Dở dang dự án hơn 440 tỷ đồng
Dự án có tổng mức 440,38 tỉ đồng, trong đó vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB) 387,31 tỉ đồng và vốn đối ứng 53,05 tỉ đồng. Thời gian thực hiện từ năm 2021 – 2022.
Theo đánh giá của UBND tỉnh Quảng Trị, Quốc lộ 9 là tuyến giao thông quan trọng phía Bắc của Khu kinh tế Đông Nam tỉnh Quảng Trị, kết nối trung tâm tỉnh lị là TP Đông Hà với khu dịch vụ - du lịch Cửa Việt, Khu bến cảng Cửa Việt và các khu đô thị, khu công nghiệp của tỉnh.
Sau khi được đầu tư mở rộng, nâng cấp, tuyến đường sẽ góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy vận tải hàng hóa qua cảng Cửa Việt cũng như phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh của địa phương.
Thế nhưng, việc triển khai chậm trễ GPMB đã khiến dự án dang dở. Tính đến cuối năm 2022, tỉnh Quảng Trị chỉ mới bàn giao cho chủ đầu tư được khoảng 4,5km/13,8km và 6 cầu, 1 cống trên tuyến để thực hiện dự án.
Thực tế, các đơn vị thi công một số hạng mục, trong đó, nhiều đoạn đã đường đào đắp mặt bằng ngổn ngang. Đến ngày 12/1/2023, WB đã có ý kiến chính thức về việc không gia hạn hiệp định vay, điều này đồng nghĩa dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 9 đã kết thúc thời gian thực hiện.
Cục Đường bộ Việt Nam cũng có ý kiến nghiên cứu, báo cáo Bộ GTVT và các cơ quan có thẩm quyền phương án sử dụng nguồn vốn khác, điều chỉnh chủ trương để tiếp tục thực hiện dự án.
Đồng thời, Cục Đường bộ Việt Nam đề nghị UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo các cơ quan liên quan thống nhất phương án tiếp nhận lại phạm vi mặt bằng chưa thi công trong thời gian dự án chờ điều chỉnh chủ trương đầu tư.
Phó Thủ tướng yêu cầu làm rõ
Về nguyên nhân chậm tiến độ, theo đánh giá của Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông do kinh phí GPMB tăng cao, địa phương thiếu vốn bố trí cho GPMB.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị, dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 do Bộ GTVT làm chủ đầu tư phần xây lắp, còn tỉnh Quảng Trị phụ trách tiểu dự án GPMB từ ngân sách địa phương.
Nguồn vốn GPMB được phê duyệt tháng 3/2021 là 75 tỉ đồng. Thế nhưng, đến tháng 7/2022, tỉnh Quảng Trị điều chỉnh lên 345 tỉ đồng. Nguyên nhân do giá đất tăng đột biến và thay đổi thiết kế.
Đến tháng 12/2022, tỉnh Quảng Trị chỉ mới GPMB được khoảng 4,5km nhưng chủ yếu qua các đoạn đất trồng lúa với tổng số tiền đền bù hơn 5 tỷ đồng. Đối với các diện tích đất khác, đặc biệt qua khu vực dân cư, mới thực hiện kiểm kê, áp giá đền bù và tổ chức họp dân, chưa hoàn tất việc GPMB.
Hiện nay, dọc Quốc lộ 9 – nơi triển khai dự án là hàng loạt hạng mục dang dở, nhiều nơi, vật liệu xây dựng tập kết ngổn ngang bên đường. Điều khiến người dân lo lắng chính là việc các đơn vị thi công đào, bóc lớp đất mặt để lại những hố sâu, một số đoạn lan can, cột mốc tháo đi để thi công công trình.
Các đơn vị thi công đã rời đi, để lại hiện trường thi công ngổn ngang gây nguy cơ mất an toàn giao thông cho người, phương tiện lưu thông qua những đoạn đường này.
Sở GTVT tỉnh Quảng Trị đã đề nghị Ban quản lý dự án 3 (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) hoàn trả hệ thống an toàn giao thông trên tuyến, xử lý các vị trí mất ATGT đã thi công, như vị trí đào nền đường sâu, đào sát mép mặt đường nhựa… Sau đó, đơn vị sẽ tạm tiếp nhận lại tuyến đường để quản lý, bảo trì theo quy định.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ có văn bản gửi Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính, Bộ GTVT và UBND tỉnh Quảng Trị về việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái liên quan đến dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt, huyện Gio Linh đến Quốc lộ 1, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.
Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ KH&ĐT chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ GTVT và UBND tỉnh Quảng Trị báo cáo tình hình triển khai dự án nêu trên theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, cần làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm việc chậm trễ triển khai dự án, nghiên cứu, đề xuất phương án xử lý dứt điểm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31/3/2023.
