Đây là nội dung kiến nghị của các cử tri tỉnh Bắc Kạn và Vĩnh Long được gửi đến Bộ LĐTB&XH. Theo đó, cử tri cho rằng, thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện 20 năm thì quá lâu, người dân không có khả năng đóng phí. Vì vậy, cử tri kiến nghị Bộ LĐTB&XH cần nghiên cứu, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội xem xét sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội, giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Các cử tri cũng kiến nghị quy định giảm số năm tối thiểu đóng bảo hiểm xã hội xuống 10 năm để được hưởng lương hưu; mức lương hưu tương ứng với thời gian đóng bảo hiểm xã hội. Đồng thời, quy định các chế độ hưởng lương hưu phù hợp với nguyên tắc đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít, để tạo cơ hội cho những người tham gia muộn hoặc quá trình tham gia không liên tục có thời gian ngắn được hưởng lương hưu. Từ đó khuyến khích người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, hạn chế được tình trạng nhận bảo hiểm xã hội một lần do chưa đủ số năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Về những kiến nghị của cử tri, Bộ LĐTB&XH đã có phản hồi: Ngày 23/5/2018, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội. Trong đó có nội dung: Sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, hướng tới còn 10 năm so với mức hưởng được tính toán phù hợp nhằm tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia bảo hiểm xã hội thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm xã hội.
Cuối năm 2023, Chính phủ đã trình Quốc hội dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) và đề xuất giảm điều kiện về số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm.
Trường hợp người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu và cũng chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hàng tháng do Quỹ Bảo hiểm xã hội chi trả cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động. Đồng thời, trong thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng thì được hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đảm bảo.
Bộ LĐTB&XH cho biết, nội dung kiến nghị của cử tri sẽ tiếp tục được trao đổi, thảo luận trong quá trình các cơ quan nghiên cứu, tiếp thu của các vị đại biểu Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), báo cáo Quốc hội khóa XV xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 7 sẽ diễn ra vào tháng 6/2024.
