Mối liên hệ mật thiết giữa thiếu giáo viên và giáo viên nghỉ việc
Theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn, thiếu giáo viên và giáo viên nghỉ việc, chuyển việc là hai vấn đề “nóng” của ngành Giáo dục hiện nay. Hai việc này tuy khác nhau nhưng có mối liên hệ mật thiết với nhau.
Phân tích tình trạng thiếu giáo viên, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đưa ra rất nhiều nguyên nhân, đó là: Vốn từ nhiều năm về trước đã thiếu; giáo viên bỏ việc, giảm biên; nhiều năm không tuyển, tuyển nhỏ hơn số cần; thừa thiếu cục bộ khó điều tiết; tăng dân số tự nhiên; biến động dồn dịch về dân số; tác động của dịch bệnh; nhu cầu phổ cập mầm non 5 tuổi; tăng từ học 1 buổi lên 2 buổi/ngày; chuẩn về tỷ lệ giáo viên trên học sinh và số học sinh trên lớp để đảm bảo theo chuẩn (35 học sinh/lớp ở tiểu học và 45 học sinh/lớp ở bậc trung học)…
Bên cạnh đó, thiếu giáo viên còn do một số nguyên nhân khác như: Thời gian dài không tuyển/không tuyển được, nhiều nơi dồn vài ba năm mới tuyển; thiếu nguồn tuyển hoặc có nguồn đã được đào tạo nhưng không dự tuyển vì chọn các ngành khác; phải triển khai một số môn học mới trong chương trình giáo dục phổ thông (Tin học, Ngoại ngữ bắt buộc từ lớp 3; Mỹ thuật, Âm nhạc cấp THPT).
Tính toán của ngành Giáo dục và ngành Nội vụ đã xác định số lượng giáo viên từ nay đến năm 2026 cần phải bù đắp, bổ sung là 107.000. Con số này có thể còn biến động trước tình hình giáo viên nghỉ việc. Để giải quyết tình trạng này, Bộ Chính trị đã duyệt giao cho ngành Giáo dục hơn 65.000 chỉ tiêu biên chế giáo viên từ nay đến năm 2026, riêng năm 2022 chỉ tiêu biên chế là hơn 27.000 giáo viên.
Mong muốn tăng phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non
Tư lệnh ngành Giáo dục lưu ý, ngoài việc thiếu chỉ tiêu, các địa phương còn tồn đọng hơn 10.000 chỉ tiêu chưa tuyển dụng, vì vậy đề nghị các địa phương vừa tuyển dụng mới, vừa tuyển dụng số lượng còn tồn đọng này.
“Trong số 65.000 chỉ tiêu, tuy là rải rác đến năm 2026 nhưng cũng mong ngành Nội vụ phối hợp với ngành Giáo dục để dồn chỉ tiêu này cho năm 2023 và năm 2024. Bởi đây là các năm nhu cầu giáo viên cho các môn học mới rất lớn và nếu như sau năm 2024, khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới đã xong thì việc tuyển dụng không còn nhiều ý nghĩa. Tuy nhiên, việc dồn vào tuyển dụng cũng sẽ dẫn đến những khó khăn khác như nguồn tuyển và tăng chỉ tiêu đào tạo. Các địa phương cần tuyển ngay, tránh tình trạng để dồn 2-3 năm mới tuyển”- Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khuyến cáo.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT nhấn mạnh, một trong các chính sách rất quan trọng là tăng lương cho giáo viên, chính sách này đang được Chính phủ tính toán, sẽ là giải pháp quan trọng để giải quyết đời sống, tâm lý giáo viên, để giáo viên yên tâm công tác.
Từ thực tế giáo viên thiếu nhiều nhất và bỏ việc nhiều nhất là ở bậc mầm non, số nghỉ việc ở bậc mầm non chiếm trên 40%, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề nghị Quốc hội xem xét, điều chỉnh phụ cấp ưu đãi cho giáo viên bậc mầm non. Bộ trưởng bày tỏ: “Hiện nay, phụ cấp ưu đãi của giáo viên mầm non đang tính 35%, tốt nhất là tăng phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non tương tự như phụ cấp ưu đãi của y tế cấp cơ sở, nếu không thì cũng tối thiểu tăng 35% lên 70% ngang với mức ưu đãi cũ của y tế cơ sở. Về phía ngành Giáo dục, chúng tôi kiến nghị và rất mong muốn tăng phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non”.
Cũng theo tư lệnh ngành Giáo dục, một chính sách nữa để giải quyết thiếu giáo viên, đó là cân nhắc việc giảm biên chế 10%, số này cân nhắc điều chỉnh ở tỷ lệ là giáo viên; cần giám sát, thanh tra, kiểm tra việc tuyển dụng đảm bảo việc tuyển dụng công khai, công bằng, tránh phát sinh tiêu cực trong tuyển dụng giáo viên.
“Đề nghị các địa phương tăng cường dùng ngân sách địa phương để ký các hợp đồng đối với giáo viên mà không thuộc các chỉ tiêu biên chế. Hiện còn thiếu căn cứ pháp lý cho việc này. Bộ GD&ĐT đang phối hợp với các Bộ, ngành để có cơ chế cho các địa phương thực hiện”- Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết.
