Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Trước lần đấu khẩu cuối

Nguyên Sa
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Bước vào cuộc tranh luận trực tiếp cuối cùng trên truyền hình với đối thủ chính trị là cựu phó tổng thống Joe Biden thuộc phe Đảng Dân chủ, ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hoà, tổng thống đương nhiệm Donald Trump, phải trực diện nhiều điều bất lợi và bất lành.

Tờ nhật báo New York Times tiết lộ là ông Trump có tài khoản ở 3 nước ngoài, trong đó có Trung Quốc và ông Trump nộp thuế ở Trung Quốc cao hơn gấp nhiều lần nộp thuế ở Mỹ. Dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra vẫn tiếp tục hoành hành dữ dội ở nước Mỹ.

Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cho biết kinh tế Mỹ đã có dấu hiệu phục hồi tăng trưởng. Nhưng mức độ phục hồi của tăng trưởng kinh tế vẫn còn quá thấp và tỷ lệ thất nghiệp vẫn còn quá cao nên ông Trump không thể kỳ vọng có được từ đó hiệu ứng của cái gọi là "Bất ngờ trong Tháng Mười" - khái niệm dành cho những đột biến trước ngày bầu cử có tác động rất mạnh mẽ, thậm chí cả quyết định, tới kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử.

Những chiêu thức và thủ thuật vận động tranh cử khác của ông Trump như đòi bộ ngoại giao công bố thư điện tử của bà Hillary Clinton hay bộ tư pháp tiến hành điều tra cha con ông Biden cũng như gây dựng hình ảnh về "tổng thống của trật tự và luật pháp"... đều không đưa lại mức độ hiệu ứng như ông Trump mong đợi.

Đã không thành công ở lần tranh luận trực tiếp đầu tiên với ông Biden trên truyền hình, lại cự tuyệt tranh luận trực tuyến với ông Biden, ông Trump gặp thêm khó ở lần tranh luận trực tiếp cuối cùng với ông Biden trên truyền hình khi phía ban tổ chức quy định lại là sẽ ngắt microphone của ứng cử viên này trong khi ứng cử viên kia trình bày.

Bị ép vài quy củ như thế, ông Trump không còn có thể hành xử như lâu nay để chèo lái cuộc tranh luận diễn biến theo ý mình. Nếu ông Trump không chịu thay đổi cách thức tranh luận thì quy định mới kia có lợi rất nhiều cho ông Biden.

Cuộc tranh luận thứ ba này giữa hai người là cơ hội cuối cùng của họ vươn tới diện cử tri đông đảo nhất trước ngày bầu cử. Rồi lại còn tình thế kết quả các cuộc thăm dò dư luận ở Mỹ trong suốt thời gian dài đều cho thấy ông Biden được cử tri Mỹ tín nhiệm và tin cậy hơn hẳn ông Trump.

Không ít người ở trong và ngoài nước Mỹ chưa hết ám ảnh bởi những gì đã xảy ra với kết quả thăm dò dư luận ở lần bầu cử tổng thống trước khi bà Hillary Clinton bị thua ông Trump cho dù được dự đoán chắc thắng. Nhưng ông Trump và cộng sự chắc chắn không thể bỏ qua một thực tế là chính những nơi tiến hành thăm dò dư luận năm nay cũng đều đã có cách để tránh vết xe đổ của cách đây 4 năm.

Ông Trump chống đối và cản phá cách thức bầu cử bằng gửi phiếu bầu qua bưu điện thì vừa rồi chính toà án tối cao Mỹ - nơi phe cánh của ông Trump chiếm đa số 5/3 thẩm phán - lại có phán quyết bác bỏ yêu cầu hạn chế bầu cử bằng cách gửi phiếu bầu qua bưu điện. Tính đến thời điểm ngay trước cuộc đấu khẩu trực tiếp cuối cùng này giữa ông Trump và ông Biden, ở nước Mỹ đã có khoảng 30 triệu cử tri bỏ phiếu bầu sớm hoặc bỏ phiếu bầu gửi qua bưu điện.

Tổng thống Trump (trái) và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden trong cuộc tranh luận đầu tiên ở Ohio ngày 29/9. Ảnh: AFP.

Ở nước Mỹ, cử tri đi bỏ phiếu sớm hoặc bầu cử bằng cách gửi phiếu bầu qua bưu điện thường ủng hộ phe Đảng Dân chủ nhiều hơn phía Đảng Cộng hoà. Đã vậy, ban tổ chức cuộc tranh luận lại ấn định chủ đề nội dung tranh luận lần này giữa ông Trump và ông Biden hoàn toàn về đối nội chứ không về đối ngoại khiến ông Trump dễ bị ông Biden tấn công và gây khó hơn trong khi không gây khó được cho ông Biden về quan hệ của ông Biden với Trung Quốc.

Nhìn riêng vào những động thái này thì cuộc tranh luận thứ ba này cần thiết và quan trọng đối với ông Trump nhiều hơn là đối với ông Biden. Chính vì thế, ông Trump buộc phải tận dụng nó cho dù quy định mới kia cho cuộc tranh luận chẳng khác gì biện pháp kiềm chế tính cách manh động tuỳ ý của ông Trump.

Để đảm bảo được tái đắc cử, ông Trump phải tận dụng sự kiện này để làm cho cử tri ủng hộ ông Biden nhụt chí tham gia bầu cử, tranh thủ diện cử tri hiện vẫn phân vân trong quyết định lựa chọn và khích lệ diện cử tri vốn luôn bầu cho phe Đảng Cộng hoà đi bầu cử. Diện cử tri là người già và phụ nữ cũng như gốc châu Phi càng không hài lòng với ông Trump bao nhiêu thì người này càng cần lá phiếu bầu của diện cử tri là người trắng không có bằng cấp đại học và gốc Mỹ Latinh.

Ông Biden hiện có những lợi thế nhất định, nhưng để chắc chắn được đắc cử thì ở cuộc tranh luận này không được để bị nhìn nhận là lép vế, phải thể hiện sự khác biệt với ông Trump không phải ở tính cách con người mà ở quan điểm chính sách khi cầm quyền, ở bản lĩnh ứng phó khi bị công kích và thách thức, ở năng lực giải quyết những vấn đề đang đặt ra cho nước Mỹ mà ông Trump vẫn chưa giải quyết nổi.

Bước vào trận đấu khẩu cuối cùng này, ông Trump và ông Biden đều phải xác định tâm thế "được ăn cả, ngã về không". Điều khác biệt duy nhất là trong khi ông Biden không có gì để mất thì ông Trump phải trực diện nguy cơ bị mất hết.