Ba Vì: Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số chưa đạt tiến độ

Thực hiện kế hoạch khảo sát tình hình thực hiện chính sách, chương trình dự án phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi giai đoạn 2016-2020, sáng nay (16/9), đoàn khảo sát của Ban Văn hóa-Xã hội và Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND TP Hà Nội có buổi khảo sát và làm việc tại huyện Ba Vì. Cùng dự có Trưởng Ban Dân tộc TP Nguyễn Tất Vinh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Nguyễn Thị Kim Dung.

Đoàn công tác khảo sát thực tế tại Trạm Y tế xã Vân Hòa, huyện Ba Vì

Đoàn đã đến khảo sát thực tế tại Trạm Y tế xã, công trình thủy lợi của xã và công trình Nhà văn hóa thôn Muồng Cháu, xã Vân Hòa.

Trưởng Phòng Dân tộc huyện Bùi Huy Giáp cho hay, khu vực miền núi huyện có 7 xã với 76 thôn, là nơi sinh sống tập trung của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS); có 77.489 người/18.571 hộ, trong đó 28.757 người/7.833 hộ đồng bào DTTS, chiếm 37,1% dân số vùng dân tộc. Huyện ủy đã ban hành Nghị quyết và UBND huyện ban hành Kế hoạch về phát triển KT-XH 7 xã miền núi giai đoạn 2016-2020; tổ chức thực hiện Kế hoạch 138 ngày 15/7/2016 của UBND TP về phát triển KT-XH, thực hiện các chính sách dân tộc trên địa bàn. Thực hiện phát triển KT-XH, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới (NTM) vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2016-2020, huyện đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 11,5% (đạt chỉ tiêu đề ra), trong đó tỷ lệ làng (thôn) đạt danh hiệu “Làng văn hóa” và tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm hằng năm vượt chỉ tiêu. Hết năm 2019, xã Ba Trại và Minh Quang đạt NTM, còn lại các xã có 15 tiêu chí trở lên đạt và cơ bản đạt; tỷ lệ hộ nghèo tại 7 xã miền núi giảm còn 1,92%, giảm bình quân 2,96%/năm… Theo Kế hoạch 138 của UBND TP, huyện được hỗ trợ đầu tư 85 dự án với tổng đầu tư 1.501,132 tỷ đồng, đến nay 36 dự án đã được bố trí vốn và thực hiện; ngân sách 841 tỷ đồng bố trí cho huyện để thực hiện kế hoạch này đã đảm bảo đủ đầu tư, giải ngân 99,78%, đạt kế hoạch được giao. Thực hiện chế độ cho đối tượng theo chính sách dân tộc cũng kịp thời, trong đó chính sách theo Quyết định 102/2009/QĐ-TTg có 18.897 người được hưởng, chính sách về giáo dục theo Nghị định 61 có 470 người được hưởng…

Khảo sát thực tế công trình thủy lợi tại xã Vân Hòa, huyện Ba Vì

Tuy nhiên, kinh tế vùng đồng bào DTTS chưa khai thác hết được lợi thế về tiềm năng của vùng đồng bào DTTS, chương trình giảm nghèo chưa bền vững, thu nhập bình quân đầu người và đời sống người dân còn thấp so với mặt bằng chung của huyện. Cùng đó, chưa có quy hoạch tương xứng tiềm năng phát triển tổng thể các xã vùng DTTS miền núi, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng theo Kế hoạch 138 chưa đạt tiến độ, các chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất triển khai chậm, quản lý đất đai nhất là đất của nông lâm trường còn khó khăn dẫn đến nhiều vụ vi phạm về sử dụng đất… Trong khi, năng lực lãnh đạo, quản lý của một số cán bộ vùng núi còn hạn chế.

Lãnh đạo UBND huyện cũng chia sẻ, với các dự án thuộc Kế hoạch 166 ngày 30/11/2012 của UBND TP, có 24 dự án hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng, đã quyết toán nhưng còn thiếu vốn 10 tỷ đồng. Do ngân sách và khả năng tự cân đối nguồn vốn còn hạn chế, huyện đề nghị TP bổ sung số vốn thiếu này để thực hiện thanh toán công nợ, đóng mã dự án. Nhất là với những dự án thuộc Kế hoạch 138 của TP, UBND huyện đề nghị HĐND-UBND TP và các sở ngành kiểm tra, bố trí nguồn vốn các dự án còn lại chưa được đầu tư. Đồng thời, cần quan tâm đầu tư kinh phí xây dựng hạ tầng cơ sở tại 7 xã miền núi, trong đó ưu tiên xây mới, nâng cấp các nhà văn hóa tại 7 xã; xây nhà văn hóa trung tâm sườn Đông và sườn Tây huyện; xây hệ thống chiếu sáng giao thông công cộng.

Khảo sát công trình Nhà văn hóa thôn Muồng Cháu, xã Vân Hòa, huyện Ba Vì

Qua khảo sát thực tế và trao đổi tại buổi làm việc, các ý kiến đoàn đánh giá Ba Vì đã có nhiều cố gắng trong thực hiện công tác phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS. Với số hộ đồng bào DTTS lớn nhất TP, có tiềm năng lớn cả về tự nhiên và văn hóa con người, huyện cần được ưu tiên chính sách hỗ trợ. Kết quả thực hiện các chính sách, chương trình dự án cho đồng bào DTTS tại huyện thể hiện tích cực, trong đó tăng trưởng kinh tế đạt khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, 2/7 xã vùng DTTS đã đạt NTM; cơ sở hạ tầng văn hóa xã hội, giao thông được quan tâm đầu tư tạo diện mạo mới cho các xã này, các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho đồng bào đã phát huy kết quả… Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nhiều dự án công trình thể hiện được sử dụng còn chưa hiệu quả. Điển hình, Nhà văn hóa thôn Muồng Cháu chỉ dành để tổ chức để sinh hoạt chi bộ 1 lần/tháng, buổi chiều thỉnh thoảng có người đánh cầu lông; Trạm Y tế xã Dân Hòa thì chưa được đầu tư thỏa đáng để đạt chuẩn, thiếu thiết bị và cán bộ y tế đảm bảo chăm sóc sức khỏe cho người dân… Những điều này cần được quan tâm rà soát để đầu tư trọng tâm, trong đó quan tâm đặc biệt chất lượng đầu tư chứ không phải danh mục đầu tư.

Trưởng Ban Văn hóa-Xã hội HĐND TP Nguyễn Thanh Bình thay mặt đoàn đánh giá, địa bàn 7 xã miền núi tại Ba Vì còn rất khó khăn, thể hiện ở mức độ đạt được các chỉ tiêu của các chương trình kế hoạch chưa cao. Là vùng có tiềm năng lớn nhưng chuyển dịch cơ cấu kinh tế chưa rõ nét, còn lúng túng trong thực hiện, như việc chuyển đổi phát triển du lịch sinh thái, về vay vốn… Do vậy, thu nhập của đồng bào chưa cao, giảm nghèo dù nhanh nhưng chưa bền vững, nguy cơ tái nghèo do tác động bên ngoài vẫn luôn tiềm ẩn, cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng văn hóa xã hội còn thiếu nhiều, một số công trình đã được đầu tư thì đang xuống cấp.

Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP Hà Nội Nguyễn Thanh Bình phát biểu trong buổi làm việc tại xã Vân Hòa, huyện Ba Vì

Từ đó, Trưởng Ban Văn hóa-Xã hội đề nghị lãnh đạo huyện cho kiểm tra ngay về nguyên nhân tình trạng xuống cấp tại các công trình, trong đó công tác bảo quản sử dụng công trình cần được quan tâm. Cùng đó, cần quan tâm rà soát cập nhật về quy hoạch, công tác quản lý đất đai nhất là đất nông lâm trường, công tác đào tạo bồi dưỡng lãnh đạo nhất là cán bộ là người DTTS. “Huyện và các xã cần đánh giá kỹ việc triển khai thực hiện các kế hoạch của TP để phấn đấu tập trung nguồn lực hoàn thành trong giai đoạn 2016-2020, rà soát những dự án hiện chưa triển khai được để có dự báo đánh giá phân loại, ưu tiên đưa vào xây dựng chương trình mục tiêu trong giai đoạn tiếp theo. Trong đó, cần tập trung công tác tuyên truyền, đào tạo nghề, đào tạo cán bộ, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế cho người dân; ưu tiên nguồn lực cho các công trình nước sạch, trường học”- ông Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh. Đồng thời, đề nghị Ban Dân tộc TP và các sở ngành quan tâm hơn tới các vùng DTTS của TP, xây dựng định hướng mục tiêu trong giai đoạn 2021-2025 sát với tình hình và nguồn lực triển khai của TP cũng như các địa phương.