Bộ LĐTB&XH đã xây dựng dự thảo Nghị định Quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong DN nhà nước. Tại dự thảo Tờ trình gửi Chính phủ, Bộ LĐTB&XH nêu rõ: Chính phủ đã ban hành các Nghị định số 51/2016/NĐ-CP, Nghị định số 52/2016/NĐ-CP, Nghị định số 21/2024/NĐ-CP quy định về tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với người lao động và người quản lý đối với công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và Nghị định số 53/2016/NĐ-CP đối với công ty có cổ phần, vốn góp chi phối của Nhà nước.
Qua tổng kết, đánh giá của các Bộ, ngành địa phương và DN cho thấy, nội dung quản lý lao động, tiền lương theo quy định tại các Nghị định của Chính phủ từng bước đổi mới phù hợp với cơ chế thị trường trên cơ sở bám sát chủ trương, đường lối của Đảng về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả của DN nhà nước. Việc thực hiện trả lương cho người lao động theo kết quả, hiệu quả công việc đã tạo thuận lợi cho DN thiết lập thang giá trị lao động, tiền lương ổn định, cải thiện 8 – 10%/năm.
Tuy nhiên, cơ chế tiền lương, tiền thưởng hiện hành đang bộc lộ những hạn chế, bất cập như: có sự phân biệt giữa DN 100% vốn nhà nước và DN có cổ phần chi phối của Nhà nước. Chính sách tiền lương quy định nguyên tắc chung gắn tiền lương với năng suất lao động và hiệu quả nhưng chưa có sự phân biệt rõ theo quy mô năng suất và hiệu quả, giữa DN dẫn đến có chênh lệch khá lớn về tiền lương. Tiền lương của người quản lý mặc dù đã được nâng lên nhưng vẫn còn thấp so với các chức danh quản lý tương đương trên thị trường nên chưa tạo được động lực cho người quản lý giỏi...
Bộ LĐTB&XH cho rằng, để giải quyết những bất cập, hạn chế trong cơ chế tiền lương hiện hành, đồng thời triển khai thực hiện đầy đủ nội dung cải cách tiền lương đối với DN Nhà nước theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Trung ương và Kết luật số 83-KL/TW của Bộ Chính trị thì việc xây dựng Nghị định quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong DN nhà nước là rất cần thiết.
Theo đó, Bộ LĐTB&XH đề xuất, DN được lựa chọn xác định quỹ lương thông qua mức tiền lương bình quân hoặc đơn giá tiền lương ổn định trong 2 hoặc 3 năm phù hợp với nhiệm vụ, điều kiện sản xuất, kinh doanh, ngành nghề, tính chất hoạt động của DN để đảm bảo sự linh hoạt, ổn định cho DN.
Tiền lương được quy định gắn với năng suất lao động và lợi nhuận, nếu DN hoàn thành vượt mức kế hoạch thì được bổ sung tối đa 2 tháng tiền lương vào quỹ tiền lương nhằm khuyến khích DN nâng cao hiệu quả theo định hướng tại Nghị quyết số 27-NQ/TW.
Bộ LĐTB&XH cũng đề xuất cho phép tính thêm tiền lương đối với lao động đặc thù, lao động chuyên môn kỹ thuật cao trong các lĩnh vực mũi nhọn thuộc Danh mục công nghệ cao theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
Mức tiền lương bình quân của Tổng giám đốc do DN phân phối theo quy chế trả lương tối đa có thể đạt khoảng 100 – 120 triệu đồng/tháng; riêng ở tập đoàn, tổng công ty quy mô lớn tối đa có thể đạt khoảng 170 – 180 triệu đồng/tháng.
Về tiền lương, thù lao, tiền thưởng của Hội đồng thành viên, Kiểm soát viên, quy định Thành viên Hội đồng thành viên, Kiểm soát biên được hưởng mức lương cơ bản và lương tăng thêm theo hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Mức lương cơ bản cao nhất của Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng quản trị (mức 1) là 80 triệu đồng và thấp nhất của Kế toán trưởng (mức 8) là 25 triệu đồng/tháng.
Theo Bộ LĐTB&XH, chính sách tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với người lao động và người quản lý trong DN nhà nước là chính sách đặc thù của nước ta. Do đó, dự thảo Nghị định không có nội dung mâu thuẫn với các Điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.
