Bộ LĐTB&XH đã có báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Thường trực Chính phủ về Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Theo đó, Bộ LĐTB&XH thống nhất với Văn phòng Chính phủ về quan điểm cần phải điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Nghị quyết số 28-NQ/TW cũng đã đặt ra định hướng về việc: “điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách”.
Tuy nhiên, căn cứ tình hình kinh tế - xã hội, khả năng của ngân sách nhà nước, trước mắt Bộ LĐTB&XH đề xuất tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) giảm ngay độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi. Đồng thời giao Chính phủ báo cáo Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí phù hợp với khả năng ngân sách của từng thời kỳ.
Thời gian tới, khi điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước cho phép, Bộ LĐTB&XH cùng với Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan sẽ tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để đề xuất việc tiếp tục giảm độ tuổi. Việc này cũng nhằm vừa mở rộng đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, đồng thời vẫn khuyến khích được người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Theo tính toán của Bộ LĐTB&XH, việc giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống còn 75 tuổi sẽ giúp mở rộng đối tượng, thêm khoảng 800.000 người thụ hưởng. Người lao động khi chưa đến tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội (bao gồm cả bắt buộc và tự nguyện) mà chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu (chưa đủ 15 năm đóng) và cũng chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi) thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hàng tháng cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động. Đồng thời trong thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng thì được hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đảm bảo.
Như vậy, quy định này giúp gia tăng thêm đối tượng hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng mà ngân sách nhà nước không phát sinh tăng nhiều (ngân sách Nhà nước chỉ hỗ trợ bảo hiểm y tế còn trợ cấp tháng do quỹ bảo hiểm xã hội đảm bảo từ thời gian đóng bảo hiểm xã hội của người lao động). Theo tính toán, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 5 năm với mức tiền lương tháng đóng bình quân như hiện nay, nếu người lao động không hưởng bảo hiểm xã hội một lần mà chọn hưởng trợ cấp hàng tháng thì có thể được hưởng với mức thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội ngay từ khi đủ tuổi nghỉ hưu, thay vì phải chờ đến 75 tuổi.
