Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo T.Ư về Phòng chống thiên tai, trong 10 tháng đầu năm 2015, hạn hán đã xảy ra trên diện rộng nước ta và ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp, đời sống dân sinh.
Cụ thể, gần 40.000ha đất nông nghiệp phải dừng sản xuất do thiếu nước, diện tích cây trồng bị hạn lên tới 122.000ha. Cùng với đó, hàng chục ngàn người đã bị thiếu nước sinh hoạt.
Một trong số những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của hạn hán là Ninh Thuận với diện tích cây trồng bị ảnh hưởng lên tới 2.200ha, 16.000 gia súc, gia cầm bị chết, đồng thời, 5.792 hộ trên địa bàn toàn tỉnh bị thiếu nước sinh hoạt. Trong khi đó, tình trạng xâm nhập mặn xảy ra phổ biến tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, điển hình là Cà Mau, Kiên Giang khiến nhiều diện tích sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng năng suất.
Tại Hà Nội, với sự tập trung, chủ động vào cuộc của Sở NN&PTNT, các sở ngành liên quan nên việc không xảy ra thiếu hụt nước sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, nhận định của Sở NN&PTNT, đến nay, khi mùa mưa đã kết thúc nhưng tổng lượng nước các hồ thủy lợi mới đạt khoảng 60%. Đây là thực tế đáng lo ngại đối với sản xuất vụ Đông Xuân 2016.
Tại hội nghị, các địa phương gồm Ninh Thuận, Cà Mau, Nghệ An, Đắc Lắk, Nam ĐỊnh, Sơn La đã có những báo cáo phó Thủ tướng Chính phủ về ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn đến đời sống và sản xuất của Nhân dân các địa phương cũng như kế hoạch ứng phó trong thời gian tới.
Theo đó, để hỗ trợ các địa phương triển khai các biện pháp phòng, chống hạn hán năm 2016, tổng hợp kiến nghị Thủ tướng Chính phủ của các địa phương tập trung vào những nội dung chính gồm: Mở rộng phạm vi hỗ trợ kinh phí vượt định mức cho các tổ chức quản lý khai thác công trình thủy lợi, các địa phương chủ động thực hiện giải pháp phòng, chống, khắc phục hậu quả hạn hán, xâm nhập mặn. Hỗ trợ cho những vùng phải dừng sản xuất do không đủ nguồn nước tưới, kinh phí chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ lúa sang cây trồng cạn ở những vùng bị hạn hán nặng và kinh phí xây dựng, sửa chữa khẩn cấp các công trình cấp nước sạch, vận chuyển nước sinh hoạt, phục vụ người dân các vùng bị khô, hạn, thiếu nước sinh hoạt...
Với ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, thời tiết thủy văn trong những tháng cuối năm 2015 và đầu năm 2016 được dự báo sẽ còn diễn biến phức tạp.
Ông Hoàng Đức Cường – Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn T.Ư cho biết, tại khu vực Bắc Bộ, từ tháng 11/2015 đến 4/2016, dòng chảy trên các sông suối sẽ giảm dần và có khả năng thiếu hụt so với TBNN, trên thượng lưu sông Đà thiếu hụt khoảng 5-10%, sông Thao từ 10-45%, sông Lô từ 5-20%, hạ lưu sông Hồng từ 40-45%.
Tuy nhiên, trong các tháng 1-2, nguồn dòng chảy tại Hà Nội hạ lưu sông Hồng có khả năng cao hơn TBNN khoảng 15-20% do có sự cấp nước bổ sung từ các thủy điện lớn ở thượng nguồn phục vụ đổ ải vụ Đông-Xuân. Mực nước thấp nhất tại trạm Hà Nội có thể xuống mức 0,4-0,6m vào tháng 2-3/2016. Trong thời gian tháng 3,4/2016, khả năng xảy ra thiếu nước tưới dưỡng do các nhà máy thủy điện giảm công suất. Khu vực Bắc Bộ sẽ xảy ra thiếu nước cục bộ, đặc biệt vùng núi cao phía Bắc và trung du Bắc Bộ sẽ nghiêm trọng hơn ở vùng đồng bằng.
Nhằm bảo đảm cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hoàng Văn Thắng đề nghị các địa phương thực hiện các biện pháp tăng cường tích trữ nước trong các hồ chứa. Kiểm tra, tổng hợp cụ thể nguồn nước để xây dựng kế hoạch sử dụng nước hợp lý, phù hợp với khả năng nguồn nước; trong đó, ưu tiên nước cho sinh hoạt, nước uống cho gia súc, tưới cho cây trồng lâu năm có giá trị kinh tế cao và các khu công nghiệp khi hạn hán xảy ra. Xây dựng kế hoạch tích nước và điều tiết nước các hồ chứa thủy điện để bổ sung nước cho hạ du vào những thời kỳ khô hạn.
Trước mắt, cần ưu tiên tích nước, kế hoạch phát điện cần căn cứ vào nhu cầu sử dụng nước ở hạ du của cả năm 2016. Tăng cường các biện pháp sử dụng nước tiết kiệm và áp dụng các giải pháp tưới tiên tiên, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn (SRI, nông-lộ-phơi, nhỏ giọt, phun mưa…). Đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng các công trình thủy lợi, đặc biệt là hoàn thiện hệ thống kênh mương ở các vùng có nguy cơ xảy ra hạn hán, tăng cường khả năng cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh...
Phát biểu tại hội nghị trực tuyến, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải nhấn mạnh các bộ, ngành và địa phương cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến tình hình hạn hán để nhân dân biết và chủ động phòng, tránh, đồng thời có ý thức sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Các địa phương tổ chức cơ cấu thời vụ và giống gieo trồng phù hợp với điều kiện nước tưới.
Bộ NN&PTNT chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các địa phương chỉ đạo thực hiện điều tiết hợp lý các hồ thủy điện, ưu tiên đảm bảo cấp nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp vùng hạ du. Đồng thời, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các đơn vị liên quan nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các chính sách hỗ trợ cho các đối tượng bị ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Bên cạnh đó, cần đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng các công trình thủy lợi, đặc biệt là hệ thống kênh mương ở các vùng có nguy cơ xảy ra hạn hán. Bộ TN&MT khẩn trương hoàn thành việc xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa vào mùa cạn, trước hết là cho các lưc vực sông trên khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.
Bộ Công Thương chỉ đạo khẩn trương tích, điều tiết nước các hồ chứa thủy điện, bảo đảm trữ được lượng nước tối đa theo khả năng an toàn công trình. Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương chỉ đạo vận hành các hồ chứa thủy điện, ưu tiên cung cấp điện cho các trạm bơm chống hạn nhằm đảm bảo cung cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.
Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải chủ trì hội nghị
|
Toàn cảnh hội nghị.
|
