Hôm thứ Tư, tờ New York Times đưa tin hàng chục cuốn sách quý hiếm của Nga với tổng giá trị vượt hơn 2,6 triệu USD, trong đó có một số tác phẩm của nhà thơ Alexander Pushkin, đã bị đánh cắp khỏi các thư viện trên khắp châu Âu kể từ khi xung đột tại Ukraine bắt đầu vào năm 2022.
Một trong những vụ trộm đầu tiên xảy ra vào tháng 4/2022 tại thư viện Đại học Tartu, Estonia. Hai người đàn ông tự giới thiệu là nhà nghiên cứu đến từ Ukraine đã lấy một số tập sách vào thế kỷ 19 có các tác phẩm của nhà thơ Puskin và nhà văn Nikolai Gogol.
Bốn tháng sau, cuộc kiểm kê định kỳ hàng năm tại thư viện cho thấy tám cuốn sách mà chính những người đàn ông tham khảo đã biến mất. New York Times cho biết chúng đã được thay thế bằng các bản sao có chất lượng cao đến mức chỉ các chuyên gia mới nhận ra được điểm khác biệt.
Những vụ đánh cắp các cuốn sách quý hiếm của Nga với giá trị từ hàng chục đến hàng trăm nghìn USD đã xảy ra tại các thư viện lớn trên khắp châu Âu, bao gồm: Thư viện Quốc gia Latvia, Thư viện Bang Berlin, Thư viện Quốc gia Phần Lan và Thư viện Quốc gia Pháp. Theo Europol, thư viện của Đại học Warsaw chịu thiệt hại nặng nề nhất với 78 cuốn sách bị biến mất.
Trong hầu hết các trường hợp, những cuốn sách bị mất được thay thế bằng những phiên bản chất lượng cao, bắt chước ngay cả những vết tích hư hỏng do vết tích thời gian của bản gốc.
Pierre-Yves Guillemet, một người chuyên bán sách hiếm của Nga tại London, nói với New York Times rằng các thư viện thường là mục tiêu nhắm đến do an ninh không được đảm bảo.
Ông cho biết: “Thật dễ dàng để có được những cuốn sách cũng như biết được giá trị của chúng”.
Theo ông, việc phương Tây cấm các đại lý của EU bán sách hiếm cho người Nga khiến cho việc theo dõi các hoạt động ngầm liên quan đến giao dịch sách Nga trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, theo Guillemet, những cuốn sách của Nga bị đánh cắp khó có thể xuất hiện tại các buổi đấu giá chính thức của phương Tây.
Europol tiết lộ một đơn vị cảnh sát đặc biệt của Pháp về chống trộm cắp di sản văn hóa đang thực hiện các cuộc điều tra ở nước này cũng như trên khắp châu Âu. Tổng cộng, 9 người đã bị bắt do liên quan đến các vụ trộm này. New York Times cho biết chính quyền Pháp nghi ngờ đây là nỗ lực của người Nga nhằm thu hồi các quyển sách quý hiếm.
