Ông đánh giá như thế nào về ngành sản xuất lương thực của Việt Nam hiện nay?
- Mặc dù, Việt Nam là nước xuất khẩu gạo nhưng không có nghĩa là nước xuất khẩu lương thực. Chẳng hạn, năm 2011 chúng ta xuất khẩu gần 4 tỷ USD gạo nhưng lại nhập về hơn 3 tỷ USD nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, 2,2 triệu tấn lúa mỳ và gần 1 triệu tấn gạo chất lượng cao. Rõ ràng, Việt Nam mới chỉ cân đối được lương thực chứ không thể coi là xuất khẩu lương thực. Mặt khác, trong khi nước ta xuất khẩu gạo, nhiều đồng bào vùng núi, vùng sâu, vùng xa vẫn đang phải chịu cảnh thiếu đói. Đặc biệt, việc mỗi năm phát sinh hơn 1 triệu miệng ăn, trong khi đất đai lại ngày càng bị thu hẹp do quá trình đô thị hóa đã tạo ra áp lực lớn cho ngành sản xuất lương thực của Việt Nam.
Ứng dụng máy gặt đập liên hợp tại xã Hồng Phong, huyện Chương Mỹ. Ảnh: Văn Thắng
Vậy chúng ta có thể chuyển hướng sản xuất lương thực như thế nào để vừa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước vừa đảm bảo mục tiêu xuất khẩu, thưa ông?
- Theo tôi, cần có chính sách mạnh mẽ từ phía Nhà nước để giải quyết tổng thể vấn đề này. Xuất khẩu gạo để hút ngoại tệ là việc làm cần thiết, tuy nhiên phải đảm bảo giá gạo trong nước có lợi cho người nông dân và cân đối nguồn cung lương thực cho vùng sâu, vùng xa, bằng cách phải có những loại giống lương thực chống chịu được với đa yếu tố bất lợi đó để có năng suất, chất lượng cao.
Chủ đề của Ngày Lương thực thế giới năm nay là "Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp: Giải pháp nuôi sống thế giới". Ông đánh giá như thế nào về hoạt động của HTX nông nghiệp Việt Nam hiện nay?
- Hiện, cả nước có trên 9.000 HTX nông nghiệp với khoảng 6,7 triệu xã viên. Đặc trưng của nông nghiệp Việt Nam là nhỏ lẻ khi mỗi hộ gia đình chỉ quản lý vài ba sào ruộng. Với diện tích này, việc áp dụng kỹ thuật mới và khả năng tiếp cận nguồn vốn, thị trường, xây dựng thương hiệu của người nông dân là rất khó. Tuy nhiên, thông qua HTX nông nghiệp, những vướng mắc trên hoàn toàn có thể được khắc phục. Theo đó, Nhà nước nên có cơ chế hỗ trợ cho các HTX hoạt động thuận lợi để HTX trở thành đại diện của các hộ dân trong các hoạt động giao dịch về giống, vốn, kỹ thuật, thị trường và xây dựng thương hiệu.
Xin cảm ơn ông!
| PGS.TS Lê Huy Hàm đánh giá, sau khi mở rộng địa giới hành chính, mặc dù mức độ phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương trên địa bàn TP Hà Nội không đồng đều, song tiềm năng phát triển lương thực, thực phẩm rất lớn. Nông nghiệp Hà Nội nên tập trung vào các sản phẩm rau xanh, thịt, gạo, hoa chất lượng cao, đáp ứng như cầu tiêu dùng của người dân Thủ đô. |
