Ngay sau khi Trung Quốc công bố quy định hạn chế xuất khẩu nhiều nguyên liệu công nghệ quan trọng, thị trường chứng khoán toàn cầu đã biến động dữ dội.
Vào ngày 3/7, Trung Quốc tuyên bố siết chặt quy định xuất khẩu gallium và germanium - hai kim loại hiếm sử dụng cho chế tạo vật liệu bán dẫn.
Động thái này của Trung Quốc là sự trả đũa các chính sách mà Mỹ, Hà Lan và Nhật Bản đưa ra nhằm ngăn Bắc Kinh tiếp cận các loại chip bán dẫn tiên tiến.
Lệnh hạn chế xuất khẩu của Bắc Kinh khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó trong việc tiếp cận một số nguyên liệu và hợp chất như gallium, germanium, gallium nitride (GaN) và gallium arsenide (GaAs) trong sản xuất chip, xe điện, công nghiệp điện tử, năng lượng tái tạo, chất bán dẫn và công nghiệp quốc phòng.
Theo Sàn giao dịch kim loại Thượng Hải, giá trung bình của một kilogram gallium là 233 USD trong thời gian từ ngày 5/6 đến 4/7, trong khi giá trung bình của hợp chất vô cơ germanium dioxide là 888 USD/kg trong tháng qua.
Tuy nhiên, theo một nghiên cứu được EU công bố năm nay, không có cơ chế định giá minh bạch đối với gallium và germanium do ảnh hưởng của yếu tố cung cầu và chính sách môi trường. Vì thế rất khó để đánh giá tác động của lệnh hạn chế từ Bắc Kinh.
Vào ngày 4/7, Giá cổ phiếu của Yunnan Germanium, công ty sản xuất và tinh chế germanium do chính phủ hậu thuẫn, đã tăng 10% tại sàn chứng khoán Thượng Hải, trong khi Yunnan Chihong Zinc & Germanium tăng 6,09%.
SanAn Optoelectronics, công ty sản xuất chip gallium arsenide hàng đầu Trung Quốc, ghi nhận phiên tăng điểm 2,53% trên sàn chứng khoán Thượng Hải, đối thủ của SanAn là Win Semiconductors cũng tăng 4,02% trên Sàn giao dịch chứng khoán Đài Loan.
Tác động như thế nào?
Giới chuyên gia nhận định lệnh hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng ngay lập tức đến các ông lớn sản xuất chất bán dẫn hoặc linh kiện điện tử như Broadcom, Skyworks, Qorvo, Infineon, STMicroelectronics và Win Semiconductors. Tuy nhiên, chất nền quan trọng để sản xuất chip sẽ bị ảnh hưởng.
Jeff Pu, chuyên gia phân tích của Haitong Securities, cho biết: "Việc kiểm soát xuất khẩu chủ yếu ảnh hưởng đến nguyên liệu thô của các chất bán dẫn điện này. Hiện vẫn chưa biết chúng sẽ tác động thế nào đến các công ty sản xuất chip, nhưng nguồn cung nguyên liệu thô bị gián đoạn sẽ đẩy giá thành lên cao".
Hiện tại, việc gallium nitride bị hạn chế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các công ty như America's Coherent và Wolfspeed.
Tương tự, AXT có trụ sở tại Mỹ bị ảnh hưởng trực tiếp khi công ty này phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung từ Trung Quốc, còn các công ty khác như Freiberger của Israel và Đức hay Sumitomo Electric của Nhật Bản đều không bị ảnh hưởng nhiều.
AXT cho biết tất cả sản phẩm của họ đều được sản xuất ở Trung Quốc, đồng nghĩa đầu vào của công ty cũng phụ thuộc thị trường này.
Trả lời phỏng vấn của Nikkei Asia, Người phát ngôn của GlobalWafers, công ty sản xuất chất nền wafer, cho biết họ thường có nhiều nhà cung cấp và vẫn đang đánh giá tác động của lệnh hạn chế cũng như tính toán nguồn cung đến từ quốc gia tỷ dân.
Lý giải về những hạn chế này, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết chúng giúp bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia.
Theo đó, các nhà nhập khẩu cần phải đưa ra bằng chứng về đối tượng và mục đích sử dụng để cơ quan có thẩm quyền xem xét và quyết định cấp phép xuất khẩu hoặc từ chối.