Thủ đoạn nham hiểm
Trao đổi với PV báo Kinh tế & Đô thị, Trung tá Lê Tiến Dũng – Đội trưởng, Phòng an ninh đối ngoại Công an tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo là sử dụng các trang mạng xã hội, ứng dụng phổ biến như Facebook, Zalo, Tiktok, Wechat, Viber... để dụ dỗ số thanh niên trẻ không có công việc làm với chiêu bài “việc nhẹ lương cao”.
“Các đối tượng lừa đảo hứa hẹn với nạn nhân về mức thu nhập từ 800 đến 2.000 USD/tháng, không đòi hỏi trình độ chuyên môn, bằng cấp và sẽ chu cấp toàn bộ chi phí đi đường để xuất cảnh trái phép (XCTP) ra nước ngoài. Các đối tượng cầm đầu đường dây, hướng dẫn người bị lừa di chuyển bằng các phương tiện, mọi chi phí phục vụ cho việc đi lại, các đối tượng sẽ trực tiếp chuyển khoản cho các phòng vé máy bay, cho nhà xe… sau đó trực tiếp đón và đưa họ XCTP qua các đường mòn, lối mở.” - Trung tá Lê Tiến Dũng thông tin.
Khi đến “miền đất hứa”, những người lao động qua đường dây XCTP như trên bị các đối tượng tổ chức thu giữ điện thoại và các giấy tờ cá nhân, bị cưỡng ép làm việc trong các cơ sở đánh bạc trực tuyến, các trang mạng lừa đảo bán hàng online, hoặc trò chuyện khiêu dâm do người nước ngoài cầm đầu. Nạn nhân cũng bị giao khoán số tiền phải lừa đảo hàng ngày.
“Các nạn nhân sẽ bị phạt, bị bỏ đói nếu không hoàn thành số tiền mà các đối tượng cầm đầu giao khoán… nếu tìm cách trốn ra ngoài sẽ bị giam giữ, đánh đập, tra tấn. Các đối tượng cầm đầu cũng buộc nạn nhân muốn trở về Việt Nam thì phải liên hệ với người nhà để gửi tiền chuộc vào tài khoản của các đối tượng với số tiền từ 100 đến 250 triệu đồng. Cơ quan chức năng (Công an tỉnh, Sở Ngoại vụ…) cũng nhận được đơn từ nhiều gia đình nạn nhân, đề nghị hỗ trợ giải cứu thân nhân bị cưỡng bức lao động ở nước ngoài” – Trung tá Lê Tiến Dũng nói.
Nhiều nạn nhân sập bẫy
Theo thống kê chưa đầy đủ của lực lượng chức năng tỉnh Vĩnh Phúc, từ tháng 8/2022 đến nay trên địa bàn tỉnh có gần 50 trường hợp bị lừa XCTP sang lao động bất hợp pháp tại Campuchia, Lào và Philippines, xảy ra ở tất cả các huyện, thành phố. Số lượng nạn nhân tập trung nhiều nhất ở huyện Tam Đảo (17 trường hợp), Lập Thạch (8 trường hợp), Tam Dương (7 trường hợp)…
Trong đó, 39 trường hợp đã trở về Việt Nam (có 5 trường hợp gia đình đã phải gửi tiền chuộc cho các đối tượng), số còn lại được cơ quan chức năng nước ngoài giải cứu, trao trả về Việt Nam.
Hệ lụy mà các đối tượng lừa đảo để lại rất lớn, bởi lẽ các nạn nhân chủ yếu là người dân tộc thiểu số, sinh sống ở các địa bàn kinh tế khó khăn, độ tuổi rất trẻ (nhiều trường hợp dưới 18 tuổi); nạn nhân có hoàn cảnh gia đình khó khăn, bố mẹ ly hôn, trình độ văn hóa và nhận thức pháp luật hạn chế, không có công việc làm. Lợi dụng hoàn cảnh này, các đối tượng lừa đảo đã rủ rê lôi kéo XCTP lao động bất hợp pháp ở nước ngoài.
Trường hợp của N.Q.D, sinh 2.000 ở xã Tam Quan, huyện Tam Đảo là một ví dụ cụ thể. Tháng 2/2022, thông qua mạng xã hội facebook N.Q.D đọc được thông tin tuyển dụng làm bảo vệ tại Campuchia với mức lương khởi điểm 800 USD/tháng. Khi liên lạc với người đăng thông tin này, nạn nhân N.Q.D được một người phụ nữ hướng dẫn cung cấp thông tin cá nhân để đặt mua vé máy bay từ Nội Bài vào Tân Sơn Nhất, sau đó đưa XCTP sang Campuchia.
Khi sang đến nơi, N.Q.D bị thu giữ điện thoại, căn cước công dân và bị đưa đến một công ty của người nước ngoài, bị bắt làm việc lừa đảo trên mạng xã hội. Sau khi thấy công việc không đúng như trao đổi trước, nạn nhân N.Q.D xin được trở về Việt Nam thì bị số đối tượng quản lý giam giữ, bị bắt ép điện về cho gia đình gửi 250 triệu đồng tiền chuộc thì mới được trở về Việt Nam.
Do số tiền chuộc quá lớn, gia đình không có khả năng đáp ứng, nên N.Q.D bị đánh đập, bị bỏ đói và bị bán cho rất nhiều công ty khác nhau. Ngày 30/10/2022, lợi dụng sơ hở của các đối tượng, N.Q.D đã bỏ trốn về Việt Nam.
Trường hợp khác là P.V.N, sinh năm 1994, trú tại xã Tử Du, huyện Lập Thạch. Tháng 3/2022, thông qua mạng xã hội facebook, P.V.N đọc được thông tin tuyển dụng đi lao động tại Campuchia với mức lương 1.000 USD/tháng; công việc ngồi máy tính, không cần kinh nghiệm; P.V.N đã liên hệ vào số điện thoại trên bài đăng và cũng được hướng dẫn để XCTP sang Campuchia bằng thủ đoạn tương tự như trường hợp N.Q.D đã dính bẫy.
Sang đến Campuchia, P.V.N được đưa đến làm việc cho một công ty của người Trung Quốc và được cấp một điện thoại Iphone 8 để làm việc. Công việc của P.V.N là chạy quảng cáo cho game trên điện thoại và máy tính.
Trong thời gian tại Campuchia từ tháng 4/2022 đến tháng 9/2022, P.V.N bị ép làm việc đến 18 tiếng/ngày. Do không đủ sức khỏe, P.V.N đã đề nghị quản lý cho thôi việc để về Việt Nam, nhưng không được đồng ý. Các đối tượng cầm đầu còn đánh đập, chích điện P.V.N mỗi lần nạn nhân này xin về. Ngày 2/10/2022, P.V.N được Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia giải cứu và đưa về Việt Nam qua cửa khẩu Mộc Bài - Tây Ninh.
Cảnh giác với bẫy “việc nhẹ lương cao”
Qua những vụ việc trên, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị chính quyền các cấp, các cơ quan chức năng tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức của quần chúng nhân dân về âm mưu, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo đưa người xuất cảnh trái phép.
Quan tâm chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nhằm giảm thiểu tình trạng thất nghiệp, người dân không có công ăn việc làm, hạn chế tình trạng xuất cảnh trái phép ra nước ngoài tìm kiếm việc làm; làm tốt công tác quản lý nhà nước về an ninh trong lĩnh vực xuất nhập cảnh, quản lý cư trú tại địa phương.
Tăng cường công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, xử lý theo quy định của pháp luật đối với các đối tượng có hành vi môi giới, tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép ra nước ngoài…
Người dân, cần hết sức chủ động tự bảo vệ mình và gia đình trước hoạt động dụ dỗ, lôi kéo, lừa đảo xuất cảnh trái phép ra nước ngoài; cảnh giác với thủ đoạn mời chào, lôi kéo của các đối tượng. Kịp thời phát hiện, báo cáo chính quyền, cơ quan Công an các dấu hiệu, hoạt động lừa đảo với thủ đoạn trên.
Theo Phòng an ninh đối ngoại, Công an tỉnh Vĩnh Phúc, việc tìm kiếm việc làm có thu nhập cao là nhu cầu chính đáng của mỗi người, tuy nhiên người dân cần hết sức cảnh giác, tỉnh táo khi tìm việc làm, nhất là xuất cảnh ra nước ngoài lao động, đặc biệt cảnh giác với lời dụ dỗ xuất khẩu lao động không đòi hỏi điều kiện, không cần chuyên môn bằng cấp… để tránh rơi vào bẫy “việc nhẹ lương cao”.