Đây là nhận định của nhiều chuyên gia, nhà quản lý tại buổi “Đối thoại về Hiệp định EVFTA và IPA: Cơ hội cho cho các DN" do Bộ Công Thương phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 1/7.
Cơ hội vàng cho 70.000 doanh nghiệp Việt
Hiệp định EVFTA và IPA chính thức được ký kết đã thể hiện các bước tiến lớn để đưa Việt Nam từ một nước đi sau, lần đầu tiên vươn lên thuộc nhóm nước đi đầu khu vực trong tiến trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế. EVFTA được ký kết đặt ra nhiều yêu cầu cho Chính phủ Việt Nam, trong đó có việc phối hợp với cộng đồng DN và người dân để sớm đưa Hiệp định vào phê chuẩn cuối năm nay.
Sản xuất linh kiện điện tử tại Công ty CP Công nghệ năng lực Việt, quận Bắc Từ Liêm. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Bộ Công Thương, với những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới thì phạm vi không chỉ dừng ở các cam kết mở cửa thị trường hàng hóa. Hiệp định EVFTA điều chỉnh rất nhiều vấn đề khác như mở cửa thị trường dịch vụ, đầu tư và mua sắm của các cơ quan Chính phủ; thương mại điện tử; quyền sở hữu trí tuệ; DN Nhà nước và phát triển bền vững.
Cộng đồng DN Việt Nam đánh giá, hai Hiệp định kết nối Việt Nam với EU – đối tác thương mại chiếm xấp xỉ 20% tổng kim ngạch xuất khẩu, nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất ngoài khu vực châu Á tại Việt Nam.
“EVFTA và IPA toàn diện và tiêu chuẩn cao với một đối tác phát triển như EU sẽ tạo ra sức ép tốt để cải thiện môi trường kinh doanh và thể chế kinh tế Việt Nam theo hướng thị trường, tôn trọng cạnh tranh và quyền tự do kinh doanh, bảo hộ hợp lý tài sản của nhà đầu tư. Đây là điều mà hơn 70.000 DN Việt Nam luôn mong đợi” - Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc nhận định.
Đồng quan điểm, Cao ủy Thương mại của EU Cecilia Malmstrom cho rằng, EVFTA là một hiệp định rất hiện đại, mang lại nhiều lợi ích cho DN hai bên và cả người tiêu dùng. Người dân Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm chất lượng cao, giá cả cạnh tranh từ EU. Ngược lại, các sản phẩm của Việt Nam cũng sẽ có sự bảo hộ vào thị trường EU. Bên cạnh đó, Hiệp định cũng bao hàm những điều khoản phi truyền thống như phát triển bền vững, bảo vệ quyền lợi người lao động...
Chính phủ, doanh nghiệp cùng vượt thách thức
Song song với cơ hội, việc thực thi EVFTA cũng đặt ra không ít thách thức đối với Việt Nam. Đưa ra các giải pháp giúp DN vượt qua thách thức, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc cho rằng, trước tiên, DN phải đảm bảo quy tắc xuất xứ, sử dụng nguyên liệu từ EU, từ đó tăng cường công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam.
Thứ hai, để vượt rào cản thương mại của EU, nhất là tiêu chuẩn vệ sinh dịch tễ, cùng với sự tự thân nỗ lực, DN Việt Nam cần nhận được sự hỗ trợ của EU về kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm. Thứ ba, chi phí tuân thủ kèm theo điều kiện rất cao về môi trường và lao động nên đòi hỏi cần có chính sách hỗ trợ cho DN đầu tư vào công nghệ, nâng cấp quy trình sản xuất. Thứ tư, DN hiểu được cam kết nhưng phải vận dụng được, trên cơ sở đó, DN biết cách cơ cấu lại thị trường, đổi mới, để đáp ứng được yêu cầu.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cũng cho rằng, thách thức không chỉ nằm trong chủ quan của DN mà còn ở cả công tác thực thi và trách nhiệm của các cơ quan tổ chức liên quan đến bộ luật hóa. Vì vậy, những bộ luật này cần được soạn thảo và ban hành theo hướng cải cách và kiến tạo hướng tới DN và người dân.
“Nếu như có sự tương tác tốt giữa DN và người dân với khu vực công, với mục tiêu cụ thể, chúng ta biến khó khăn thành hiệu quả và cơ hội. Không chỉ còn là những thông tin chung chung, những cam kết này đã đi vào cụ thể từng nhóm ngành hàng, từng ưu đãi. Vấn đề còn lại là chương trình hành động của các tỉnh, thành sau này về cách tổ chức thực hiện” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
