm, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh; phải thấu hiểu và có trình độ trí tuệ, trình độ lý luận cao, đặc biệt là thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh; là tấm gương sáng về đạo đức cách mạng và chống chủ nghĩa cá nhân. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đều có đủ 3 khía cạnh này, đặc biệt, là sự "cần, kiệm, liêm chính, chí công, vô tư" như Bác Hồ đã dạy.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với các đại biểu tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021. Ảnh: Tuần Huấn
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với các đại biểu tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021. Ảnh: Tuần Huấn

Bên cạnh đó, phong cách Hồ Chí Minh là sự gắn liền với thực tiễn, gắn liền với những quyết định, những mục tiêu chiến lược chung của Đảng với những vấn đề của cuộc sống, của Nhân dân; là sự kiêm tốn, giản dị, biết lắng nghe, biết vận dụng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và những đồng chí được gọi là học trò xuất sắc của Bác Hồ đã thể hiện được phong cách làm việc như vậy. Phong cách của một nhà lãnh đạo tận trung với đất nước, phục sự cách mạng và phục vụ đất nước. Với tinh thần như vậy, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng là người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhất là trong vai trò lãnh đạo, trong sự nghiệp đổi mới hiện nay.

Với 80 năm tuổi đời, 57 năm tuổi Đảng, 30 năm làm Ủy viên T.Ư Đảng, 27 năm là Ủy viên Bộ Chính trị, 13 năm làm Tổng Bí thư, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dồn hết tâm lực và tâm huyết cho dân, cho nước. Là một nhà nghiên cứu lịch sử Đảng, ông đánh giá như thế nào về những đóng góp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong quá trình công tác?

- Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là một trong những nhà lãnh đạo xuất sắc mà lịch sử đã lựa chọn. Yêu cầu khắc nghiệt của sự nghiệp đổi mới cả về đối nội, đối ngoại, về phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh đã đặt lên chương trình nghị sự của Đảng, của các nhà lãnh đạo. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được lựa chọn và đã hết lòng hết sức cho sự nghiệp phát triển, đổi mới của đất nước, nhất là trong bối cảnh hơn thập kỷ gần đây, khi có cạnh tranh gay gắt giữa các nước lớn, hội nhập quốc tế phát triển, thế giới đứng trước những khủng hoảng, đất nước có nhiều thách thức khó khăn. Trong bối cảnh đó, người chèo lái con thuyền phải có bản lĩnh, trí tuệ và gương sáng về đạo đức, phải là gương sáng về đạo đức, mới quy tụ được ý chí của toàn Đảng và khát vọng độc lập tự do, phát triển đất nước, khát vọng hạnh phúc của toàn dân.

Và trong 3 nhiệm kỳ qua, đặc biệt từ khoá XI (năm 2011), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có những cống hiến lớn đối với công cuộc phát triển đất nước, đặc biệt là trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, thực hiện chiến lược về bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới. Đồng chí đã thể hiện rõ vài trò của một nhà lãnh đạo của Đảng, của Nhân dân, mà còn được biết đến và kính trọng ở nước ngoài.

Đặc biệt, Tổng Bí thư có cống hiến lớn về mặt lý luận, với công trình dày công nghiên cứu và có phát hiện mới, đặc biệt là tác phẩm: "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam". Ngoài tác phẩm lý luận lớn này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng có nhiều cống hiến trên các lĩnh vực lý luận chuyên ngành. Tổng Bí thư đã có những tác phẩm về xây dựng Đảng có ý nghĩa, tổng kết về công tác xây dựng Đảng của Đảng ta trong thời kỳ đổi mới. Đáng chú ý nhất là xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức và tổ chức cán bộ. Tổng Bí thư còn có tác phẩm viết về Nhà nước pháp quyền – là cuốn sách "Quốc hội trong tiến trình đổi mới đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam" mới ra mắt gần đây; tác phẩm về đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc…

Từ Đại hội XI, để đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất của Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng còn trực tiếp đảm nhận cương vị Trưởng ban Ban Chỉ đạo T.Ư về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trải qua những nhiệm kỳ vừa qua, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng. Đây là cuộc chiến khó khăn, phức tạp và lâu dài, không ngừng nghỉ và với sự chỉ đạo quyết liệt của Tổng Bí thư và của Ban Chỉ đạo T.Ư về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhiều vụ án đã được xử lý. Theo đó, mang lại tác dụng ngăn chặn, đẩy lùi, cảnh báo, cảnh tỉnh những người có ý định hay có vi phạm về các quy định phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc Tết Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô Hà Nội nhân dịp đón Xuân Quý Mão 2023
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc Tết Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô Hà Nội nhân dịp đón Xuân Quý Mão 2023

Thông qua cuộc đấu tranh này cũng nhằm đẩy mạnh giáo dục trong Đảng và tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh và củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, với sự lãnh đạo của Đảng cầm quyền. Trong lịch sử Đảng ta cũng sẽ ghi nhận những thành công của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực.

Như vậy, trong lĩnh vực nào, về mặt lý luận hay thực tiễn, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng có những cống hiến đặc biệt xuất sắc. Điều này đã được toàn Đảng, toàn dân ta ghi nhận.

Dấu ấn trong xây dựng Đảng và chống tiêu cực

Như ông đã nói, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống, tham nhũng tiêu cực là những dấu ấn được nhắc đến nhiều gắn với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, ông có thể phân tích thêm về vấn đề này?

- Trước hết, Tổng Bí thư là giáo sư, tiến sỹ về chính trị học, xây dựng Đảng, đã có những cống hiến lớn trong công tác xây dựng Đảng. Trong đó, Tổng Bí thư rất quan tâm đến xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, lần đầu tiên chúng ta đưa xây dựng Đảng về đạo đức vào văn kiện của Đại hội XIII. Xây dựng Đảng về đạo đức đã trở thành vấn đề rất quan trọng trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, rất đúng với tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”.

Đồng thời, chúng ta hay nhắc đến vai trò của Tổng Bí thư trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhưng đây chỉ là một nội dung trong công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Cần đặt vấn đề trong mối quan hệ giữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng với hoàn thiện hệ thống chính trị; xử lý mối quan hệ giữa xây và chống. Quan điểm của chúng ta "xây là cơ bản, thường xuyên, căn bản, chống là bức thiết". Xây ở đây là xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức người cán bộ, tổ chức cán bộ. Lấy cái xây đó làm nội dung căn bản, thường xuyên. Còn chống là chống tiêu cực, chống tham nhũng - là một nội dung trong chống tham nhũng, tiêu cực, suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ đảng viên, chống "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ.

Như tôi đã nói, Tổng Bí thư là một tấm gương kiểu mẫu về đạo đức Hồ Chí Minh, vì vậy, đồng chí rất quyết liệt trong đấu tranh chống những hư hỏng trong Đảng. Với những sai phạm, tiêu cực trong Đảng, đồng chí tập trung xử lý triệt để, hiệu quả.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với cử tri TP Hà Nội tại cuộc tiếp xúc cử tri ngày 6/10/2014 ở quận Ba Đình. Ảnh: Phạm Hùng
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với cử tri TP Hà Nội tại cuộc tiếp xúc cử tri ngày 6/10/2014 ở quận Ba Đình. Ảnh: Phạm Hùng

Cùng với đó, Tổng Bí thư luôn gắn xây dựng Đảng với hoàn thiện hệ thống chính trị, xây dựng nhà nước pháp quyền; xây dựng một đội ngũ cán bộ xứng tầm với nhiệm vụ phát triển đất nước hiện nay. Việc xử lý cán bộ chủ chốt, cấp cao trong thời gian qua đã chứng minh điều đó, thể hiện tính triệt để, quyết liệt trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Điều đó cũng thể hiện quan điểm không chấp nhận trong đội ngũ lãnh đạo có sự hư hỏng, tạo sự đồng thuận trong toàn Đảng, toàn dân, để đi đến chuẩn mực đạo đức của cán bộ.

Quá trình công tác tại Hà Nội của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng để lại nhiều dấu ấn đặc biệt, ông đánh giá thế nào về vấn đề này?.

- Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là người con của Hà Nội, sinh trưởng tại mảnh đất có truyền thống cách mạng, đồng thời sau này đã trải qua quá trình công tác ở Hà Nội ở nhiều cương vị như Phó Bí thư Thành ủy rồi Bí thư Thành ủy Hà Nội. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã chứng kiến và có những đóng góp tích cực đối với sự phát triển của Thủ đô. Đồng chí đã hết lòng hết sức cho sự phát triển của Thủ đô về các lĩnh vực, từ kinh tế, đô thị, an sinh xã hôi, tạo ra sự phát triển đồng đều ở các vùng quan trọng của Hà Nội.

Hơn thế nữa, thời điểm đồng chí Nguyễn Phú Trọng làm Bí thư Thành ủy Hà Nội – đứng đầu một đảng bộ lớn, đồng thời cũng là Chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, đây cũng là một điểm rất đặc biệt, thể hiện sự tin cậy của Đảng. Thời điểm, qua những vấn đề mà đồng chí Nguyễn Phí Trọng nêu ra tại thời điểm đó, tôi đã thấy toát lên ở ông một tầm nhìn chiến lược đối với sự phát triển của đất nước. Đặc biệt là việc tổng kết, nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn để làm sáng tỏ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam cùng mô hình chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. 

Sau này, chính những ý kiến đó đã được tổng kết để góp phần bổ sung vào Cương lĩnh tại Đại hội XI năm 2011. Cương lĩnh có nhiều điểm mới, nhiều vấn đề rất lớn, là sản phẩm của bản lĩnh chính trị, quyết tâm chính trị, đồng thời cũng là sản phẩm của nghiên cứu khoa học về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng cũng đã phát triển thành bài viết quan trọng “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”. Đây chính là sự tổng kết quá trình đổi mới gắn liền với con đường xã hội chủ nghĩa mà Bác Hồ đã lựa chọn. Đó là cống hiến rất lớn của Tổng Bí thư, đã được chuẩn bị từ khi đồng chí công tác tại Hà Nội.

Xin cảm ơn ông!