Trả lời ĐB Quốc hội về sự chênh lệch giữa hợp đồng dự án BOT và kết quả kiểm toán, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, theo luật và nghị định của Chính phủ, trong giai đoạn vừa qua, chúng ta tổ chức đấu thầu dự án BOT và ký hợp đồng BOT trên cơ sở dự án BOT được duyệt. Trong dự án BOT được duyệt có nhiều phần gọi là dự phòng như dự phòng trượt giá, dự phòng khối lượng, dự kiến trượt giá các vấn đề phát sinh kinh phí. Dự án BOT khi được duyệt bao gồm cả phần dự kiến phát sinh nên có giá trị lớn.
Căn cứ vào quy định của pháp luật, Bộ GTVT ký hợp đồng với nhà đầu tư BOT thực hiện dự án BOT được duyệt. Để bảo đảm tính công khai, minh bạch, trong quá trình thực hiện dự án BOT, Bộ GTVT đã chủ động đề nghị Kiểm toán Nhà nước tiến hành kiểm toán các dự án này trước khi quyết toán. Trong thời gian qua, với 56 dự án BOT, đến nay, Kiểm toán Nhà nước đã tham gia kiểm toán 50 dự án, còn 6 dự án nữa đang triển khai. Và theo hợp đồng, để bảo đảm quyền lợi của người dân, Nhà nước và doanh nghiệp, Bộ GTVT đã đàm phán với nhà đầu tư dự án BOT, vì trong hợp đồng có điều khoản: Giá trị sau quyết toán là căn cứ để Bộ GTVT điều chỉnh thời gian thu phí và các chính sách liên quan đến phí.
| Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết: Về tiến độ thu phí không dừng, toàn bộ các trạm BOT sẽ phải hoàn thành thu phí tự động vào cuối năm 2019. |
“Do đó, việc Kiểm toán Nhà nước phát hiện có chênh lệch lớn giữa giá trị quyết toán và giá trị dự toán là điều hiển nhiên”, Bộ trưởng nói. Với những dự án triển khai nhanh, ít bất biến giá, ít phát sinh khối lượng thi công, thì phần dự phòng này là phần chênh lệch Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra.
Theo Bộ trưởng, số liệu so sánh cho thấy số liệu kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước và số liệu quyết toán của Bộ GTVT “luôn tương đồng, thậm chí số quyết toán của một số dự án thấp hơn số liệu kiểm toán”. Như vậy, “có thể thấy, phát hiện của Kiểm toán Nhà nước rất đúng, nhưng Bộ GTVT đã thực hiện đúng, bảo đảm quyền lợi của người dân và Nhà nước tại các dự án BOT”, Bộ trưởng nhận định.
Với các dự án thu phí BOT, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, “Bộ GTVT đứng trên quan điểm bảo vệ quyền lợi của người dân”. Trong thời gian qua, với phần trượt giá tăng cao, với sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT đã đàm phán với các địa phương và các nhà đầu tư.
“Chúng tôi đã rà soát và giảm giá toàn bộ với 56 dự án BOT, từ 2 - 3 lần giá vé. Chúng tôi hoàn toàn đứng trên quan điểm của Đảng, Nhà nước và Nhân dân để điều chỉnh mức phí, bảo đảm hài hòa với người dân, căn cứ tính phí, giảm phí dựa trên liều lượng xe đi qua trạm thu phí và khả năng hoàn vốn của dự án”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định.
Về chênh lệch cao độ giữa đường và nhà dân sau khi nâng cấp, Bộ trưởng cho biết, luật pháp có quy định cốt, nền dự án giao thông ở đô thị, Bộ căn cứ vào đó để khống chế cốt tuyến đường. Tuy nhiên, khu vực ngoài đô thị không quy định nên trong thời gian vừa qua có hiện tượng trên.
Bộ trưởng thừa nhận có trách nhiệm của Bộ GTVT và trách nhiệm địa phương và cho biết về lâu dài Bộ sẽ tiến hành thực hiện giải pháp cào bóc mặt đường cũ, sau đó tiến hành thảm mới để không nâng cốt quá cao.
“Ngày 1/12/2015, Bộ GTVT đã phê duyệt dự án thu phí không dừng. Ngày 27/2/2018, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị đề nghị đẩy nhanh tiến độ dự án thu phí không dừng. Vậy quan điểm, quyết tâm của Bộ trưởng với vấn dự này như thế nào, đến bao giờ có thể triển khai thu phí không ngừng với các trạm thu phí BOT trên cả nước nhằm minh bạch hơn việc thu phí tại các trạm đó”, ĐB Nguyễn Anh Trí hỏi.
Về tiến độ thu phí không dừng, toàn bộ các trạm BOT sẽ phải hoàn thành thu phí tự động vào cuối năm 2019. Đây là giải pháp công khai minh bạch, Bộ đang quyết liệt chỉ đạo thực hiện để hoàn thành kế hoạch đề ra.
